Zaad van hier
Overheden en particulieren grijpen makkelijk naar kant-en-klare bloemenmengsels waarin verschillende cultuurvariëteiten en uitheemse soorten zitten. Ook de inheemse soorten daarin zijn vaak niet uit België afkomstig of regionaal geoogst. Dat leidt op lange termijn tot genetische verontreiniging van de Vlaamse flora. Daarom leerde Regionaal Landschap Rivierenland (RLRL) met ‘Zaad van hier’ boeren, imkers, jagers, natuurorganisaties, steden en gemeenten kruidenrijk grasland van binnenlandse en regionale afkomst kennen.
Het doel
Met dit project wilde RLRL in 2017 verschillende doelstellingen bereiken:
- steden, gemeenten, landbouwers en particulieren het belang van kruidenrijke graslanden, enkele regionale zeldzame graslandflora en de gevaren van genetische vervuiling bijbrengen
- natuurverenigingen en landbouwers laten samenwerken, met RLRL als brug
- in de praktijk laten ervaren hoe zadenrijk maaisel en zaaigoed van binnenlandse en regionale afkomst moet worden geoogst en ingezaaid
- het verspreidingsgebied van zeldzame graslandflora uitbreiden
Het project
- RLRL leerde geïnteresseerden hoe ze zadenrijk maaisel en zaaigoed van binnenlandse en regionale afkomst in de praktijk moeten oogsten en inzaaien. Op een perceel met een rijke soortendiversiteit werd een hooioverdracht uitgetest. Het resultaat daarvan is pas na enkele jaren zichtbaar, op voorwaarde dat er juist en op de juiste momenten wordt gemaaid. RLRL inventariseert het perceel regelmatig om snel het verschil in soortendiversiteit te zien.
- RLRL organiseerde voor boeren, imkers, jagers, natuurliefhebbers en overheden een uitstap naar het Nederlandse zaadbedrijf Biodivers.
- Opleidingscentrum Inverde onderzocht hoe zaad van verschillende soorten efficiënt kan worden geoogst. De Minibatt-stofzuiger bleek onnauwkeurig te werken en niet geschikt te zijn om de gekozen zaden te oogsten. Handmatig oogsten ging vlot en is voor sommige soorten misschien de enige haalbare methode, maar belast de rug enorm.
- Op het slotevenement legden 3 experts uit hoe boeren, jagers en natuurorganisaties kruidenrijke graslanden kunnen gebruiken, hoe ze gemaaid moeten worden en wat de voordelen zijn van het omvormen van gazon tot kruidenrijk grasland.
De geleerde lessen
Er is in verschillende sectoren interesse in kruidenrijke graslanden. Het is belangrijk om steden en gemeenten te vormen en te sensibiliseren om ze mee te krijgen in het verhaal van de kruidenrijke graslanden omdat ze een voorbeeldfunctie hebben voor hun inwoners.
Het vervolg
RLRL nam ‘Zaad van hier’ op in zijn basiswerking. De kennis van het project werd zo gebruikt om organisaties en particulieren aan te zetten om hun graslanden anders te beheren. Het regionaal landschap begon zelf duurzamere zaden in te zaaien dan kant-en-klare bloemenmengsels. En samen met het Agentschap voor Natuur en Bos, Inverde en Ecoflora bekeek RLRL hoe het project verder kon worden uitgerold.