Gedaan met laden. U bevindt zich op: Zelf de ondergrond verkennen Ik doorgrond Vlaanderen

Zelf de ondergrond verkennen

De Databank Ondergrond Vlaanderen of DOV bevat een schat aan informatie over de ondergrond. DOV is toegankelijk voor iedereen en zo kan jij dus ook zelf ontdekken wat er zich in jouw buurt onder de grond bevindt.

Hoe kan je de ondergrond lezen?

Geologen en bodemkundigen proberen de ondergrond in kaart te brengen. Dat is niet zo eenvoudig, we kunnen immers niet rechtstreeks in de grond kijken. We baseren ons op locaties waarvan we wel iets weten en vullen op basis daarvan het onbekende terrein daartussen in.

  • Bodem: handboring en profielputten

    Met een handboring kunnen we tot enkele meters in de grond boren. Zo zien we wat er zich daar bevindt. In een profielput kunnen we het volledige bodemprofiel blootleggen en rechtstreeks bekijken.

  • Diepere geologische ondergrond: machinale boring

    Voor de diepere geologische ondergrond volstaat een handboring niet. We maken dan gebruik van machinale boorputten, enkele tientallen meters tot zelfs enkele kilometers diep. Het opgeboorde materiaal kan als fragmenten naar boven gehaald worden of zelfs als intacte boorkernen, zodat we een mooi beeld krijgen van wat er zich diep onder onze voeten bevindt. Daarnaast zijn ook ontsluitingen van groot belang. Dit zijn locaties waar we de geologie aan de oppervlakte kunnen bestuderen, bijvoorbeeld in grote bouwputten of (verlaten) groeves.

  • Onderzoek stalen

    Op stalen die we nemen uit boringen, profielputten of ontsluitingen kunnen we daarna allerlei laboratoriumanalyses uitvoeren. Die leren ons iets over de samenstelling van de grond, bijvoorbeeld over de grootte van de korrels of over het type mineralen. Op basis van die informatie kunnen we iets te weten komen over de toepassingen van de grond maar ook over processen die zich miljoenen jaren geleden afspeelden toen de grond afgezet werd.

Welke data vind je in Databank Ondergrond Vlaanderen?

Op DOV vind je duizenden boringen, ontsluitingen, profielputten... en veel meer. Aan die boringen zijn ook steeds interpretaties gekoppeld. Zo kan je meteen lezen wat de samenstelling van de ondergrond is op de locatie van de boring of ontsluiting, en welke geologische of bodemkundige eenheden er aanwezig zijn. Indien er stalen genomen werden op een locatie zijn deze ook als grondmonsters of bodemmonsters te vinden, met gekoppelde resultaten van labo-analyses.

Al deze ruwe data zijn natuurlijk niet eenvoudig te lezen voor niet-experten. Er werden daarom bodemkundige en geologische kaarten gemaakt.

Met een bodemkundige kaart kan je voor een locatie afleiden welke bodem er voorkomt, op basis van bodemtype, substraat, moedermateriaal, enz.

Een geologische kaart toont welke geologische eenheid nabij het oppervlak voorkomt op een bepaalde locatie en waaruit die eenheid juist bestaat. Geologie is echter een 3D-aangelegendheid, die reikt van het oppervlak tot kilometersdiep onder grond. Daarom hebben we geologische 3D modellen uitgewerkt. Alle kaarten die gelinkt zijn aan de 3D modellen vind je eveneens in DOV. Het meest recente 3D model voor Vlaanderen is G3Dv3.1.

DOV bevat ook informatie over bodemverontreiniging, geotechnische parameters en grondwater. Zo vind je op DOV de grondwaterstandsindicator die elke maand wordt bijgewerkt en toont hoe het overal in Vlaanderen met het grondwater gesteld is.

Eenvoudige en leuke tools om zelf de Databank Ondergrond Vlaanderen te verkennen.

Voor leerkrachten

Toelichting voor leerkrachten: (experimenten, schema’s …)