Heb je een parkiet of overweeg je om er een te houden? Ontdek wat erbij komt kijken, van voeding en verzorging tot het voorzien van een geschikt verblijf.
In een notendop
Voer: Geef me dagelijks parkietenvoer en een beetje vers fruit en groenten. Ik vind het leuk om mijn eten te zoeken en er actief mee bezig te zijn.
Drinkbaar water: Ik heb elke dag vers water nodig, liefst een drinkbak en een schaal om me in te wassen.
Vrij vliegen: Ik vlieg en klim graag vrij rond. Dan kan ik mijn energie kwijt en ga ik op onderzoek. Pas wel op dat ik niet ontsnap of me ergens aan kan verwonden!
Leeftijd: Afhankelijk van de soort waartoe ik behoor, word ik 10 tot 30 jaar oud. Als je me goed verzorgt, zal ik dus lang je huisdier zijn!
Luidruchtig: Ik kwetter, fluit en schreeuw. Soms zal ik stemmen en geluiden nadoen. Je zal dus weten dat ik er ben!
Gezelschap: Ik ben een sociaal dier. Hou me samen met parkieten van dezelfde soort.
Verblijf: Ik heb veel vliegruimte nodig. Hou me niet in een kleine kooi. Geef me op verschillende hoogtes zitstokken, takken en speelgoed.
Ben je geschikt als eigenaar?
Het houden van parkieten kan heel intensief zijn. Je moet dagelijks vers voer en verrijking geven om verveling tegen te gaan. Met veel geduld kan je ze handtam maken en een tijdje los laten vliegen binnenshuis. De dieren kunnen erg luidruchtig zijn. Ze hebben ook een grote volière of kooi nodig en een gevarieerde inrichting. Bedenk waarom je parkieten als huisdier wilt en of de dieren aan je verwachtingen kunnen voldoen.
De volgende vragen helpen je over de aankoop van parkieten na te denken:
- Sommige soorten kunnen wel 30 jaar oud worden, kan je er heel deze periode voor zorgen?
- Weet je dat je in veel gevallen officiële documenten nodig hebt die aantonen dat het dier legaal verkregen is?
- Is er niemand in huis allergisch voor vogelstof?
- Kan je tegen het soms heel luide gekwetter en gefluit, of zullen de buren daar last van hebben?
- Heb je de ruimte voor een ruime kooi of volière?
- Kan je regelmatig stofzuigen en wekelijks de kooi schoonmaken?
- Heb je de tijd om dagelijks voer voor te bereiden en te geven?
- Begrijp je dat de vogels niet zindelijk zijn als je ze laat losvliegen in huis?
- Is er iemand die de vogels kan verzorgen als je op vakantie gaat?
- Heb je ongeveer 20 euro per maand over voor de voeding en verzorging?
Waar haal je een parkiet?
Je kan parkieten kopen bij kwekers, dierenwinkels en soms ook adopteren bij asielen. Als je een tamme vogel wilt, kies dan voor een vogel die in een huishouden is opgegroeid en gewend is aan het contact met mensen. Bekijk op voorhand welke soort je mooi vindt en verdiep je in de benodigdheden en behoeften van die soort. Informeer voor goede combinaties bij de fokker van je parkietensoort. Voor een succesvol kweekkoppel, laat je de vogels zelf hun partner kiezen uit een groep.
De meeste soorten vallen onder de CITES-wetgeving(opent in nieuw venster). Je moet voor deze soorten een document van herkomst kunnen voorleggen en de verkoper moet de gegevens noteren in het CITES-register. Alleen in gevangenschap gekweekte vogels mogen als huisdier worden gehouden. Dit betekent dat bijna alle parkieten alleen mogen worden verhandeld met documenten die hun legale afkomst bewijzen. De volgende parkietensoorten zijn hiervan echter vrijgesteld: de grasparkiet (Melopsittacus undulatus), halsbandparkiet (Psittacula krameri) en valkparkiet (Nymphicus hollandicus). Een naadloze gesloten pootring is een goede indicatie voor een legaal verkregen dier.
