Uitvoer/invoer van goederen

De goederenuitvoer (open definitie) in het Vlaamse Gewest kwam in het 4de kwartaal 2023 op 106,2 miljard euro, of 13,5% lager dan in het 4de kwartaal van 2022 (in lopende prijzen (open definitie) ). De uitvoer van goederen noteerde een sterke daling in het 2de kwartaal van 2020, vlak na het uitbreken van de Covid-19-crisis. In de 2 daaropvolgende kwartalen van 2020 was er ook sprake van een daling (op jaarbasis), maar die daling was minder sterk. In het 1ste kwartaal van 2021 lag de uitvoer weer iets hoger dan in het 1ste kwartaal van 2020 (+2%). Die stijging nam daarna aanzienlijk toe in het 1ste kwartaal van 2022 tot het 3de kwartaal van 2022 (groeicijfers op basis van lopende prijzen tussen 25% en 50%). In het 4de kwartaal van 2022 was er een verzwakking van de uitvoergroei tot 16%. In het 1ste kwartaal van 2023 daalde de uitvoer heel beperkt. Die daling versterkte zich in de daaropvolgende 3 kwartalen van 2023. De daling in het 4de kwartaal van 2023 was vooral te wijten aan de terugloop van de uitvoer van farmaceutische producten, aardolieproducten, edelstenen en kunststofproducten (bedrag in lopende prijzen). Daar tegenover stond een toename van de uitvoer van schepen.

De goedereninvoer (open definitie) in het Vlaamse Gewest bedroeg 102,6 miljard euro in het 4de kwartaal van 2023. Dat was 15% minder dan in het 4de kwartaal van 2022 (in lopende prijzen). De reden van die terugloop ligt vooral bij de daling van het invoerbedrag aan aardolieproducten, en in mindere mate edelstenen. De terugval van de invoer was het sterkst in het 2de kwartaal van 2020 en minder sterk in de 2 volgende kwartalen. Vanaf 2021 was ook hier sprake van groei, aanvankelijk bescheiden in het 1ste kwartaal van 2021 (+5%), nadien veel sterker in het 2de kwartaal van 2021 tot het 3de kwartaal van 2022, en afzwakkend tot +6% in het 4de kwartaal van 2022. Analoog aan de uitvoer daalde het invoerbedrag vooral in de 3 laatste kwartalen van 2023.

De cijfers over de in- en uitvoer voor het 4de kwartaal van 2023 zijn voorlopig en kunnen in de komende maanden nog aangepast worden.

De uitvoer van goederen in het Vlaamse Gewest kwam in 2023 volgens voorlopige cijfers op 430 miljard euro. Dat is 11% minder dan in 2022 (in lopende prijzen). De Vlaamse invoer van goederen bedroeg 426 miljard euro in 2023 (voorlopige cijfers), of 13% minder dan in 2022. Daarmee komt een einde aan 2 voorafgaande jaren van sterke klim (in lopende prijzen). De voornaamste reden voor de daling van de Vlaamse uitvoer is de terugloop in 2023 van het uitvoerbedrag van aardolie en aardgas en van farmaceutische producten (beide circa een kwart lager in lopende prijzen). De prijsdalingen van energieproducten speelt een belangrijke rol bij eerstgenoemde. Zonder de categorieën aardgas en aardolie en farmaceutische producten zou de Vlaamse uitvoer in 2023 4% lager zijn dan in 2022. Bij de invoer zou dat dan 7% lager zijn.

