Gedaan met laden. U bevindt zich op: samentrekking (taalkundige term) Taaladviezen

samentrekking (taalkundige term)

Samentrekking is een vorm van nevenschikking waarbij identieke woorden of woorddelen bij maar één lid worden uitgedrukt en bij de overige leden worden weggelaten. Het voordeel van samentrekken is dat identieke woorden of woorddelen niet herhaald hoeven te worden, waardoor de formulering beknopter wordt.
Samentrekking is mogelijk op verschillende niveaus:

1 . op woordniveau

  • voor- en nadelen (het woorddeel -delen is één keer weggelaten)

2. op woordgroepniveau

  • grote en kleine problemen (het woord problemen is één keer weggelaten)

3. op woordniveau en woordgroepniveau

  • de Europese land- en tuinbouw (het woorddeel -bouw is één keer weggelaten en het woord Europese is één keer weggelaten)

4. op zinsniveau

  • Wij vertrekken zondag naar Frankrijk en onze vrienden maandag (de zinsdelen vertrekken en naar Frankrijk zijn één keer weggelaten)

Samentrekking is mogelijk in verschillende richtingen. Bij voorwaartse samentrekking wordt het gezamenlijke deel uitgedrukt in het eerste lid van de nevenschikking, en weggelaten in de daaropvolgende leden. Bij achterwaartse samentrekking gebeurt het omgekeerde: in het laatste lid van de nevenschikking blijven de gemeenschappelijke delen staan; in de andere leden worden ze weggelaten. Ook een combinatie van voorwaartse en achterwaartse samentrekking is mogelijk.

  • Ik drink liever rode wijn dan witte. (voorwaartse samentrekking)
  • Ik drink liever rode dan witte wijn. (achterwaartse samentrekking)
  • De Europese land- en tuinbouw is heel divers. (voorwaartse samentrekking en achterwaartse samentrekking)