Wees kritisch en durf vragen te stellen. Als koper ben je verantwoordelijk voor een goede keuze. Kies een gezonde parkiet, met een compleet verenkleed, die al zelfstandig eet. Kies geen handopfok-vogels, geïmporteerde of zwakke dieren, want daarmee hou je foutieve handel in stand. Handopfok-vogels krijgen sneller gedragsproblemen. Vogels die door hun ouders zijn opgevoed, hebben een betere gezondheid en sociale vaardigheden en worden bovendien even tam. Controleer of de dieren geen verwondingen of vervormingen hebben. Als je verwaarloosde dieren opmerkt, dan kan je dit melden bij de Dienst Dierenwelzijn op het Meldpunt verwaarloosde en mishandelde dieren.
Voordat je de parkieten mee naar huis neemt, moet hun verblijf in orde zijn. Transporteer het dier in een kleine, donkere kartonnen doos met enkele ventilatiegaten. Zo blijft de parkiet kalm tijdens het vervoer. Plaats de parkieten onmiddellijk in hun kooi bij thuiskomst. Zorg voor een rustige omgeving en blijf enkele uren uit de buurt zodat ze rustig hun nieuwe omgeving kunnen verkennen.
Hoeveel kost een parkiet?
De prijs van een parkiet hangt af van de soort en kleur. De prijzen variëren van 7 tot 250 euro.
Een kleine kooi met een nestkast, water- en voerbak, verschillende zitstokken en speelgoed, kost minstens 120 euro. Een grote volière kost een veelvoud daarvan, maar biedt een beter onderkomen voor de dieren.
Het voeder, de bodembedekking en andere verzorging kosten maandelijks ongeveer 20 euro per dier. Als de vogel ziek wordt, moet je een gespecialiseerde dierenarts raadplegen. De kosten kunnen dan oplopen.
Wat heeft een parkiet nodig?
Parkieten hebben een grote kooi of volière met volgende toebehoren nodig:
- een nestkast per koppel
- zitstokken met verschillende diktes en structuren
- voldoende vliegruimte
- minstens twee voederbakken
- een waterbak als drinkplaats
- een bad als wasplaats
- een bak grit, sepia en maagkiezel voor goede vertering en calciumopname
- een stofvrije bodembedekking, zoals maïskorrels of schelpenzand
- speelgoed zoals touw, papier, voederpuzzels en takken van wilgen- of fruitbomen tegen verveling
- kleine takjes als nest- en verrijkingsmateriaal
Kooi of volière
Parkieten kunnen zowel binnen als buiten gehuisvest worden in een ruime kooi of volière. Het verblijf moet groot genoeg zijn zodat de vogels gemakkelijk in alle richtingen hun vleugels kunnen strekken en kunnen vliegen. Concreet betekent dit dat je voor één paar parkieten van de kleinere soorten zoals de grasparkiet, een kooi nodig hebt met als minimale afmetingen 100 x 80 x 50 cm (lengte x breedte x hoogte) en voor twee paren minstens 120 x 170 x 80 cm (lengte x breedte x hoogte). Voor een paartje van de grotere parkietensoorten van meer dan 15 cm is de kooimaat minstens 150 x 150 x 80 cm (lengte x breedte x hoogte), voor twee paren heb je een kooi nodig van minstens 170 x 240 x 110 cm (lengte x breedte x hoogte).
Als de dieren binnen zitten is het belangrijk om de plaats van de kooi te kiezen in functie van de vogel. Kies een rustige, schaduwrijke plek, bij voorkeur bij een venster, zodat de vogels natuurlijke lichtinval hebben en beweging zien. Plaats de kooi bij voorkeur met een kant tegen een muur, zodat de dieren zich veilig voelen. Parkieten houden van interactie en afwisseling. Zet de kooi best in de ruimte waar je zelf ook veel bent. De kooi mag niet staan:
- dichtbij een warmtebron of in de volle zon
- in de tocht
- bij lawaai of harde geluiden zoals bv. van een wasmachine
- bij dampen, rook of irriterende geuren zoals bv. van luchtverfrissers of dampen van het koken
Een buitenvolière moet deels overdekt en afgeschermd zijn tegen weersinvloeden zoals felle zon, wind en regen, maar een gehele overdekking is niet nodig. Zorg ervoor dat in een deel van de volière de temperatuur steeds minstens 5 °C bedraagt. Een beschut nachtnest is absoluut noodzakelijk.
