De Vlaamse minister van Omgeving en de Vlaamse minister van Wonen starten een leertraject op om vijf Vlaamse steden en gemeenten aan te moedigen om met coöperatief wonen aan de slag te gaan.
Coöperatief wonen is een innovatief woonmodel: burgers stappen samen in een coöperatieve vennootschap om te kunnen wonen op een manier die voor ieder apart niet haalbaar is. De burgers zelf en/of ondernemingen zijn aandeelhouder en hebben inspraak in het beleid en het beheer van de wooncoöperatie. Coöperatieve woonvormen dragen kansen in zich om een antwoord te bieden op heel wat ruimtelijke en sociale vraagstukken binnen het lokale beleid van een stad of gemeente. De projectoproep die eerder dit jaar gelanceerd werd, leverde vijf pioniers op. Zij krijgen de komende jaren begeleiding op maat van hun specifieke en concrete noden. Alle geselecteerde steden en gemeenten hebben hiervoor een concrete site naar voren geschoven.
De stad Antwerpen en AG Vespa gaan aan de slag in de Arenawijk in Deurne. De zuidrand van deze wijk maakt met haar uitzonderlijk patrimonium van de modernistische architect Renaat Braem deel uit van een bijzonder stuk stad. In de waardevolle gebouwen wordt een gevarieerd aanbod van een 70-tal woningen gerealiseerd, die voldoen aan alle hedendaagse kwaliteits- en comforteisen.
AG Vespa onderzoekt of het hier een coöperatief woonmodel kan implementeren. Met dit model kan een duurzaam, professioneel beheer van het woningcomplex als geheel opgezet worden en kan een voor het erfgoed nefaste versnippering in particuliere eigendommen vermeden worden. Daarnaast bekijkt AG Vespa ook hoe een wooncoöperatie een alternatief kan bieden voor huurders die vandaag geen eigen huis kunnen of willen kopen. De realisatie van dit woonproject kan de huidige mix van sociale woningen en openbare voorzieningen (zoals een sporthal en basisschool) in de wijk versterken. Het inrichtingsplan voor de gehele Arenasite is momenteel in opmaak.
De stad Gent schuift negen leegstaande woningen in eigendom van het Vlaams Woningfonds naar voren als proeftuin. Het opzet is om deze woningen op een kwalitatieve manier te renoveren, zodat ze opnieuw voldoen aan de kwaliteitsvereisten voor verhuur. Het zijn allemaal grote woningen van minimaal vier slaapkamers, waaraan in een stad als Gent een grote nood bestaat. Via een coöperatief woonproject kunnen deze woningen blijvend ingezet worden als betaalbaar huurpatrimonium.
De stad Lier brengt voor het leertraject coöperatief wonen vijf erfgoedwoningen in, gelegen in een beschermd stadsgezicht tegenover het begijnhof. Het betreft beschermde woningen uit de 18de eeuw, in eigendom van het OCMW. De ambities liggen hier op het vlak van een kwalitatieve renovatie van deze woningen, zodat ze als betaalbaar woonaanbod kunnen worden ingezet voor doelgroepen die moeilijk een oplossing vinden op de huurmarkt. Lier ziet dit als een pilootproject, met het oog op een eventuele latere opschaling van het coöperatief woonmodel naar ander patrimonium in eigendom van stad.
De proeftuin van de gemeente Kampenhout heeft betrekking op de gemeentehuissite, gelegen in Kampenhout-centrum. De ambities voor deze wooncoöperatie liggen op het vlak van betaalbaar wonen, een kwalitatieve verdichting van de dorpskern, het inzetten op sociale en economische functies en ruimte voor ontmoeting met het mogelijk hergebruik van enkele gebouwen, waaronder een oud schoolgebouw.
De gemeente Zedelgem schuift een project naar voor in de deelgemeente Aartrijke. Kan er een coöperatief woonproject worden opgezet op de site van het voormalig sociaal huis, waarbij ook de herbestemming van de kerk, enkele woningen en het marktplein van Aartrijke worden onderzocht? Tussen de gebouwen moeten functionele zachte verbindingen komen, met het marktplein dat een stuk groener zal worden. De gemeente zal hiervoor samenwerken met het intergemeentelijk samenwerkingsverband De Woonwinkel. De intercommunale WVI en de provincie West-Vlaanderen volgen dit project mee op en voorzien in de nodige ondersteuning.
Leertraject van drie jaar
Het leertraject start op in het najaar van 2022 en zal lopen tot eind 2024. Vanaf de beginperiode zullen kennis en informatie actief verspreid worden naar een ruimer netwerk van geïnteresseerden. Concreet zullen er vijf netwerkmomenten georganiseerd worden, waaraan andere steden en gemeenten, intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en ook geïnteresseerde burgers en initiatiefnemers kunnen deelnemen. Zo creëren we samen een lerend netwerk met als thema coöperatieve woonprojecten.
Alle informatie hierover is terug te vinden op volgende website:
https://omgeving.vlaanderen.be/cooperatieve-woonprojecten(opent in nieuw venster)