Overzicht lopende onderzoeksoproepen
De Stuurgroep VIONA - bestaande uit afgevaardigden van de Vlaamse minister bevoegd voor Werk en Sociale Economie, de Vlaamse sociale partners en het departement Werk en Sociale Economie (WSE) - staat in voor de inhoudelijke sturing van het onderzoeksprogramma en lanceert jaarlijks één tot twee projectoproepen voor studie- en onderzoeks- en ontwikkelingsopdrachten. De Vlaamse minister bevoegd voor Werk keurt de oproepen goed, rekening houdend met het advies van de Stuurgroep.
Momenteel geen lopende onderzoeksoproepen
Overzicht lopende onderzoeken
Hieronder vindt u een overzicht van de projecten die - na gunstig advies van de Stuurgroep VIONA - door de Vlaamse minister bevoegd voor Werk en Sociale Economie werden goedgekeurd
Looptijd: 22.12.2022 – 31.12.2023
Het integraal Vlaams klimaatadaptatieplan 2030 moet Vlaanderen voorbereiden op de effecten van de klimaatverandering met het oog op een klimaatbestendig Vlaanderen tegen 2050. De succesvolle realisatie van het klimaatadaptatieplan is onlosmakelijk verbonden met de beschikbaarheid van menselijk kapitaal om de noodzakelijke aanpassingen te ontwerpen en implementeren. Concreet stellen klimaatverandering en bijhorende adaptatieplannen de Vlaamse arbeidsmarkt voor kansen en uitdagingen op drie domeinen, namelijk werkgelegenheid, competenties en kwaliteit van arbeid. Dit onderzoek wil bijdragen tot een beter begrip van de wijzigingen die zich voordoen, nu en in de toekomst, in werkgelegenheid, competenties en kwaliteit van arbeid ten gevolge van de strategieën en actiepunten beschreven in het Vlaams Klimaatadaptatieplan. De analyse schenkt daarbij specifieke aandacht aan ongelijke impact van de klimaatverandering- en adaptatieplannen op kwetsbare groepen. Via een methodiek van co-design wil dit onderzoek komen tot een breed gedragen roadmap en toolbox die acties bevatten die het Vlaams beleid stimuleren en ondersteunen om samen met stakeholders in het veld bij te dragen aan de realisatie van het Vlaams klimaatadaptatieplan en een sociaal rechtvaardige transitie.
Goedgekeurd onderzoeksvoorstel(PDF bestand opent in nieuw venster)
Looptijd: 22.12.2022 – 31.12.2023
Met het verbreden van de taken van VDAB naar activeringsregisseur die zich niet enkel naar uitkeringsgerechtigde werklozen maar ook naar niet-beroepsactieve personen richt, krijgen we meer voeling met federale instrumenten zoals progressieve tewerkstelling en zien we hierin ook potentieel voor andere groepen. Bij langdurige werkzoekenden en andere niet-beroepsactieve personen zien we dat het wel mogelijk is om een overstap naar betaalde tewerkstelling te zetten, maar is de overstap naar een voltijdse tewerkstelling niet altijd mogelijk. Een overstap naar een deeltijdse tewerkstelling is dan vaak financieel niet interessant omdat de uitkering wegvalt.
Progressieve tewerkstelling is een instrument dat het mogelijk maakt om tijdens een overgangsperiode het werk al deels te hervatten of via aangepast werk (terug) op te starten. Deze regeling heeft een aantal financiële voordelen voor de werknemer én de werkgever. Met het onderzoek willen we verkennen voor welke groepen (langdurige) uitkeringsgerechtigde werklozen en niet-beroepsactieven (al dan niet met uitkering) een stelsel als progressieve werkhervatting, dat een combinatie van loon en uitkering omvat, potentieel de drempel naar betaald werk kan verlagen.
Goedgekeurd onderzoeksvoorstel(PDF bestand opent in nieuw venster)
Looptijd: 22.12.2022 – 31.05.2023
Vlaanderen kijkt aan tegen een gigantische uitdaging op de arbeidsmarkt. het aantal personen op beroepsactieve leeftijd neemt af en tegelijk neemt de vraag naar werkkrachten in diverse sectoren toe. Daarnaast wordt Vlaanderen ook geconfronteerd met een kwalitatieve mismatch op de arbeidsmarkt. Een eerste strategie om bovenstaande uitdagingen aan te gaan is het verhogen van de werkzaamheidsgraad. De ambitie van de Vlaamse regering is om de werkzaamheidsgraad naar 80% te krijgen. Een tweede manier om met deze uitdagingen om te gaan is het opkrikken van de productiviteitsgroei. Dit onderzoek gaat de belangrijkste drivers voor productiviteit en productiviteitsgroei in Vlaanderen analyseren, en wil hefbomen identificeren die impact zullen hebben op de productiviteitsgroei. Zo beoogt dit onderzoek te komen tot een productiviteitsagenda met coherente strategische (beleids-)aanbevelingen voor het beleidsdomein Werk en Sociale Economie.
Goedgekeurd onderzoeksvoorstel(PDF bestand opent in nieuw venster)
Looptijd: 02.11.2022 – 30.11.2023
OCMW’s zijn verantwoordelijk voor de activering van leefloongerechtigden. Ze bieden hiervoor zelf dienstverlening en werken ook samen met VDAB. Het onderzoek focust op deze samenwerking. In welke mate is de dienstverlening voldoende gericht op de behoeften van leefloongerechtigden? Hoe effectief zijn de interactiestijlen van de trajectbegeleiders in het sociaal en/of professioneel activeren van de verschillende profielen van leefloongerechtigden? Hoe vullen de verschillende partners elkaar aan en op welke noden spelen ze in?
