Heb je een Ara of overweeg je om er een te houden? Ontdek wat erbij komt kijken, van voeding en verzorging tot het voorzien van een geschikt verblijf.
In een notendop
Voer: Ik heb dagelijks verse zaden, noten, fruit en groenten nodig. Ik vind het leuk om mijn eten te zoeken.
Drinkbaar water: Ik heb elke dag vers water nodig: een bak met drinkwater en een schaal om me in te wassen.
Vrij vliegen: Ik vlieg en klim graag veilig vrij rond. Zo kan ik mijn energie kwijt.
Gezondheid: Ik ben vrij gevoelig voor diverse ziekten. Zorg daarom voor een goede hygiëne.
Sterk: Ik behoor tot de sterkste papegaaiensoorten. Ik kan een hele noot kraken met mijn snavel. Pas dus op voor je vingers!
Gezelschap: Ik ben graag samen met een ara van dezelfde soort. Hou me liefst als koppel. Als je me alleen houdt, heb ik veel aandacht nodig.
Kooi: Ik heb veel ruimte, verschillende zitstokken, klimgelegenheid, speelgoed, voerpuzzels, badgelegenheid en een nestkast nodig.
Ben je geschikt als eigenaar?
Ara’s houden is een taak voor gevorderde vogelkenners en doe je beter niet in een gehorig huis. Het zijn zeer intelligente vogels en het kan moeilijk zijn om ze een goede leefomgeving aan te bieden. Als je slechts één vogel houdt, dan kan de relatie daarmee intensief zijn en moet je er dagelijks meerdere uren aandacht aan geven. Volgens kenners moet je aan de verzorging van een ara evenveel tijd besteden als aan een kind van 4 jaar. Voor de ara’s zelf is het beter om ze met twee of in groep te houden, liefst in een grote volière zodat ze niet van de eigenaar afhankelijk zijn voor voldoende beweging.
Voor mensen met een lage weerstand is het af te raden om papegaaien te houden. Papegaaien kunnen drager zijn van diverse ziektes en veroorzaken fijnstof dat gezondheidsproblemen kan geven.
De volgende vragen helpen je over de aankoop van ara’s na te denken:
- Heb je er rekening mee gehouden dat ara’s tot 80 jaar oud kunnen worden?
- Is er niemand in huis allergisch voor vogelstof?
- Kan je tegen het soms heel luide geschreeuw of zullen de buren daar last van hebben?
- Heb je genoeg ruimte voor een ruime kooi of volière?
- Heb je genoeg tijd voor de verzorging en onderhoud?
- Is er iemand die de vogels kan verzorgen als je op vakantie gaat?
- Heb je voorzien dat vogels moeten kunnen vliegen en dan niet zindelijk zijn?
- Heb je ongeveer 25 tot 50 euro per maand per ara over voor de voeding en verzorging?
Waar haal je een ara?
Je kan ara’s kopen bij kwekers, een gespecialiseerde dierenwinkel en soms ook adopteren in een vogelopvang. Als je een tamme vogel wilt, kies je het beste een vogel die ook in een huishouden is opgegroeid, in contact met mensen.
Vraag bij de gemeente na hoeveel vogels je mag houden als hobbyhouder voor je de ara’s koopt. In een rijwoning of appartement is het niet altijd toegestaan om papegaaiachtige vogels te houden.
Alle ara’s die je koopt, moeten geringd zijn met een gesloten ring en het moet mogelijk zijn de kweker te identificeren. Sommige soorten moeten een CITES-certificaat hebben(opent in nieuw venster). Hierbij moet je dus een overdrachtsverklaring of een verklaring van kweek krijgen. Deze documenten tonen aan dat de vogel niet op een illegale manier verkregen is. De populaties in het wild nemen sterk af door de vangst van jonge dieren voor de huisdierenmarkt. Let dus extra goed op dat je de dieren op verantwoorde manier verkrijgt.
Als koper ben je verantwoordelijk voor een goede keuze. Kies een gezonde ara, met een compleet verenkleed en die al goed zelfstandig eet. Kies géén handopfok, geïmporteerde of zwakke dieren, want daarmee hou je foutieve handel in stand. Handopfokvogels krijgen sneller gedragsproblemen. Vogels die door hun ouders zijn opgevoed, hebben een betere gezondheid en betere sociale vaardigheden. Ze worden bovendien even tam als handopfok-vogels. Als je verwaarloosde dieren opmerkt, dan kan je dit melden bij de Dienst Dierenwelzijn op het Meldpunt verwaarloosde of mishandelde dieren.
Richt de volière of kooi in voor je de ara’s koopt. Zorg bij de introductie van de dieren in hun verblijf voor veel schuilplaatsen zodat de dieren rustig kunnen wennen. Geef in het begin ook hetzelfde voer als de vorige eigenaar en laat ze rustig aan een nieuw voer gewennen. Als je al vogels hebt, hou je de nieuwe vogel het beste 3 weken apart om te zien of hij ziektevrij is.
Hoeveel kost een ara?
De prijs van een ara hangt af van de soort en kleur. Prijzen variëren van 650 tot meer dan 2000 euro.
Bij de aankoop heb je een kooi of volière nodig met een nestkast, water- en voerbak, verschillende zitstokken en speelgoed. Deze benodigdheden koop je vanaf 250 euro. Een volière maken kost al snel 400 euro als je ze zelf bouwt of enkele duizenden euro’s als je een grote volière laat bouwen.
Maandelijks kosten de bodembedekking en het voeren van een ara ongeveer 25 tot 50 euro. Als de vogel ziek wordt, moet je een gespecialiseerde dierenarts raadplegen. De kosten hiervoor kunnen hoog oplopen. Een test om het geslacht te bepalen en ziektes uit te sluiten kost 100 tot 200 euro per vogel.
Wat heeft een ara nodig?
Ara’s kunnen zowel binnen als buiten gehuisvest worden in een ruime kooi of volière. Hoe groter de kooi of volière, hoe beter. Naast de grootte van de kooi is verrijking in de kooi ook heel belangrijk. Ara’s zijn zeer intelligent en gaan zich snel vervelen in een saaie omgeving.
Voor een koppel van een kleine soort is een volière nodig van minimaal 300 x 200 x 150 cm (lengte x breedte x hoogte). Voor grote ara’s heb je een volière nodig van minimaal 400 × 300 × 200 cm (lengte x breedte x hoogte). Voor meerdere koppels met uitvliegende jongen heb je dubbel zoveel ruimte nodig. Het voordeel van een grote volière is dat de vogel genoeg lichaamsbeweging krijgt, zodat je zelf minder tijd moet vrijmaken om de vogels buiten de kooi los te laten vliegen. De vogels klimmen graag, en daarom zijn dwarse tralies aangeraden.
Standaardkooien uit de dierenwinkel zijn meestal te klein! Als je de vogel los houdt in huis, is een kleinere kooi voldoende, omdat die kooi dan enkel een slaap- en voerplaats is. Overdag moet de vogel kunnen vliegen, klimmen en op onderzoek gaan in huis of in een veilig ingerichte kamer.
Een volière moet gedeeltelijk overdekt en afgeschermd worden tegen weersinvloeden zoals wind en regen. Voorzie een verwarmd binnenverblijf, want de meeste soorten komen uit tropische gebieden en kunnen niet goed tegen de kou. Zorg dat ze beschut zitten en dat er zeker geen tocht is. Een gehele overdekking is niet nodig omdat ze in de zomer de zon en regen (als douche) wel prettig kunnen vinden. Zorg ervoor dat het niet te droog of te koud is, want de vogels houden van een hoge luchtvochtigheid en temperaturen rond de 20 °C.
In het verblijf moeten de volgende zaken aanwezig zijn:
- een nestkast, als schuil- en slaapplaats. Voorzie per koppel een eigen nestkast.
- een uv-lamp
- een verwarmd binnenverblijf met een hoge luchtvochtigheid
- zitstokken, met verschillende diktes en structuren om de nagels en poten gezond te houden
- voldoende vliegruimte
- een drinkbak
- een bad om in te baden. Zet het op een plaats waar er geen mest in kan vallen.
- een bakje grit, sepia en maagkiezel voor een goede vertering en calciumopname
- een stofvrije bodembedekking zoals kattenbakkorrels, zeoliet, maïskorrels, beukensnippers of schelpenzand
- speelgoed, touw, papier en voederpuzzels
- takken van wilg, vlierbes of fruitbomen als nest- en verrijkingsmateriaal
Alle soorten ara’s hou je het beste per koppel of met een groep in een grote volière. De vogels zijn heel sociaal en vredelievend, maar de nestkast en de ruimte daaromheen beschouwen ze wel als hun eigen territorium. Als zich eenmaal een koppel vormt, dan hou je die dieren hun hele leven samen.
Ara’s zijn zeer slimme vogels die graag onderzoeken. Ze hebben daarom behoorlijk wat verrijking nodig. Verrijking helpt tegen afwijkend gedrag en verveling. Door nieuwe prikkels te geven, stimuleer je de dieren en doorbreek je de dagelijkse routine. Het kan onder meer bestaan uit het variëren van voeding of het afwisselen van de kooi-inrichting. Wissel speelgoed, klim- en nestmateriaal regelmatig af en plaats de zitstokken regelmatig op een andere hoogte.
