De Flemish Positioning Service (FLEPOS) is een dienstverlening van Digitaal Vlaanderen waarbij correctiesignalen afkomstig van navigatiesatellieten via mobiel internet worden verspreid. Deze correctiesignalen maken het mogelijk om overal in Vlaanderen een positie nauwkeurig te bepalen.
Het gebruik van de FLEPOS-diensten is volledig gratis, enkel de verbindingskosten tussen de gebruiker en FLEPOS zijn ten laste van de gebruiker.

Het FLEPOS-netwerk is gebiedsdekkend voor het Vlaamse Gewest; voor maritieme toepassingen is het ook bruikbaar op het Nederlandse deel van de Westerschelde en het Belgisch Continentaal Plat op de Noordzee. Het gebruik van FLEPOS voor RTK-metingen buiten deze gebieden wordt ten zeerste afgeraden.

FLEPOS richtte zicht tot verschillende markten, de nood hebben aan GNSS-correctiedata:

• Landmeetkunde, fotogrammetrie
• GIS-inventarisatie
• Hydrografie
• Baggerwerken
• Precisielandbouw
• Werktuigenbesturing
• …

Voor elk van deze markten werd een specifieke RTK-dienstverlening opgezet. Daarnaast biedt FLEPOS data aan voor wetenschappelijke doeleinden.

Indien u een kartering uitvoert in het kader van het Grootschalig Referentie Bestand of Basiskaart Vlaanderen (GRB) bent u verplicht FLEPOS te gebruiken als grondslag voor het bepalen van Lambert/TAW-coördinaten. Deze kartering kan van diverse aard zijn: initiële aanmaak, bijhouding, GRB-skeletmetingen en luchtopnamen. Opgelet: niet elke kartering zoals hierboven bedoeld wordt uitgegeven door Digitaal Vlaanderen.

In het GRB-decreet houdende het Grootschalig Referentie Bestand (GRB) van 16 april 2004 staat onder hoofdstuk IV – GRB-terreinclassificatie en GRB-specificaties het volgende artikel:

Art. 7. Als grondslag voor de bepaling van geografische coördinaten verwijzen de GRB-specificaties naar het FLEPOS-systeem voor uniforme centimeternauwkeurige plaatsbepaling op basis van satellietnavigatie over het Vlaamse Gewest dat wordt beheerd door Digitaal Vlaanderen.

Neen, FLEPOS is een gratis dienstverlening. Om gebruik te maken van RTCM-data voor RTK-metingen moet u enkel de connectiekosten van uw provider betalen. Post-processing gebruikers kunnen kosteloos de RINEX-data van alle FLEPOS-stations (excl. data afkomstig van partners) via de dataserver downloaden. Voor RINEX-data afkomstig van onze partners kan u hieronder (bij “Hoe kan ik RINEX-data downloaden?”) meer informatie vinden.

Ja, sinds 8 februari 2007 dient u zich te registreren voor de FLEPOS-dienstverlening(PDF bestand opent in nieuw venster). Deze verplichting geldt zowel voor de RTK-gebruikers als voor gebruikers van de dataserver. Per GNSS-ontvanger dient u een abonnement aan te vragen. Voor ieder toestel ontvangt u dan een unieke toestelcode/logincode vb. XXXXXa001, XXXXXa002 en moet u een wachtwoord instellen.

Raadpleeg de leveringsvoorwaarden(PDF bestand opent in nieuw venster) voor het nieuwe FLEPOS-systeem en de privacyverklaring(PDF bestand opent in nieuw venster).

De Helpdesk Digitaal Vlaanderen is elke werkdag bereikbaar van 8.00u tot 19.00u op het nummer 09 276 15 00. Je kunt ook mailen naar support.flepos@kb.vlaanderen.be(opent in uw e-mail applicatie)

De helpdesk behandelt in eerste plaats vragen over de toestand van het netwerk (verstoring, onderbrekingen, dataserver) en over het gebruik ervan. Voor merkgebonden vragen dient u zich in eerste plaats te wenden tot de leverancier van uw GNSS-ontvanger.

Indien u algemene vragen heeft over GNSS zal de helpdesk deze naar best vermogen behandelen.

