Gemeenschapsinstelling De Zande, Ruiselede - Renovatie en herinrichting van 6 leefgroepen

Bouwheer
Agentschap Jongerenwelzijn
Bedrag
€ 7.865.389,00
Aannemer
Artes Depret NV
Ontwerper
B2Ai
Status
Opgeleverd 2021

GBJ De Zande is een gemeenschapsinstelling van de Vlaamse overheid waar jongens of meisjes verblijven die er door de jeugdrechter worden geplaatst omwille van een als misdrijf omschreven feit of een problematische opvoedingssituatie. De Zande bestaat uit 3 campussen, Beernem, Wingene en Ruiselede. Het leven van de jongeren speelt zich vooral af binnen de muren van de instelling. Ze doorlopen een fasesysteem waarbij ze geleidelijk aan verschillende leefgroepen doorlopen, de nodige begeleiding krijgen en kunnen deelnemen aan groepsactiviteiten. Deze bescherming en zorg moet de kwetsbare jongeren weer op het rechte pad krijgen en klaarmaken om zich te re-integreren in de maatschappij.

Beschermd erfgoed
In 1836 werden de imposante gebouwen gebouwen op de site van Ruiselede gebouwd als suikerfabriek. Later werd het een hervormingsschool voor jongens die opgeleid werden tot matroos.

Doel van de renovatie
Agentschap Opgroeien liet twee vleugels van dit beschermd erfgoed renoveren en inrichten tot een gesloten instelling, bestaande uit zes leefgroepen waar telkens 10 jongens kunnen verblijven. Het Facilitair Bedrijf begeleidde de studie en de werken. Het was een vrij grote renovatie van een 5000 m² vloeroppervlakte. Naast infrastructurele en bouwtechnische aanpassingen, werd ook ingezet op brandveiligheid, klimaat- en energiebeheersing. Bij de keuze van meubilair, materiaal en afwerking werd rekening gehouden met duurzaamheid, maar ook met specifieke veiligheidseisen zoals een vlakke afwerking zonder scherpe hoeken.
Aangezien het een beschermd gebouw is, werd de gevel aan de binnenkant geïsoleerd. De oude, houten ramen die het gebouw typeren zijn ook behouden, maar aan de binnenzijde werd veiligheidsbeglazing toegevoegd.

Leefgroepen
Per leefgroep werden telkens dezelfde ruimtes voorzien. Bij het betreden van de inkomhal kunnen de schoenen en de jassen netjes worden opgeborgen in de kastenwand.
In de gemeenschappelijke leef- en woonkamer kunnen de jongeren zich ontspannen. Ze bestaat uit twee delen, enerzijds de woonkamer ingericht volgens een normaal huis met zetel en tv en anderzijds een zone voor spel. In de ruime keuken kan gekookt worden voor 10 personen en de personeelsruimte heeft een overzicht over de verschillende ruimtes. Door lokale variaties in het interieur kan elke leefgroep zijn eigen identiteit en beleving creëren.
Aan weerskanten van de leefruimte bevinden zich telkens 5 individuele slaapkamers met eigen toilet en wastafel. De kamer werd gevuld met vast meubilair zoals bed, kast en bureau. Er is ook een doucheruimte en een wasplaats.

Gemeenschappelijke zones
Het onthaal werd verplaatst en is nu gelegen aan de toegangspoort. In één van de vleugels werd ook een sportzaal geïntegreerd.

Werken in fasen
De werken verliepen gefaseerd zodat het gebouw tijdens de werken in gebruik kon blijven. Het project werd opgeleverd in maart 2021.