De opvang van tijdelijk ontheemden uit Oekraïne in uw eigen woning is in principe bedoeld voor tijdelijke, eerste opvang. De Vlaamse overheid werkt aan meer duurzame opvangplaatsen waar tijdelijk ontheemden uit Oekraïne nadien naar kunnen doorstromen. U kunt het onderstaande echter ook gebruiken voor langere opvang als u dat wenst.

U kunt er voor opteren om de tijdelijk ontheemden uit Oekraïne geen deel te laten uitmaken van uw gezin, maar uw woning te splitsen en het afgesplitste deel ervan ter beschikking te stellen. U bepaalt dan welke ruimtes van uw woning ter beschikking worden gesteld, welke ruimtes van uw woning u voor uzelf en uw gezin behoudt en welke ruimtes van uw woning u gemeenschappelijk gebruikt (bv. badkamer en keuken).

Wanneer u een deel van uw woning ter beschikking stelt aan tijdelijk ontheemden uit Oekraïne, deelt u uw woning op. U moet daarvoor een melding doen bij de dienst ruimtelijke ordening van uw gemeente. Wanneer de terbeschikkingstelling aan de tijdelijk ontheemden uit Oekraïne ophoudt, doet u daarvan opnieuw een melding aan uw gemeente.

Door de melding worden de twee delen van uw woning beschouwd als afzonderlijke woningen. Wanneer elk deel van uw woning beschikt over een eigen keuken, bad of douche en toilet gaat het over twee zelfstandige woningen. In de meerderheid van de gevallen zullen de twee delen van uw woning echter geen eigen keuken, bad of douche en toilet hebben en dan gaat het over twee kamers. Zowel het deel voor de tijdelijk ontheemden uit Oekraïne als het deel voor het gastgezin en de gemeenschappelijke ruimtes (zoals een badkamer) moeten voldoen aan de afwijkende minimale woningkwaliteitsnormen.

Doordat de woning is opgedeeld, zullen de tijdelijk ontheemden uit Oekraïne als een apart gezin worden ingeschreven in het Rijksregister (code LOG.05). Daardoor blijft uw inkomen afzonderlijk en wordt dit niet samengeteld met het inkomen van de tijdelijk ontheemden uit Oekraïne (zie voor meer info de Algemene Onderrichtingen voor het houden van de bevolkingregisters, blz. 24(PDF bestand opent in nieuw venster)).

U kunt voor de terbeschikkingstelling van het deel van uw woning met de tijdelijk ontheemden uit Oekraïne een huurovereenkomst sluiten of een opvangovereenkomst. Als u een opvangovereenkomst sluit, vraagt u geen vergoeding aan de tijdelijk ontheemden uit Oekraïne of enkel een redelijke vergoeding voor de kosten van verbruik. Die vergoeding is afgestemd op de effectieve kost van het verbruik en mag geen verdoken huurprijs zijn.

Is dit toegelaten?

• Bent u eigenaar van uw woning, dan kunt u beslissen om een deel van uw woning ter beschikking te stellen aan tijdelijk ontheemden uit Oekraïne.
• Bent u een huurder met een private huurovereenkomst, dan kunt u een deel van uw woning ter beschikking stellen aan tijdelijk ontheemden:
  • via een huurovereenkomst aan tijdelijk ontheemden uit Oekraïne, op voorwaarde dat u daarvoor de toestemming van uw verhuurder hebt verkregen om onder te verhuren
  • via een opvangovereenkomst.
• Bent u een huurder met een sociale huurovereenkomst, dan kunt u geen deel van uw woning ter beschikking stellen via een huurovereenkomst aan tijdelijk ontheemden uit Oekraïne. Onderverhuring is immers verboden in het sociale huurstelsel. U kunt wel steeds een deel van uw woning ter beschikking stellen aan tijdelijk ontheemden uit Oekraïne via een opvangovereenkomst.

In geen enkel geval mag de woning overbewoond worden. Van overbewoning is sprake wanneer de aanwezigheid van een te groot aantal personen in de woning rechtstreeks aanleiding geeft tot een veiligheids- of gezondheidsrisico of wanneer dit leidt tot mensonwaardige omstandigheden.

Wanneer u een gezamenlijk huishouden voert met de tijdelijk ontheemden uit Oekraïne die u opvangt, maken zij deel uit van uw gezin. Een gezamenlijk huishouden voeren houdt in dat de leden van het gezin een deel van hun inkomsten samenleggen en samen taken, activiteiten en andere huishoudelijke aangelegenheden verrichten, zoals het onderhoud van de woning, de was, de boodschappen, het bereiden en nuttigen van de maaltijden. De tijdelijk ontheemden uit Oekraïne dragen met hun inkomen dus bij aan de kosten van het huishouden (voeding, water, verwarming, elektriciteit,…).

In dat geval blijft uw woning één (zelfstandige) woning. De woning moet voldoen aan de afwijkende minimale woningkwaliteitsnormen.

Samen met andere personen een gezin vormen heeft in principe invloed op eventuele sociale uitkeringen die zij ontvangen en kan ook een invloed hebben wanneer u zelf een sociale uitkering ontvangt. In het kader van de uitzonderlijke omstandigheden van tijdelijk ontheemden uit Oekraïne zullen zij echter als een apart gezin worden ingeschreven in het Rijksregister (code LOG.06). Dit laat toe om de tijdelijk ontheemden uit Oekraïne die worden opgevangen in de woning, qua gezinssamenstelling te kunnen onderscheiden van het gastgezin. Daardoor blijft uw inkomen afzonderlijk en wordt dit niet samengeteld met het inkomen van de tijdelijk ontheemden uit Oekraïne. Die nieuwe code zou vanaf 22 maart 2022 operationeel moeten zijn (zie voor meer info de omzendbrief van de FOD Binnenlandse Zaken van 9 maart 2022(PDF bestand opent in nieuw venster)).

Aangezien u de tijdelijk ontheemden uit Oekraïne opneemt in uw gezin, sluit u geen huurovereenkomst of opvangovereenkomst. U kan wel bepaalde afspraken op papier zetten die de goede verstandhouding kunnen bevorderen (bv. over welke inkomsten worden samengelegd, wie welke taken vervult,…).

Is dit toegelaten?

• Bent u eigenaar van uw woning, dan kunt u beslissen om tijdelijk ontheemden uit Oekraïne op te vangen in uw eigen gezin.
• Bent u een huurder met een private huurovereenkomst, dan kunt u beslissen om tijdelijk ontheemden uit Oekraïne op te vangen in uw eigen gezin. U blijft ten aanzien van de verhuurder aansprakelijk voor eventuele schade die de tijdelijk ontheemden uit Oekraïne zouden veroorzaken in de woning en voor de betaling van de huurprijs.
• Bent u een huurder met een sociale huurovereenkomst, dan kunt u beslissen om tijdelijk ontheemden uit Oekraïne op te vangen in uw eigen gezin. U mag de bezettingsnorm van uw woning niet overschrijden en moet u steeds de bijwoonst melden aan de sociale verhuurder. Wanneer de tijdelijk ontheemden uit Oekraïne een inkomen hebben, zal dit mee worden genomen voor de berekening van de sociale huurprijs.

In geen enkel geval mag de woning overbewoond worden. Van overbewoning is sprake wanneer de aanwezigheid van een te groot aantal personen in de woning rechtstreeks aanleiding geeft tot een veiligheids- of gezondheidsrisico of wanneer dit leidt tot mensonwaardige omstandigheden.