FLEPOS is in principe een 24/7-dienstverlening. Interventies om eventuele pannes van het systeem te verhelpen worden echter enkel uitgevoerd op werkdagen tussen 8 en 17u. Tijdens het weekend en op feestdagen wordt het systeem tussen 8.00u-10.00u nagekeken.

Hier vindt u een overzicht van leveranciers/verdelers waarbij u terecht kan.

! Deze aanbeveling wordt herzien

De aanbeveling Uitvoeren van GPS-metingen met behulp van FLemish POsitioning Service(PDF bestand opent in nieuw venster) (FLEPOS) heeft als doel een handleiding te zijn voor het uitvoeren van GPS-metingen met behulp van FLEPOS. Voor de uitvoerder van GPS-metingen met behulp van FLEPOS is deze aanbeveling een must: de gebruiker verhoogt zijn/haar kans om te voldoen aan de vereiste GRB-normen inzake precisie.

In het FLEPOS 3.0 systeem:

Hiervoor surft de gebruiker naar de FLEPOS-caster. Deze caster is bereikbaar via de URL flepos.vlaanderen.be:2101 of gnss.vlaanderen.be:2101 (of indien niet mogelijk via het vaste IP-adres 212.204.120.33:2101), waarbij 2101 staat voor een poortnummer.

Eenmaal verbonden met de NTRIP-caster kiest de gebruiker een type datastroom uit de lijst en start de connectie. Deze lijst bevat zowel de VRS- als de NRS-oplossing, beschikbaar in verschillende RTCM-formaten.

Stap 1: Afsluiten van een (betalend) mobile internet abonnement via een provider (Telenet, Orange, Proximus…)

Bijna elke nieuwe GNSS-ontvanger is echter in staat te communiceren via een NTRIP-verbinding, mits de afsluiting van een passend abonnement. Een GPS/Glonass RTK-meting (RTCM 3.Cx)-formaat verbruikt ongeveer 1.4 Mb per uur (met de komst van Galileo en Beidou zal dit verbruik in de toekomst iets toenemen). Een verbruik van 1 Gb komt in dat geval overeen met ± 700 “meet”-uren (ter info: een maand van 31 kalenderdagen telt 744 uren). De meeste providers bieden reeds een 1Gb-abonnement aan voor minder dat € 20,-

Een goede dekking van mobiel internet van de provider in uw werkgebied is cruciaal om een goede continue connectie te kunnen maken met de FLEPOS-correctiedienst.

Stap 2: Afsluiten van een (gratis) FLEPOS NTRIP-abonnement.

Nadat de gegevens van de provider correct werden ingevoerd, de GNSS-controller is staat een verbinding te maken met het internet. In stap 2 dient te worden aangelogd op de FLEPOS-server, zodat de RTK-datastroom actief wordt.

FLEPOS biedt verschillende RTCM-formaten aan. Het is de verantwoordelijkheid van de gebruiker een gepast formaat te gebruiken. Daarbij kan hij/zij eventueel rekening houden met eigen ervaringen, ondersteuning van de formaten door de fabrikant van de GNSS-ontvanger en eventuele contractuele bepalingen.

FLEPOS 3.0 ondersteunt volgende formaten:

• RTCM 2.3
• RTCM 3.X: Compactere versie dan 2.3, specifiek voor NTRIP
• RTCM 3.1 : voor NTRIP; standaard te gebruiken
• RTCM 3.2 : compactere versie voor gebruik bij meerdere satellietnavigatiesystemen (GPS, Glonass, Galileo en Beidou) (specifiek MSM5)

Ja, bij aanvang van de RTK-meting wordt een verbinding gemaakt met het dichtstbijzijnde, actieve referentiestation A. Van zodra de gebruiker zich verplaatst en de afstand tot een ander referentiestation B kleiner wordt dan de afstand tot het huidige referentiestation A + 5 km, dan wordt er overgeschakeld naar referentiestation B. Deze marge van 5km dient als buffer, om te vermijden dat gebruikers die zich ongeveer op gelijke afstand van 2 referentiestations bevinden al te vaak zouden wisselen van referentiestation.

