Vlaanderen plant Unesco expertisecentrum (Categorie 2)
De Vlaamse Regering wil een Unesco Categorie 2-Centrum oprichten. Dat werd in december 2024 aangekondigd tijdens de bijeenkomst van het comité van de Unesco 2003 Conventie.
De voorbereidingen starten dit jaar. Vlaanderen wil vóór 1 april 2026 een kandidatuur indienen bij Unesco. Als alles goed gaat, kan het centrum in 2028 officieel starten onder de Unesco-vlag.
Unesco Categorie 2-Centrum
Een Categorie 2-Centrum is een door Unesco erkend expertisecentrum voor immaterieel erfgoed. Het ondersteunt de Unesco 2003 Conventie voor het borgen van immaterieel cultureel erfgoed en heeft vier kerndoelen:
- de 2003 Conventie promoten en bijdragen aan de implementatie ervan;
- de capaciteit van de regio versterken om de Conventie actief te implementeren;
- de maatschappelijke deelname aan borging van immaterieel erfgoed te vergroten;
- regionale en internationale samenwerking aanmoedigen.
Oprichting in Vlaanderen
Vandaag zijn er acht Categorie 2-Centra verspreidt over verschillende regio’s in de wereld. Alleen West-Europa telt er nog geen. Vlaanderen wil daar verandering in brengen door in 2026 bij Unesco te kandideren voor de inrichting van Categorie-2 Centrum.
De belangrijkste partners bij de uitwerking van de kandidatuur zijn:
- European Centre for the Safeguarding of Living Heritage;
- Werkplaats immaterieel erfgoed;
- Intra-Belgische administraties bevoegd voor immaterieel cultureel erfgoedbeleid;
- Verschillende West-Europese landen zoals Nederland, Duitsland en Frankrijk.
Die partners zullen bepalen op welke werkterreinen het centrum zich zal specialiseren.
Na erkenning door Unesco, kan het expertisecentrum officieel starten in 2028. Dan zal het taken uitvoeren rond:
Unesco 2003 Conventie voor het borgen van immaterieel cultureel erfgoed
Het immaterieel-erfgoedbeleid in Vlaanderen is gebaseerd op de Unescoconventie voor het borgen van immaterieel cultureel erfgoed uit 2003. Die conventie erkent dat ook niet-tastbare tradities en gebruiken erfgoed zijn en zet dat erfgoed wereldwijd in de kijker. Al 788 praktijken uit 184 lidstaten staan op de Unesco-lijsten voor immaterieel erfgoed. Voorbeelden uit Vlaanderen zijn:
- de garnaalvisserij uit Oostduinkerke;
- de beiaardcultuur;
- de Brugse Heilig-Bloedprocessie.