Gedaan met laden. U bevindt zich op: het grote huis / het groot huis* Taaladviezen

het grote huis / het groot huis*

Correct is het grote huis, met buigings-e.

Een bijvoeglijk naamwoord dat bij een enkelvoudig het-woord staat, krijgt een buigings-e als het wordt voorafgegaan door het lidwoord het, een aanwijzend voornaamwoord (dit, dat) of een bezittelijk voornaamwoord (mijn, je, jouw, uw, zijn, haar, ons, jullie, hun).

  • het grote huis (niet: het groot huis)
  • dit lokale product (niet: dit lokaal product)
  • dat mooie meisje (niet: dat mooi meisje)
  • mijn nieuwe boek (niet: mijn nieuw boek)
  • je lege glas (niet: je leeg glas)
  • jouw lange haar (niet: jouw lang haar)
  • uw specifieke probleem (niet: uw specifiek probleem)
  • zijn rijmende gedicht (niet: zijn rijmend gedicht)
  • haar witte paard (niet: haar wit paard)
  • ons hechte team (niet: ons hecht team)
  • jullie brede aanbod (niet: jullie breed aanbod)
  • hun klassieke gezin (niet: hun klassiek gezin)

Ook na een vooropgeplaatste bezitsvorm krijgt het bijvoeglijk naamwoord een -e.

  • Theo’s kleine broertje (niet: Theo’s klein broertje)

Er zijn wel wat gevallen waarin van die algemene regel afgeweken wordt.

Bij bijvoeglijke naamwoorden die uitgaan op -ig, -isch, -lijk of -lijks kan de -e om stilistische redenen achterwege blijven. Dat is ook het geval bij meerlettergrepige bijvoeglijke naamwoorden in de vergrotende trap. Het al dan niet gebruiken van de -e is in die gevallen meer een kwestie van persoonlijk stijl- en ritmegevoel dan van grammaticale regels. De vorm met -e is ook altijd correct.

  • het gezellig(e) hotel, het druilerig(e) weertje, dat telefonisch(e) gesprek, dit logisch(e) gevolg, mijn onooglijk(e) dorpje, ons dagelijks(e) gesprek
  • het inspirerender(e) voorbeeld, dat belangrijker(e) onderwerp, ons soepeler(e) reglement

Ook vaste combinaties zijn uitzonderingen op de algemene regel. Dat zijn combinaties die zo vaak voorkomen dat ze als een onlosmakelijk geheel beschouwd worden of die als geheel een specifieke betekenis hebben. Daarin blijft de buigings-e achterwege. Het kan ook gaan om eigennamen die zonder buigings-e vastgelegd zijn.

  • het bijvoeglijk naamwoord, het hoger onderwijs, het liggend streepje, het lijdend voorwerp, het openbaar vervoer
  • het Europees Parlement, het Groot Dictee der Nederlandse Taal, het Vlaams Parlement, het Humanistisch Verbond, het Groot Barrièrerif

Het is niet altijd even duidelijk af te bakenen welke gevallen als vaste combinaties te beschouwen zijn en welke niet. Bij twijfel kan zowel de vorm met -e als de vorm zonder -e gebruikt worden, zonder duidelijk betekenisverschil.

  • het algemeen belang (ook: het algemene belang), het collectief geheugen (ook: het collectieve geheugen), ons cultureel erfgoed (ook: ons culturele erfgoed), je gezond verstand (ook: je gezonde verstand), het mondeling examen (ook: het mondelinge examen)