België kent 3 regionale netwerken. Deze werken vandaag vooral informeel samen. De vraag om de samenwerking te formaliseren groeit. “Het overleg formaliseren kan ons helpen om een beter zicht te krijgen op hindernissen en opportuniteiten en op wat ons in de toekomst te wachten staat” aldus Luc Depredomme, productgroep manager FLEPOS bij Digitaal Vlaanderen.

Onder de gebruikers van FLEPOS bevinden zich ook aanbieders van nutsvoorzieningen. Een opmerkelijke evolutie is dat nieuwe leidingen vandaag ‘digitaal’, met RTK-GNSS (Real-time kinematic), worden opgemeten terwijl de leidingen nog blootliggen, dus. Eén en ander leidt tot een zeer nauwkeurige positiebepaling en tot de perfecte traceerbaarheid van de diepte. Dat dit ongevallen kan voorkomen, hoeft niet gezegd. Bij netbeheerders zien we een sterk stijgend gebruik voor werfopvolging en netbeheer.

Waar RTK-GNSS in het begin gebruikt werd om globale akkertaken uit te voeren, wordt nu verder verfijnd naar nagenoeg individuele gewascontrole en bewerking. Dit kan dankzij ondersteunende technieken van AI, drones en specifieke sensoren die hiervoor de locatiebepaling RTK-GNSS (Real-time kinematic) gebruiken. Nu al ontwikkelen verschillende leveranciers en onderzoeksinstellingen semi-autonome landbouwmachines die het repetitieve werk kunnen verlichten. Efficiëntere rijpaden betekent ook minder brandstofverbruik, minder CO2 uitstoot, preciezere bemesting en minder bodemcompactie. Daarnaast is mechanische onkruidbestrijding (in de biolandbouw) een ecologisch duurzame verbetering.

Bij grote infrastructuurwerken biedt het werken met 3D-kraansturing op basis van RTK-GNSS veel voordelen: nauwkeuriger grondverzet, minder uitzetwerk, betere planning en opvolging van de werf,… Bovendien betekent dit, net als in de landbouw, minder brandstofverbruik en minder CO2 uitstoot. Dit betekent ook dat de machinebestuurder deels de taak van de landmeter op zich neemt. Dit vraagt de nodige ondersteuning van de toestelleverancier.

Naast de klassieke regionale netwerken met RTK-technologie zien we de opmars van nieuwe wereld dekkende locatietechnologieën. Deze zullen het mogelijk maken om tot op enkele dm nauwkeurig te localiseren met de smartphone, wagen of wearables. Met massaproducten, dus. Dit zal ongetwijfeld nieuwe mogelijkheden creëren voor toepassingen in de zorg, smart cities, logistiek, transport, mobiliteit etc. We denken hierbij aan private aanbieders van Precise Point Positioning en de Galileo High Accuracy Service.

GNSS-signalen zijn vrij zwakke signalen die een lange afstand moeten overbruggen tot de aarde en de eindgebruiker. Hierbij kunnen die signalen onderweg verstoord worden door natuurlijke en menselijke storingsbronnen. Onder de natuurlijke storingsbronnen zien we in de komende jaren een stijging van de ionosferische activiteit door de zonnecyclus. Ook hevige regenbuien en stormen kunnen de nauwkeurigheid van de GNSS-signalen verstoren. Daarnaast komen vanuit de militaire toepassingen ook man-made storingsbronnen opduiken zoals jamming en spoofing. Zo worden illegale jammers gebruikt om o.a. de registratie van rekeningrijden bij vrachtwagens te ontwijken, maar ook RTK-GNSS gebruikers in de onmiddellijke omgeving kunnen hiervan last ondervinden. Bij spoofing worden de signalen vervormd en worden verkeerde coördinaten doorgegeven.

Om de GNSS-signalen te vrijwaren van man-made storingen worden specifieke technieken ontwikkeld: OSNMA (Open Service Navigation Message Authentication) van Galileo en specifieke firmware voor opsporing en mitigatie in GNSS-ontvangers.