eDNA onthult verborgen kamsalamanders én oprukkende klauwkikkers
Goed en slecht nieuws uit de Douvebeekvallei in de Westhoek: eDNA-onderzoek bracht verrassend veel vindplaatsen van de Europees beschermde kamsalamander aan het licht. Tegelijk blijkt dat de invasieve Afrikaanse klauwkikker in dezelfde regio sterk oprukt en een directe bedreiging vormt voor deze kwetsbare soort.
De Afrikaanse klauwkikker, afkomstig uit Zuid-Afrika, werd in 2018 voor het eerst opgemerkt in Noord-Frankrijk. Uit daaropvolgende grootschalige inventarisaties in de regio bleek de soort ook al in Vlaanderen en Wallonië te zitten. Deze kikker is erg invasief en voelt zich thuis in vrijwel elk zoetwater-habitat. Om de verspreiding op te volgen, voerde het INBO een grootschalige eDNA-inventarisatie uit in poelen en beken nabij de grens. Daarbij vonden we niet alleen het DNA van de klauwkikker, maar op talrijke plaatsen ook dat van de kamsalamander, een opmerkelijke vondst.
Toch is er reden tot bezorgdheid: de eDNA-resultaten tonen aan dat de klauwkikker in veel meer poelen voorkomt dan verwacht en daarbij het leefgebied van kamsalamander binnendringt. Op verschillende locaties zijn beide soorten samen in dezelfde poelen aangetroffen. Gezien de negatieve impact van deze invasieve exoot op de inheemse fauna elders in Europa, is snelle en gerichte actie noodzakelijk. Een grensoverschrijdende aanpak met doeltreffende beheersmaatregelen is hierbij dan ook cruciaal.
Rein Brys, Teun Everts, Jeroen Speybroeck, Loïc van Doorn, Maud Segal & Tim Adriaens
Beeld boven: klauwkikker (links) en kamsalamander (rechts), foto's Jelger Herder