Vlaanderen stapt af van fossiele brandstoffen
Stapsgewijze afbouw van fossiele brandstoffen: beslist beleid
Om geleidelijk af te stappen van fossiele brandstoffen, voerde Vlaanderen onderstaande beleidsmaatregelen in.
2021
Er is een verbod op het aansluiten op het aardgasnet voor grote bouwprojecten (zowel voor woongebouwen als voor niet-residentiële gebouwen).
2022
De plaatsing van een stookolieketel is niet meer toegestaan bij nieuwbouw en ingrijpende energetische renovatie. Bij bestaande gebouwen mag een stookolieketel plaatsen niet meer als er een aardgasaansluiting beschikbaar is in de straat.
Voor een gasaansluiting bij nieuwbouw wordt de werkelijke aansluitkost aangerekend (reken op 1.800 euro voor een woning, in plaats van de begrensde kost van 250 euro).
2023
Via de EPB-regelgeving is bij nieuwbouw en ingrijpende energetische renovaties een hoger aandeel aan hernieuwbare energie verplicht en is verwarming op lage watertemperatuur verplicht bij nieuwbouw (zodat later zonder problemen kan aangesloten worden op een warmtepomp).
Er is geen aardgasaansluiting meer toegestaan in nieuwbouwprojecten en verkavelingen vanaf 5 eenheden.
2025
Een aardgasaansluiting wordt algemeen verboden bij nieuwbouw, waardoor een warmtepomp de meest logische optie wordt, als er geen warmtenet beschikbaar is.
Voor elke nieuwe aardgasaansluiting bij bestaande gebouwen wordt de werkelijke aansluitkost aangerekend (reken op 1.800 euro voor een wooneenheid, in plaats van 250 euro).
Een deel van het Vlaamse woningpark is sterk verouderd, en niet klaar voor fossielvrij verwarmen met een warmtepomp. De Vlaamse overheid voorziet op basis van de indeling in inkomensdoelgroepen in financiële steun om deze woningen en appartementen te renoveren, via Mijn VerbouwPremie en Mijn VerbouwLening. Daarmee kunt u energiebesparende investeringen (pre)financieren.
Toekomst: versnelling van de energietransitie met Vlaamse taxshift en ETS 2
De Vlaamse Regering ziet de start van het Europese emissiehandelssysteem ETS 2 in 2027 en de invoering van een Vlaamse taxshift (samen met eventuele federale maatregelen) in 2028, als een belangrijke hefboom om het afstappen van fossiele brandstoffen te versnellen, zowel voor verwarming als voor vervoer.
Het Vlaamse Regeerakkoord en de visienota aan de Vlaamse regering over de definitieve actualisatie van het Vlaams Energie- en Klimaatplan (VEKP) stellen in dit verband:
Voor de gebouwensector
Vlaanderen zorgt ervoor dat de Vlaamse component in de elektriciteitsfactuur niet verder toeneemt door eigen Vlaams beleid tijdens deze legislatuur.
Vlaanderen maakt werk van het verlagen van de elektriciteitsfactuur via een Vlaamse taxshift. Het doel daarbij is om deze verandering voor een Vlaams gezin met een gemiddeld gebruik van elektriciteit en fossiele brandstoffen (aardgas, stookolie, …) kostenneutraal te maken. Dit betekent dat de verlaging van de elektriciteitskosten gelijk is aan de stijging van de kosten voor fossiele brandstoffen voor verwarming.
Gezinnen die minder aardgas gebruiken door bijvoorbeeld gedragsveranderingen en betere isolatie, of de overstap naar fossielvrije verwarmingstechnieken, zullen netto voordeel halen uit deze taxshift. Inkomsten uit ETS 2 zullen volledig gebruikt worden om de gezinnen en bedrijven hierbij te ondersteunen.Het Vlaams Sociaal Klimaatplan (als bijdrage aan het nationale Sociale Klimaatplan) ondersteunt bij de taxshift, onder meer met middelen uit het Sociaal Klimaatfonds, de sociaal kwetsbare doelgroepen bij die taxshift.
Voor de transportsector
Vlaanderen gebruikt haar bevoegdheden, in combinatie met het federale beleid, om de total cost of ownership tegen 2029 aantrekkelijk te maken voor nieuwe en tweedehands emissievrije voertuigen ten opzichte van nieuwe voertuigen met een fossiele verbrandingsmotor. De invoering van ETS 2 en de taxshift zullen daar een positieve invloed op hebben.