De Vlaamse in- en uitvoer namen sinds 2003 jaarlijks gestaag toe. Maar in het recessiejaar 2009 was er sprake van een krimp door de financieel-economische crisis. In 2010 en 2011 herstelde de buitenlandse handel zich. De invoer was tussen 2008 en 2012 een aantal jaren groter dan de uitvoer (uitgedrukt in euro) door prijsstijgingen van ingevoerde aardolie. Vanaf 2013 is de uitvoer steeds groter dan de invoer. In 2019 was er een daling van zowel de uitvoer als de invoer van goederen. Handelsconflicten en protectionistische maatregelen (handelsconflict met China) waren daar de oorzaak van. De Covid-19-crisis zorgde voor een nog grotere terugval van de in- en uitvoer in 2020. In 2022 was de waarde van de invoer opnieuw groter dan die van de uitvoer. Dat hangt samen met de toen duurdere ingevoerde aardolie en aardgas. In 2023 is de waarde van de uitvoer opnieuw iets groter dan die van de invoer.

De landen van de Europese Unie (EU) blijven steevast de belangrijkste exportmarkt voor het Vlaamse Gewest: de EU27-landen namen in 2023 64% van de Vlaamse uitvoer af. Het gaat vooral over de EU14-landen (open definitie) (58% van de Vlaamse uitvoer) en meer bepaald de 3 buurlanden Duitsland, Frankrijk en Nederland (43% van de Vlaamse uitvoer). In vergelijking met 2022 zakte het aandeel van de 3 buurlanden (45% in 2022), voornamelijk door het minder grote aandeel van Nederland in de Vlaamse uitvoer. De EU13-landen (open definitie) stonden in voor 6% van de Vlaamse export. Voor de landen buiten de EU had het Verenigd Koninkrijk in 2023 een aandeel van 6% van de Vlaamse uitvoer. Sedert 2021 zakt dit aandeel. In 2015 en 2016 was dat nog meer dan 9%. De VS en Canada waren in 2023 goed voor 7%. Handelsblokken zoals BRICS (open definitie) en Next 11 (open definitie) waren minder belangrijk. Ook het gewicht van de BRICS in de Vlaamse uitvoer nam af (5% in 2023 tegenover 8% in 2012).

Aan de invoerzijde zijn de EU-landen eveneens het belangrijkst: in 2023 had de EU27 een aandeel van 59% in de invoer in het Vlaamse Gewest. Dat is een minder hoog cijfer dan bij de export. En ook bij de import zijn de 3 buurlanden het belangrijkst (40%).

De 5 belangrijkste uitvoerproducten in 2023 waren aardolie en aardgas, farmaceutische producten, voertuigen en onderdelen, machines en werktuigen en kunststofproducten en toepassingen. Samen waren die goed voor 49% van de waarde van de Vlaamse uitvoer. In vergelijking met 2022 nam het belang van de uitvoerwaarde van de 2 belangrijkste Vlaamse uitvoerproducten af in 2023 (aardolie en aardgas: van 15% naar 12% en farmaceutische producten: van 14% naar 12%). Daar tegenover stond een toename van het belang van voertuigen voor de uitvoer (aandeel van 9% in 2022 naar 12% in 2023).

Dezelfde producten vertegenwoordigden in 2023 51% van de totale invoer. Aardolie en aardgas waren de belangrijkste invoerproducten in waarde. Ook aan de invoerzijde daalde het belang van aardlie en aardgas (van 25% in 2022 naar 19% in 2023).

De Vlaamse uitvoer was in 2023 goed voor 82% van de Belgische uitvoer. Voor de invoer was dat 84%.

België heeft zoals onze 3 buurlanden een grotere buitenlandse handel dan het Vlaamse Gewest (uitgedrukt in euro). Het gaat dan ook over grotere economieën. De Duitse uitvoer kwam in 2023 op 1.562 miljard euro. België was in 2023 het 5de belangrijkste exportland in de EU, na Duitsland, Nederland, Italië en Frankrijk.

De uitvoer van Nederland en Duitsland daalde met 5,7% en 2,0% in 2023. In Frankrijk was er een toename met 1,7% (in lopende prijzen).

Aan de invoerzijde is Duitsland ook de grootste importeur (1.353 miljard euro). België staat hier eveneens op de 5de plaats, na Duitsland, Nederland, Frankrijk en Italië.