Als je meerdere vogels hebt, kan je ook werken met een nacht- en dagkooi. Daarbij heeft elk koppel zijn eigen aparte kooi met een zitstok, nestkast, voer en water voor ‘s nachts. Overdag kunnen alle vogels in de grote dagkooi zoals een volière. Op deze manier wordt het natuurlijk leefritme van de parkieten nagebootst. De eigen nachtkooi wordt beschouwd als vast territorium en voorkomt territoriale agressie. Als je een grote volière hebt, dan is een nacht- en dagkooi niet nodig.
Parkieten zijn zwermvogels. De meeste soorten zijn heel sociaal en vredelievend. Parkieten hou je dus minstens met twee en liever nog in groep in een volière. Kweekkoppels worden meestal per koppel gehuisvest, aangezien ze soms agressief worden tegenover andere koppels tijdens het paarseizoen. Afhankelijk van het seizoen en de soort tolereren vogels van hetzelfde geslacht elkaar niet. Informeer voor goede combinaties bij de fokker van je parkietensoort. Als je een succesvol kweekkoppel wil, laat dan de vogels zelf hun partner kiezen uit een groep.
Parkieten zijn intelligente en ondernemende vogels. Verrijking helpt tegen afwijkend gedrag en verveling. Door nieuwe prikkels te geven stimuleer je de dieren en doorbreek je de dagelijkse routine. Het kan onder meer bestaan uit het variëren van voeding of het afwisselen van zit- en nestmogelijkheden. Een groot verblijf met veel open vliegruimte en in verschillende richtingen georiënteerde zitstokken is zeker noodzakelijk om verveling te voorkomen. Wissel speelgoed, klim- en nestmateriaal regelmatig af en plaats de zitstokken regelmatig op een andere hoogte.
Hou de vogels actief door een deel van het voer aan te bieden als voedselverrijking. Het voordeel is dat de vogel dan over langere tijd steeds kleine beetjes eet en zodoende bezig blijft. Het bootst ook zijn natuurlijke foerageergedrag na. Er zijn speciale voederpuzzels te koop met verschillende moeilijkheidsgraden. Je kan er ook zelf maken:
- schuif zaden in de ribbels van karton of vouw ze in karton
- rijg fruit en groenten aan een touw en hang dit op een moeilijk bereikbare plaats
- geef noten met pel
- verstop het voer in de volière of strooi een deel van de zaden uit over de vloer
Parkieten waarderen vrije vliegtijd binnenshuis heel erg. Met veel geduld kan je parkieten handtam maken en vanaf dat moment kan je ze ook even laten losvliegen in een veilige ruimte binnenshuis. Doe dit alleen onder toezicht, hou honden en katten of andere huisdieren buiten en sluit de ramen en deuren. Doe de gordijnen toe om te vermijden dat de dieren tegen het raam vliegen.
Het is een goed teken als je parkieten levendig en alert zijn. Kijk dagelijks naar de dieren om hun gedrag en behoeftes beter te leren kennen. Een passief of onrustig dier dat weinig gebruik maken van de ruimte is mogelijk ziek of geeft aan dat de omgeving niet goed voldoet of tot verveling leidt.
Parkieten eten van nature allerlei soorten zaden. Er zijn diverse parkietenvoeders te koop in de dierenwinkel, die alle nodige voedingsstoffen bevatten. Als je merkt dat je parkieten alleen de lekkerste of vetste zaden uit een voer pikken, dan kan je beter een compleet pelletvoer geven.
De parkieten mogen naast het zaden- of pelletvoer ook nog elke dag, maar wel met mate, groenten en fruit eten. Groenten en fruit moet je eerst wassen en snij je in kleine stukken. Van het fruit verwijder je de pitten. Geschikte rauwe groenten en kruiden zijn bijvoorbeeld basilicum, munt, witlof, erwten, aubergine, courgette en paprika. Geef nooit avocado, koolsoorten, aardappels, rabarber of groene bonen. Parkieten lusten graag een stuk appel, aardbei of banaan. Snij de banaan in schijfjes met de schil er nog aan. Wen de vogels geleidelijk aan vers voer om diarree te voorkomen. Geef ze kleine stukken en controleer de mest. Als de mest goed blijft, dan kan je geleidelijk aan meer geven.
