Gedaan met laden. U bevindt zich op: gallicisme (taalkundige term) Taaladviezen

gallicisme (taalkundige term)

Het woord gallicisme wordt in twee betekenissen gebruikt. In beide gevallen houdt het een afkeuring in van de invloed uit het Frans.

In de eerste betekenis slaat het woord gallicisme op indirecte ontleningen uit het Frans die men in strijd acht met het Standaardnederlands. Het gaat dan om leenvertalingen of leenbetekenissen die als on-Nederlands worden beschouwd. Een leenvertaling is een letterlijke vertaling uit het Frans, bijvoorbeeld eindereeks (fin de série) en op zijn honger blijven (rester sur sa faim). Bij een leenbetekenis is de betekenis van een woord uitgebreid met een betekenis die uit het Frans is overgenomen, bijvoorbeeld quasi in de betekenis ‘bijna, vrijwel'.

In de tweede, ruimere betekenis slaat het woord gallicisme niet alleen op indirecte maar ook op directe ontleningen uit het Frans die men in strijd acht met het Standaardnederlands. Bij directe ontleningen gaat het om vreemde woorden en bastaardwoorden die als on-Nederlands worden beschouwd. Vreemde woorden zijn woorden die direct uit het Frans zijn overgenomen, bijvoorbeeld parterre en punaise. Bij bastaardwoorden is de oorspronkelijke vorm aan de spelling, uitspraak of woordvorming van het Nederlands aangepast, bijvoorbeeld commercie en solden.

Er bestaan geen algemene criteria om leenvertalingen, leenbetekenissen, vreemde woorden en bastaardwoorden uit het Frans wel of niet goed te keuren. Sommige raken ingeburgerd en algemeen aanvaard, andere niet. Omdat het oordeel over de aanvaardbaarheid van de invloed van andere talen op het Nederlands per geval kan verschillen en met de tijd kan verschuiven, wordt de term gallicisme niet gebruikt in de taaladviezen op deze website en op Taaladvies.net.