Internationale migratie

Het Vlaamse Gewest kende in de loop van 2022 ongeveer 118.700 immigraties vanuit het buitenland en 54.100 emigraties naar het buitenland. Daaruit volgt een positief internationaal migratiesaldo (open definitie) van afgerond 64.600 eenheden. Zowel het aantal immigraties als het migratiesaldo lagen in 2022 veel hoger dan in voorgaande jaren. Dat is toe te schrijven aan de oorlog in Oekraïne die zorgde voor een vluchtelingenstroom naar ons land en de rest van Europa.

Al vele jaren vertoont de internationale migratie van en naar het Vlaamse Gewest een positief saldo. In de jaren 1990 was dat nog vrij beperkt (met saldi rond +5.000). Vanaf 2001 is het saldo fors gestegen. In 2010 was er een aanpassing van de telmethodes, wat voor dat jaar resulteerde in een hoog positief saldo voor de internationale migratie (+34.000). Nadien is het saldo geslonken om vanaf 2014 opnieuw te stijgen. In recente jaren was er een toename van zowel de internationale immigratie als emigratie. Dat duidt op een versterkte internationale mobiliteit onder de bevolking.

In 2020 was er wel een merkbare daling van zowel het aantal immigraties als van het aantal emigraties. Die daling hing samen met de maatregelen ter bestrijding van de Covid-19-pandemie.

De totale internationale immigratie (of inwijking) kan opgedeeld worden in 3 groepen:

• Immigraties vanuit het buitenland (buiten België) in strikte zin
• Herinschrijvingen (open definitie) in het bevolkingsregister na een eerdere ambtshalve schrapping (open definitie)
• Overschrijvingen vanuit een wachtregister (open definitie) naar een regulier bevolkingsregister.

De internationale immigraties in strikte zin maakten in 2022 het grootste deel uit van de totale internationale immigratie naar het Vlaamse Gewest (86%). Daarna volgden de overschrijvingen vanuit het wachtregister (8%) en de herinschrijvingen (6%).

Ook de totale internationale emigratie (of uitwijking) omvat 3 componenten:

• Emigraties naar het buitenland (buiten België) in strikte zin
• Ambtshalve schrappingen uit het bevolkingsregister
• Overschrijvingen van een regulier bevolkingsregister naar een wachtregister.

De emigraties in strikte zin waren in 2022 goed voor iets minder dan 6 op de 10 van het totaal aantal internationale emigratiebewegingen en de ambtshalve schrappingen voor meer dan 4 op de 10. Het aandeel van de overschrijvingen naar een wachtregister was zeer beperkt (0,3%).

De internationale migranten kunnen volgens nationaliteit opgedeeld worden in Belgen, EU-burgers (zonder Belgen) en niet-EU-burgers. De niet-EU-burgers maakten in 2022 meer dan 55% uit van de groep die vanuit het buitenland immigreert naar het Vlaamse Gewest. Dan volgt de groep EU-burgers (zonder de Belgen) (37%) en vervolgens de Belgen (8%).

In de internationale emigratie waren de Belgen in relatieve zin prominenter aanwezig (29%) en niet-EU-burgers veel minder prominent (23%).

Al jarenlang is het saldo voor de internationale migratie van Belgen negatief. In 2022 lag dat saldo op –6.500. Voor de andere nationaliteitsgroepen was het saldo positief. Bij de EU-burgers ging het om een saldo van bijna +18.000, bij de niet-EU-burgers om ruim +53.000.

Oekraïners stonden in 2022 helemaal bovenaan in de top 10 van nationaliteiten bij de totale internationale immigratie naar het Vlaamse Gewest. Op ruime afstand worden zij gevolgd door Roemenen, Belgen, Nederlanders en Bulgaren. In de top 10 zitten 3 niet-Europese nationaliteiten (Turkije, Marokko en Afghanistan).

Vrouwen hebben een duidelijk overwicht bij de ingeweken Oekraïners. Bij de andere nationaliteiten is het doorgaans omgekeerd. Enkel bij de ingeweken Marokkanen zijn er ook meer vrouwen dan mannen.

In vrijwel alle Vlaamse gemeenten was het saldo voor de internationale migratie in de periode 2020-2022 positief. Voor 5 op de 300 gemeenten was het saldo negatief: Wachtebeke, Tervuren, Hoeilaart, Linkebeek en Zemst. Voor Herstappe was het saldo gelijk aan 0.

Aan de grens met Nederland in de provincies Antwerpen en Limburg waren er meerdere gemeenten met hoge positieve saldi. Dat is ook het geval in delen van Zuid-West-Vlaanderen. De 6 gemeenten met het hoogste positieve saldo (> 12 per 1.000) waren Gent, Hamont-Achel, Baarle-Hertog, Hoogstraten, Antwerpen en Leuven.

Op vlak van de internationale immigratie in verhouding tot de bevolking sloot het Vlaamse Gewest in 2021 aan bij de middenmoot van de landen van de Europese Unie (EU). Het Belgische cijfer is hoger door de hoge score voor het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, bij uitstek een knooppunt van de internationale migratie. Het Europese cijfer slaat op 2021, voor de oorlog in Oekraïne dus. Cijfers voor 2022 zijn nog niet voor alle EU-landen beschikbaar.