NRS wordt minder en minder gebruikt, gezien VRS in de meeste omstandigheden een meer uniforme nauwkeurigheid biedt.

! Deze aanbeveling wordt herzien

U vindt alle informatie daaromtrent in de aanbeveling Uitvoeren van GPS-metingen met behulp van Flemish Positioning Service (FLEPOS)(PDF bestand opent in nieuw venster).

Via FLEPOS bekomt u enkel RINEX-data van de FLEPOS-station die eigendom zijn van Digitaal Vlaanderen. De RINEX-data van de stations die niet van Digitaal Vlaanderen zijn, vraagt u aan bij de respectievelijke eigenaar. Volgende link geeft een overzicht van het aanbod van RINEX-data(PDF bestand opent in nieuw venster) (bruikbaar binnen Vlaanderen). In dit overzicht worden ook stations vermeld die niet zijn opgenomen in het FLEPOS-netwerk. De RINEX-data van FLEPOS vallen onder de Vlaamse Open data regeling.

FLEPOS biedt momenteel de mogelijkheid voor het bekomen van RINEX-data:

Via de Reference Data Shop-module op de website flepos.vlaanderen.be(opent in nieuw venster)

• Voordeel: aanmaak RINEX-VRS, gebruiksvriendelijke interface
• Nadeel: RINEX-data centraal gegenereerd (wanneer de verbinding tussen referentiestation en controlecentrum onderbroken is, kunnen er geen data gegenereerd worden)

Via een specifieke sftp locatie

• Voordeel: voor specifiek geautomatiseerd downloaden van RINEX-data
• Nadeel: u moet deze ftp-locatie aanspreken met bv. Filezilla. Hiervoor contacteert u best support.flepos@vlaanderen.be(opent in uw e-mail applicatie)

Opgelet: de RINEX-data blijven slechts beperkt in tijd opvraagbaar (1sec data 3 maanden, 10sec data 1 maand). De RINEX-data zijn pas de dag erna beschikbaar.

Tijdens uw meting kunt u geconfronteerd worden met verschillende problemen. Een paar basisregels kunnen u verder helpen problemen te vermijden.
Zorg ervoor dat uw GPS-procedure is afgestemd op de aanbeveling ‘Uitvoeren van GPS-metingen met behulp van FLemisch POsitioning Service (FLEPOS)’. Onderstaande tekst bevat een aantal aandachtspunten die u kunnen helpen om te anticiperen op problemen:

Voorbereidingsfase

Tijdens de voorbereidingsfase dient u inlichtingen te verzamelen over het gebied waar u metingen wenst uit te voeren:

• Een voorafgaandelijk terreinbezoek is ten zeerste aan te bevelen. Dit geeft u de mogelijkheid de moeilijkheden op voorhand in te schatten: de obstructies boven de 10° (gebouwen, bomen;..), multipath-detectie (veroorzaakt door metalen vlakken zoals wagens, afsluitingen…), de nabijheid van eventuele storende zendinstallaties (radar, GSM, hoogspanningsleidingen…).
• De positionering van de ‘meetzone’ t.o.v. het FLEPOS-netwerk (binnen of buiten de omhullende convex; afstand tot meest nabijgelegen station) is van belang voor het bepalen van de te gebruiken meetmethode (VRS, NS).
• Door controlepunten te verzamelen (via de website van het NGI(opent in nieuw venster)) kunt u tijdens uw meting reeds (onafhankelijke) controlemomenten inbouwen. Zorg ervoor dat u steeds meerdere controlepunten heeft.

In theorie zijn GPS-metingen weersonafhankelijk, maar slechte weersomstandigheden (regen, wind, extreme temperatuursverschillen) zijn te vermijden. Raadpleeg dus steeds de weersvoorspellingen(opent in nieuw venster). Ze kunnen wel beïnvloed worden door verstoringen in de ionosfeer. U kan de mogelijke waarschuwingen ivm deze verstoringen zien via http://www.gnss.be/Atmospheric_Maps/SRB_warning.php(opent in nieuw venster)

Testmeting

Vooraleer u ter plaatse gaat, dient u er zich van te vergewissen dat uw apparatuur correct functioneert. Test daarom uw apparatuur voor U uw (bestel)wagen inlaadt. Indien dit niet kan in uw tuin, zoek dan een rustige plaats in de onmiddellijke omgeving van uw woning of bedrijf waar u een testmeting kunt uitvoeren.