Zonnebloempitten en trosgierst zijn gezonde extra’s, maar nogal vet. Deze zaden en pitten zijn daarom perfect geschikt als beloning voor goed gedrag of bij het tam maken. Wisselen af met insecten zoals meelwormen.
Om de zaden goed te verteren en genoeg calcium binnen te krijgen, hebben de parkieten ook grit, sepia en maagkiezel nodig. Maagkiezel zit in de meeste soorten vogelzand.
Parkieten moeten altijd eten ter beschikking hebben. Ook al lijken de voederbakken vol, controleer altijd of er niet alleen lege zaadhulsen in liggen. Verwijder die en maak de voederbak proper voordat je nieuw voer geeft.
Vers drinkwater moet steeds beschikbaar zijn.
Wat voer je een parkiet?
Dagelijks voer Met mate voeren Niet voeren zadenmengeling of pellets voor parkieten vette zaden bvb. zonnebloempitten pindanoten groenten: paprika, wortel, courgette… kant-en-klare snoepstokken avocado fruit: appel, banaan, aardbei… insecten rabarber, aardappel, groene bonen, alle koolsoorten verse kruiden: basilicum, munt… trosgierst pruimen & citrusvruchten grit, sepia, maagkiezel eivoer koekjes, chocolade, chips, zoute voedingswaren Dagelijks
- Verwijder de groenten- en fruitresten.
- Geef nieuw voer en kijk hoeveel er gegeten is.
- Geef proper water in de drinkbak.
- Geef ze ’s ochtends een proper bad en haal het ’s avonds weg.
- Geef de vogels aandacht, laat ze los vliegen of geef ze verrijking in de kooi of volière.
- Controleer of de vogels zich normaal gedragen.
- Parkieten scharrelen graag op de bodem op zoek naar voedsel, de bodem proper houden is dus erg belangrijk.
Minstens één maal per week
- Verwijder de vuile bodembedekking en was de kooi of volière goed uit.
- Vul wanneer nodig grit, sepia en maagkiezel bij.
- Controleer de nagels, veren en de algemene gezondheid van de vogels.
- Stofzuig rond de kooi, vogels produceren veel stof en gooien soms zand en afval uit de kooi. Een goede hygiëne is noodzakelijk als preventie tegen longproblemen door stof bij zowel mens als vogel.
Een aantal keer per jaar
- Vervang regelmatig de touwen en takken, hierin kunnen zich parasieten nestelen en afgesleten takken zijn moeilijk te reinigen.
- De kooi of volière moet een aantal keer per jaar behandeld worden tegen parasieten zoals mijten. Hiervoor verplaats je de vogels tijdelijk naar een kleine kooi en maak je hun vaste verblijf volledig leeg. Om het proper te maken gebruik je heet water. Nadien ontsmet je alles goed met een oplossing van 10% javel of chlooramide-oplossing en koud water (100 ml/per 1 liter water) of azijn. Spoel alles zeer goed en verlucht nadien een halve dag. Javel en azijndampen zijn zeer giftig voor vogels.
Gezondheid
Gezonde parkieten zijn alert, levendig, hebben glanzende veren en schone poten, ogen en snavel. Het borstbeen mag niet uitsteken en niet puntig voelen, want dan is de vogel te mager. Een parkiet die ziek is, zal zich terugtrekken en de veren bol zetten. De vogels kwetteren vrolijk, dus als ze dit plots niet meer doen, voelen ze zich misschien niet goed. Vogels zijn prooidieren en daarom erg efficiënt in het verbergen van tekenen van ziekte. Contacteer daarom bij het zien van symptomen onmiddellijk een gespecialiseerde dierenarts.
Parkieten ruien één tot twee maal per jaar. Gedurende die periode worden de oude veren vervangen door nieuwe. Een volledige rui voltrekt zich meestal in 6 tot 7 weken. Voer ze tijdens deze periode met meer energierijk voedsel, zoals eivoer. Zorg zoals altijd voor een goede hygiëne want gedurende de rui zijn de vogels extra vatbaar voor ziektes.
Als parkieten last hebben van gezondheidsproblemen, dan komt dat vaak door verkeerd of eenzijdig voer of door een te saaie en beperkte huisvesting. Er zijn meerdere ernstige ziektes waarvoor je een vogel op voorhand kan laten testen.
De meest voorkomende gezondheidsproblemen bij parkieten zijn: