Werkbaar werk is werk dat motiveert en tevredenheid geeft. Een werkbare job geeft arbeidsvreugde en energie. Wie werkbaar werk heeft, blijft met plezier langer werken en wordt minder snel ziek. Iedereen is dus gebaat bij werkbaar werk: werknemers én werkgevers.

• Werkbaar werk is haalbaar werk.
  
  Haalbaar werk beantwoordt aan iemands kennen en kunnen. Het is werk dat geen onmogelijke eisen stelt en niet te veel stress geeft.
  
• Werkbaar werk is motiverend werk.
  
  Een motiverende job houdt niet alleen rekening met wat iemand al kan en kent, maar heeft ook oog voor leerkansen, benut groeimogelijkheden, biedt voldoende uitdaging en perspectief.
  
• Werkbaar werk is goed combineerbaar met gezin en vrije tijd.
  
  ☞ Lees meer over het combineren van werk, gezin en vrije tijd.

De Stichting Innovatie & Arbeid (STIA)(opent in nieuw venster), het onderzoekscentrum van de SERV, brengt sinds 2004 op regelmatige basis via een grootschalige peiling de kwaliteit van de jobs in Vlaanderen gedetailleerd in kaart en levert daarmee de gegevens voor de Vlaamse werkbaarheidsmonitor. Met de werkbaarheidsgraad wordt het aandeel van mensen met een werkbare job aangegeven. In 2016 zakte de werkbaarheidsgraad met 51% terug tot op het peil van 2004.

De Vlaamse overheid wil werkbaar werk stimuleren. Dat doet ze door er samen met de sociale partners rond te sensibiliseren, er kennis over op te bouwen en uit te wisselen, en iedereen (sectoren, ondernemingen, werknemers) aan de slag te brengen.

Met het Actieplan werkbaar werk(opent in nieuw venster). Samen een versnelling hoger voor werkbaar werk wil de Vlaamse overheid samen met de Vlaamse sociale partners werknemers, werkgevers, zelfstandige ondernemers, ondernemingen en organisaties en sectoren ondersteunen en versterken rond werkbaar werk.

☞ U leest alles over werkbaar werk op www.werkbaarwerk.be(opent in nieuw venster). Hier vindt u onder andere de werkbaarheidsmonitor(PDF bestand opent in nieuw venster).

De Vlaamse overheid ondersteunt ondernemingen op verschillende manieren bij het werken aan werkbaar werk:

• Ze biedt financiële ondersteuning bij het versterken van hun HR-beleid, duurzaam loopbaanbeleid en het aanpassen van de arbeidsorganisatie. Dit gebeurt met oproepen binnen het ESF-programma(opent in nieuw venster). Met die ondersteuning kunnen bedrijven werken aan ziekteverzuim, een selectie- en aanwervingsbeleid, leiderschap, zelfsturende teams, … Ook de kmo-portefeuille(opent in nieuw venster) biedt financiële ondersteuning aan ondernemingen die hun beleidsvoering rond werkbaar werk willen professionaliseren.
  
• Ze informeert, inspireert en sensibiliseert rond werkbaar werk. Ze reikt in samenwerking met de sociale partners tools aan om als onderneming aan de slag te gaan rond werkbaar werk. STIA verzamelde de tools op werkbaarwerk.be.
  
• Ze moedigt sectoren aan om in het kader van de sectorconvenants een visie en sectorale acties uit te werken rond werkbaar werk. Zo kunnen ondernemingen en werknemers hierover ook bij hun sectorfonds informatie, inspiratie of ondersteuning vinden.
  
• Ze ondersteunt werknemers ook om te investeren in hun loopbaan, hun competenties te versterken en hun werk, gezin en vrije tijd beter combineerbaar te maken.

De Vlaamse overheid ondersteunt werknemers en zelfstandigen bij het maken van doordachte loopbaankeuzes. Mensen die hun loopbaan meer in eigen handen nemen, ontplooien hun talenten doelgerichter, voelen zich beter in hun job en blijven daardoor langer en met plezier aan het werk.

In loopbaanbegeleiding(opent in nieuw venster) wordt een werknemer of zelfstandige gecoacht bij het nemen van doelgerichte loopbaanbeslissingen. Hij wordt professioneel gegidst langs vragen als: Wat doet u graag?, Wat wil u graag bereiken?, Welke stappen moet u zetten om dit doel te bereiken?, …

Om de stap naar loopbaanbegeleiding te vergemakkelijken, neemt de Vlaamse overheid een groot deel van de kost voor haar rekening. Werknemers en zelfstandigen kunnen elke zes jaar maximaal acht uur loopbaanbegeleiding krijgen met loopbaancheques(opent in nieuw venster).

☞ U leest alles over loopbaanbegeleiding en het recht op loopbaancheques op de website van de VDAB.

Outplacement is een vorm van arbeidsbemiddeling voor ontslagen of met ontslag bedreigde werknemers. Ze worden begeleid en geadviseerd in opdracht van en voor rekening van hun werkgever. Die begeleiding wil hen in staat te stellen om zo vlug mogelijk een job bij een nieuwe werkgever te vinden of een beroepsactiviteit als zelfstandige te starten. De begeleiding wordt geleverd door een outplacementbureau. Dat kan individueel of in groep plaatsvinden.

Outplacement biedt ontslagen werknemers psychologische ondersteuning in een moeilijke periode en begeleidt en ondersteunt hen in hun zoektocht naar werk. In 70% van de gevallen levert outplacementbegeleiding een nieuwe job op. De hoge tevredenheid van begeleide werkzoekenden over de outplacementbegeleiding wijst erop dat die beantwoordt aan de voornaamste noden.

Outplacement is vooral federaal geregeld(opent in nieuw venster).

In de volgende gevallen is de werkgever verplicht om ontslagen werknemers outplacementbegeleiding aan te bieden:

• Bij collectief ontslag is outplacement steeds verplicht.
  
  De werkgever moet bij collectief ontslag een sociaal begeleidingsplan opstellen. Als vast onderdeel van het sociaal begeleidingsplan moet er een tewerkstellingscel(opent in nieuw venster) worden opgericht. Daarin zetelen de VDAB, de werkgever of werkgeversafgevaardigden, werknemersafgevaardigden, het sectoraal opleidingsfonds, een outplacementbureau en de SERR (Sociaal-Economische Raad van de Regio). De tewerkstellingscel vangt de ontslagen werknemers op en begeleidt hen in hun zoektocht naar werk. Outplacement maakt deel uit van dat aanbod.
  
  Het Departement Werk en Sociale Economie screent het sociaal begeleidingsplan met daarin het outplacementaanbod. Die screening wordt ‘de regionale toetsing’ genoemd. Aan de hand van die regionale toetsing beoordeelt de Vlaamse minister van Werk hoe activerend het outplacementaanbod is.
  
• Bij individueel ontslag moet outplacementbegeleiding worden aangeboden als de werknemer ouder is dan 45 of als zijn opzeggingstermijn minstens 30 weken bedraagt (meer dan één jaar anciënniteit). De Vlaamse overheid kan een sanctie opleggen als de werkgever zijn verplichting niet nakomt.

Kan een werkgever de kost van de outplacementbegeleiding niet dragen, dan neemt de Vlaamse overheid in een aantal gevallen een deel van die kost voor haar rekening. Werkgevers die in aanmerking komen, kunnen daarvoor een beroep doen op het Sociaal Interventiefonds.

Als een werkgever geen outplacement aanbiedt aan een werknemer die minstens 45 jaar is op het tijdstip van ontslag, dan kan de Vlaamse overheid hem een sanctie opleggen. De ontslagen werknemer heeft toch recht op een geldig outplacementaanbod. Dit wordt in dat geval opgenomen door de VDAB binnen het Sociaal Interventiefonds.

Op de website van de VDAB leest u alles over outplacementbegeleiding en tussenkomsten van het Sociaal Interventiefonds(opent in nieuw venster).