Geopunt maakt Aardrijkskundelessen levensecht en eigentijds
Geografie is een belangrijk vak dat de liefde voor de wereld bij leerlingen en scholieren moet stimuleren en sommigen zelfs voorbereidt op een carrière als geograaf. Tegenwoordig werken geografen in milieu- en landschapszorg, ruimtelijke planning, wetenschappelijk onderzoek, bij studiebureaus, de overheid,….
Om de lessen Aardrijkskunde zo levensecht mogelijk te maken, maken Ief Henderickx en Hilde Hofkens gebruik van Geopunt. Ze delen graag hun ervaringen.
Hilde Hofkens is vakdocent Aardrijkskunde aan de Thomas More lerarenopleiding campus Vorselaar en een intensief gebruiker van Geopunt. Vooral sinds de invoering van de nieuwe eindtermen waarin staat dat leerlingen in staat moeten zijn om met GIS-viewers te werken.
Ief Henderickx, een oud-student van Hilde die in januari 2023 afstudeerde aan Thomas More in Vorselaar, is een zij-instromer uit de logistiek. Sinds januari geeft hij Aardrijkskunde in de tweede graad van het Sint-Dimpna college in Geel. “Ik bouw voort op de inspiratie en ervaring die Hilde me heeft gegeven tijdens mijn opleiding. Ik ben blij dat ze me Geopunt heeft aangereikt.”
Levensecht en eigentijds lesgeven
Ief Henderickx: “De grootste uitdaging in het onderwijs is om manieren te vinden om leerlingen te boeien. Ik wil de lessen zo levensecht en eigentijds mogelijk maken. Door te werken met voorbeelden uit de actualiteit en de directe leefwereld van de leerlingen, worden de lessen veel aangenamer voor hen.”
“Geopunt is zo’n tool die ervoor zorgt dat Aardrijkskunde een echte wetenschap wordt, waarin je zinvol onderzoek kunt doen en we onze wereld leefbaar kunnen maken of houden. Aardrijkskunde is al lang geen vak meer met enkel weetjes van buiten leren.”
Vermestende depositie? Wablief?
Hilde Hofkens heeft drie voorbeelden voor ons klaar. Het eerste voorbeeld gaat over ‘vermestende depositie’. Hilde legt uit: “Als je begrippen zoals ‘vermestende depositie’ of het effect van stikstofneerslag wilt uitleggen, maakt het een groot verschil wanneer je vertrekt vanuit de actualiteit. Onlangs kwam een kippenbedrijf, waarvan de stikstofneerslag in een nabijgelegen natuurgebied terechtkomt, in het nieuws. Ik voer het adres in op Geopunt en gebruik verschillende kaartlagen om de relatie tussen uitstoot, natuurgebieden en bodemverontreiniging tastbaar te maken. Sommige leerlingen gaan hier echt mee naar huis. Ze laten het aan hun ouders zien. Dat is precies waar we naar streven, en dat maakt ons blij.”
Stap voor stap, zoals leren fietsen
Ief Henderickx: “Ik geef les in de tweede graad en vertrek voor mijn leerlingen vanuit één relatie. In het voorbeeld van het kippenbedrijf laat ik de relatie zien met de aanwezigheid van stikstof in de ondergrond. Zo bouw ik stap voor stap op.” Hilde voegt toe: “Het is als leren fietsen. Hoe meer je oefent, hoe meer je ervan overtuigd geraakt dat Geopunt een echte ontdekkingsreis is.”
Bouwshift en stadsgeografie
Als het gaat over verstedelijking of stadsgeografie, is de ‘mobiscore’ een interessant voorbeeld. Leerlingen kunnen informatie opzoeken voor hun eigen thuisadres, zoals de voorzieningsgraad en de bereikbaarheid van de plaats waar ze wonen. Dit leidt soms tot kleine competities want hoe paarser de kaart in Geopunt kleurt, hoe beter bereikbaar en gunstiger de locatie is. Hilde legt uit: “In de hogere graden zou je dit ook kunnen koppelen aan de bouwshift en de ontharding in Vlaanderen. Met de tools uit Geopunt kunnen ze ook oppervlakten en afstanden bepalen. Dit is allemaal heel eenvoudig met behulp van Geopunt.”
Klassieke aardrijkskunde? ICT-technisch scoort altijd
Door uit te zoomen tot het niveau van Vlaanderen biedt Geopunt een herkenbare kaart van de bodemsoort. Het is dan vrij eenvoudig om gewassen te koppelen aan het type bodem en een bepaalde regio. Hilde zegt hierover: “Je kunt ermee spelen. Het is een basisoefening waarmee alles veel tastbaarder wordt. Als je bijvoorbeeld de erosiegevoeligheid toevoegt. Dan zie je meteen dat de leemstreek het meest gevoelig is. Dat zijn drie mooie relaties.” Ief voegt eraan toe: “Dat is de kracht van Geopunt. En alles wat met ICT te maken heeft, vinden de leerlingen geweldig. Ze kunnen het zelf ontdekken, en dat is zoveel leuker dan dat iemand vooraan in de klas het vertelt. Toch is het niet alleen een technisch verhaal. Je krijgt ook de gelegenheid om over actuele onderwerpen te praten en moeilijke begrippen visueel uit te leggen.”
Gebruiksvriendelijkheid is cruciaal
Ief: “Ik ben erg blij dat ik Geopunt heb leren kennen. Het is zo gebruiksvriendelijk dat het gemakkelijk in de lessen geïntegreerd kan worden. We hebben slechts één uur om het hele lessenpakket en de GIS-viewers aan de leerlingen te presenteren. Zelfs voor leraren die minder ervaren zijn met ICT, is dit een toegankelijke tool.” Hilde voegt eraan toe: “Ik verdiep me verder in hoe Geopunt werkt. Ik gebruik het voor mijn nascholingslessen. En ik vind dat Geopunt echt het verschil maakt. Het zorgt ervoor dat Aardrijkskunde een echte wetenschap wordt, waarin je zinvol onderzoek kunt doen waarmee we onze wereld leefbaar kunnen maken of houden. Aardrijkskunde is al lang geen vak meer dat je van buiten leert.”
Met Geopunt kunnen leraren Aardrijkskunde op een interactieve en eigentijdse manier aanbieden. Door te werken met actuele voorbeelden en het gebruik van meer dan 700 kaartlagen, kunnen begrippen en relaties tussen fenomenen duidelijk worden gemaakt. Daarnaast biedt Geopunt de mogelijkheid om over actuele onderwerpen te discussiëren en de wereld om ons heen beter te begrijpen. Dankzij de gebruiksvriendelijkheid van Geopunt kan het gemakkelijk worden geïntegreerd in de lessen, zelfs voor leraren die minder ervaring hebben met ICT. Al met al maakt Geopunt Aardrijkskunde levendig, boeiend en relevant voor de leerlingen.
Meer informatie vindt u op www.geopunt.be(opent in nieuw venster).