Goedgekeurd onderzoeksvoorstel(PDF bestand opent in nieuw venster)
Looptijd: 02.11.2022 – 30.11.2023
De samenleving digitaliseert in snel tempo. Met de nieuwe contactstrategie heeft VDAB de digitalisering geïntroduceerd in het bemiddelingsproces van werkzoekenden. In dit VIONA onderzoek willen we inzicht verwerven in de impact van deze digitaliseringsstrategie op het (efficiënte) bereik van de digitaal zelfredzame en minder zelfredzame werkzoekenden. Zo kunnen reeds ondernomen en aankomende transformaties worden versterkt of bijgestuurd. De digitale contact- en bemiddelingsstrategie kan immers een cruciale stap zijn om meer mensen te bereiken en toe te leiden naar een job in een krappe arbeidsmarkt.
Goedgekeurd onderzoeksvoorstel(PDF bestand opent in nieuw venster)
Looptijd: 01.12.2022 – 30.11.2025
Doel van dit onderzoeksproject is om het bestaande onderzoekswerk rond ‘werkbaar werk’ aan te vullen met recente concepten uit internationaal wetenschappelijk onderzoek en hun relevantie voor de Vlaamse context (nu en in de toekomst) te onderzoeken, door de prevalentie ervan en hun verbanden met andere concepten na te gaan. Op basis van die inzichten wil dit onderzoek ook nagaan welke hefbomen en knelpunten inzake kwaliteit van werk er zijn, met bijzonder aandacht voor oudere werknemers.
Het onderzoek is multidisciplinair opgezet en wordt uitgevoerd door een consortium samengesteld uit KU Leuven, VUB, UGent en IDEWE.
Onderdelen binnen deze studie zijn:
- Een systematische multidisciplinaire literatuurstudie om ‘kwaliteit van werk’ te definiëren en beïnvloedende factoren in kaart te brengen;
- Een grootschalige enquêtebevraging bij 3000 werknemers en 1000 zelfstandigen;
- Een enquêtebevraging bij werknemers, gekoppeld aan een enquêtebevraging bij en administratieve data van de ondernemingen waaraan die werknemers verbonden zijn;
- Interviews om de hefbomen en knelpunten voor oudere werknemers in kaart te brengen;
- Een aanzet tot concrete handvaten waarmee het beleid en de betrokken actoren aan de slag kunnen.
Goedgekeurd onderzoeksvoorstel(PDF bestand opent in nieuw venster)
Looptijd: 02 04 2021 – 31 05 2023
Een toereikend en betaalbaar kwalitatief aanbod aan kinderopvang kan ouders helpen om stappen op of naar de arbeidsmarkt te zetten. Het schept ruimte om werk te zoeken, een opleiding te volgen, of een gezin makkelijker te combineren met een job. Kinderopvang is daarenboven ook méér dan een instrument in activering, het heeft ook een belangrijke sociale en pedagogische functie.
Deze studie wil de leemte op het vlak van empirisch onderzoek naar de link tussen kinderopvang en tewerkstelling in Vlaanderen opvullen door onder andere antwoord te bieden op volgende vragen: Wie maakt gebruik van kinderopvang en wie niet? Voor die tweede groep: op welke drempels stuiten zij, en in het bijzonder personen in armoede? Welke impact heeft het gebruik van kinderopvang op de werk- en inkomenssituatie van gezinnen in Vlaanderen? De studie onderzoekt ook de potentiële financiële en niet-financiële terugverdieneffecten van kinderopvang in Vlaanderen.
Dit VIONA-onderzoek, in opdracht van Departement Werk en Sociale Economie en Opgroeien, wordt uitgevoerd door IDEA Consult i.s.m. HIVA en zal lopen tot mei 2023.Meer info is terug te vinden in het onderzoeksvoorstel.
Looptijd: 01 06 2021 – 31 12 2023
Verder bouwend op eerdere aandacht voor jobmobiliteit binnen het arbeidsmarktbeleid, wil deze leerstoel structureel en op middellange termijn data en wetenschappelijke inzichten rond arbeidsmarktdynamiek en loopbaantransities verwerven.
Er wordt enerzijds ingezet op analyse en onderzoek van dynamische arbeidsmarktdata. Daarbij worden trends inzake arbeidsdynamiek in kaart gebracht met oog voor (sub)sectoren, (sub)regio’s, de rol van flexibele jobs, … De resultaten daarvan zullen hun neerslag krijgen in een periodiek trendrapport.
Anderzijds zullen verdiepende analyses plaatsvinden rond (1) vacatures, aanwervingen en competenties, (2) werknemerstransities en loopbanen, (3) de dynamiek en gevolgen van grote jobcreatie en -destructie, en (4) woon-werkafstand en verhuisbewegingen.
Deze VIONA-leerstoel wordt opgenomen door HIVA en zal lopen tot eind 2023. De datasets en onderzoeksresultaten zullen publiek ontsloten worden. Meer informatie over het opzet van de leerstoel is terug te vinden in het onderzoeksvoorstel.