Hou de vogels actief door een deel van het voer aan te bieden als voedselverrijking. Het voordeel is dat de vogel dan over langere tijd steeds kleine beetjes eet en zodoende bezig blijft. Het bootst ook zijn natuurlijke foerageergedrag na. Er zijn speciale voederpuzzels te koop met verschillende moeilijkheidsgraden. Je kan er ook zelf maken:
- schuif zaden in de ribbels van karton of vouw ze in karton
- rijg fruit en groenten aan een touw en hang dit op
- geef noten met pel
- verstop het voer in de volière of strooi een deel van de zaden uit over de vloer
Enkele andere ideeën voor verrijking zijn:
- papier geven om te versnipperen
- wilgen- of fruitboomtakken (eventueel met bladeren) geven
- nieuwe klimbomen, touwen, dozen, enz.
Ara’s eten noten, fruit, groenten en boombladeren. Hun natuurlijke voedsel bestaat uit palmnoten en veel tropisch fruit. Palmnoten zijn bij enkele gespecialiseerde vogelwinkels te koop en bewaar je in de diepvries.
Meestal wordt gevoederd met een zadenmengeling, noten en vruchten. Een dieet van alleen zaden zorgt voor tekorten en wordt afgeraden. Eenzijdig voeren kan de vogel ziek maken en laten vervetten. In de gespecialiseerde vogelwinkels zijn ook speciale pellets voor papegaaien te koop. Dat is correcte, complete voeding. Als je merkt dat ze alleen de lekkerste zaden uit het voer pikken, dan kan je beter een compleet pelletvoer geven.
Afwisseling met verschillende soorten fruit, groenten en noten is zeer belangrijk voor de gezondheid van de vogels. Palmpitten, hele noten en kokosnoot zijn een goede aanvulling op het voer, zeker noten waaraan de dieren nog wat werk hebben. Met hun krachtige snavel kunnen ze amandelen, palmnoten, Braziliaanse noten en macadamianoten met schil openkraken en deze zijn een zeer goede aanvulling op hun dieet. Aardnoten ofwel pinda’s bevatten soms dodelijke schimmels, voer die daarom niet.
Wen de vogels geleidelijk aan vers voer, geef ze kleine stukken fruit en groenten. Als de mest goed blijft, dan kan je na enkele dagen iets meer vers voer geven. Als het borstbeen uitsteekt of puntig voelt, dan is de vogel te mager.
Geef de vogels ook grit en maagkiezel in een apart voerbakje. Ze hebben dit nodig voor een goede vertering en voldoende calciumopname.
Vers drinkwater moet steeds beschikbaar zijn.
Dagelijks
- Verwijder de groente- en fruitresten.
- Controleer de voederopname en geef nieuw voer.
- Maak eventueel nieuwe voederpuzzels, geef nieuwe takken en speelgoed.
- Ververs het water.
- Geef de vogels aandacht, laat ze los vliegen.
- Controleer of de vogels zich normaal gedragen.
Minstens één maal per week
- Verwijder de vuile bodembedekking en was de kooi of volière goed uit.
- Reinig de stokken, touwen en speelgoed.
- Vul wanneer nodig grit, sepia en maagkiezel bij.
- Controleer de nagels, veren en de algemene gezondheid van de vogels.
- Ga indien van toepassing met de stofzuiger rond de kooi, want vogels produceren veel stof en gooien soms ook zand en afval uit de kooi.
Een aantal keer per jaar
- Vervang regelmatig de touwen en takken, hierin kunnen zich parasieten nestelen en afgesleten takken zijn moeilijk te reinigen.
- De kooi of volière moet een aantal keer per jaar behandeld worden tegen parasieten zoals mijten. Hiervoor verplaats je de vogels tijdelijk naar een kleine kooi en maak je hun vaste verblijf volledig leeg. Om het proper te maken gebruik je heet water. Nadien ontsmet je alles goed met een oplossing van 10% javel of chlooramide-oplossing en koud water (100 ml/per 1 liter water) of azijn. Spoel alles zeer goed en verlucht nadien een halve dag. Javel en azijndampen zijn zeer giftig voor vogels.
Gezondheid
Gezonde vogels zijn alert, levendig, hebben propere poten, ogen en snavel en hebben een vol en glad verenkleed. Een ziek dier trekt zich terug en zet de veren bol. Als het borstbeen uitsteekt, is de vogel te mager.
Er zijn meerdere ernstige ziekten waarvoor je een vogel op voorhand kan laten testen. Ook een jaarlijks gezondheidsonderzoek is aan te raden. Zoek hiervoor best contact met een gespecialiseerde vogeldierenarts. Papegaaien kunnen drager zijn van parasieten die ziektes veroorzaken bij mensen en ze kunnen ook veel schadelijk fijnstof produceren.
De meest voorkomende gezondheidsproblemen zijn: