Gedaan met laden. U bevindt zich op: Drieledige samenstellingen (aaneenschrijven) Taaladviezen

Drieledige samenstellingen (aaneenschrijven)

Algemene regel

Samenstellingen worden in de regel aan elkaar geschreven. De aaneenschrijfregel geldt ook voor samenstellingen waarvan het linkerdeel een woordgroep is die bestaat uit een bijvoeglijk naamwoord (of een telwoord) en een zelfstandig naamwoord, bijvoorbeeld grotestedenbeleid. Voor dat type samenstellingen wordt geregeld de benaming drieledige (of driedelige) samenstelling gebruikt.

  • (grote + steden) + beleid = grotestedenbeleid
  • (bruine + bonen) + soep = bruinebonensoep
  • (hoge + druk) + reiniger = hogedrukreiniger
  • (vijf + dollar) + biljet = vijfdollarbiljet

Facultatief koppelteken

Voor de leesbaarheid kan er zoals in andere samenstellingen een facultatief koppelteken staan.

  • grote-stedenbeleid / grotesteden-beleid

Koppelteken bij klinkerbotsing

Het koppelteken is verplicht bij botsende klinkers. Door het koppelteken voorkomt u dat twee opeenvolgende klinkertekens die tot een verschillende lettergreep behoren, als een lange klank of een tweeklank gelezen worden.

  • (lage + emissie) + zone = lage-emissiezone (niet lageemissiezone omdat e + e dan als de lange klinker ee gelezen wordt)

Verschil in betekenis

Bij drieledige combinaties is in sommige contexten ook de spelling met een spatie mogelijk, maar daar hangt dan een duidelijk betekenisverschil mee samen. Bij de spelling in twee woorden is het bijvoeglijk naamwoord of het telwoord geen deel van de samenstelling.

  • (lange + afstand) + loper = langeafstandsloper (= een loper die lange afstanden loopt)
    soms ook: lange afstandsloper (= een afstandsloper die lang van gestalte is)
  • (rode + wijn) + glas = rodewijnglas (= een glas voor rode wijn)
    soms ook: het rode wijnglas (= een rood wijnglas, een wijnglas dat rood van kleur is)
  • (vijf + dollar) + biljetten = vijfdollarbiljetten (= biljetten van vijf dollar)
    maar ook: vijf dollarbiljetten (= vijf biljetten van één dollar)

De bovenstaande regels zijn de basisregels voor het aaneenschrijven van samenstellingen. Daarnaast gelden er specifieke regels voor onder andere samenstellingen met woorden met hoofdletters, met cijfers of andere speciale tekens, met speciale woordcombinaties of met woorden uit andere talen.