Uitrusting in de wagen

Zorg er steeds voor dat uw uitrusting opgeborgen zit in een passende beschermkoffer en dat deze in de (bestel)wagen stabiel vervoerd kan worden.

Zorg ook voor de nodige documentatie (digitaal of analoog) waar u kunt naar teruggrijpen indien er zich ter plaatse problemen voordoen: handleiding, telefoonnummers (collega’s, leverancier, FLEPOS-helpdesk), instellingen (IP-adres NTRIP-caster, login, paswoord…).

Reservemateriaal

Zorg ervoor dat u reservemateriaal bij de hand heeft om kleine technische problemen te verhelpen. Een paar (opgeladen) reservebatterijen kan van pas komen, net als een autolader zodat lege batterijen ter plaatse opgeladen kunnen worden.

Een paar reservekabels (antenne <> ontvanger; ontvanger <> batterij) is geen overbodige luxe. Wanneer een kabel is beschadigd of uw bluetooth-communicatie het laat afweten kunt u dan teruggrijpen naar een reservekabel.

Communicatie

Communicatieproblemen zijn vaak een bron van ergernis. Onderstaand lijst geeft een overzicht van mogelijke oorzaken en oplossingen:

• Indien het niet mogelijk is om een connectie te maken na verschillende pogingen, kan een volledige heropstart van alle apparatuur een oplossing bieden.
• Neem contact op met de FLEPOS-helpdesk (+32 (0)9 276 15 00). Vermeld steeds uw gebruikersnaam en de locatie.
• Controleer steeds uw instellingen: IP-adres, poort, login & paswoord (internetverbinding).
• Een beschadigde GMS-antenne kan ervoor zorgen dat het niet mogelijk is om in bepaalde gebieden een verbinding te maken. Deze schade kan intern zitten en daardoor niet visueel waarneembaar zijn. Zorg ervoor dat u een reserveantenne bij de hand hebt.
• Het probleem kan ook te wijten zijn aan een slechte dekking van een provider in een bepaald gebied. Een 2de abonnement bij een andere provider kan in zo’n gevallen een oplossing bieden.
• Check of er geen storende zendinstallaties in de nabijheid zijn (zie voorbereidingsfase).
• Maak eventueel een verbinding met andere netwerken (GPSBru, Walcors) om na te gaan of uw apparatuur in staat is te communiceren met een ander netwerk.
• Indien communicatie niet mogelijk, kunt u eventueel overschakelen naar snel-statische metingen (beperkt aantal punten).

Meting

Tijdens een RTK-meting dient u niet alleen aandacht te besteden aan de coördinaten en de passende code, maar dient u ook alle factoren die van invloed zijn op de kwaliteit van uw meting te monitoren. Dit houdt ondermeer in dat u op regelmatige basis de positie van de satellieten (hoogte boven horizon), de richting (dalend of stijgende) en de spreiding (minstens 1 in elk kwadrant) dient te checken. Vermijd het meten van punten in gebieden met een multipath-risico (zie voorbereidingsfase). Maak foto’s, schetsen en aantekening die u kunnen helpen bij het interpreteren van de resultaten. Voorzie een dubbele meting van de punten zoals beschreven in de FLEPOS-aanbeveling. Met behulp van een uitzetprogramma kunt u tijdens deze 2de meting reeds verschillen constateren en eventueel gepaste acties ondernemen.

Sinds enkele jaren kunnen gebruikers plots het wegvallen merken van het GPS signaal in hun toestel. Dit fenomeen is versterkt door het invoeren van het rekeningrijden. Er bestaan immers illegale GPS-jammers die het GPS-signaal in een zone van verschillende honderden meter rond de jammer (afhankelijk van de sterkte van de jammer) kunnen verstoren. Door gebruik van die jammers pogen bv. vrachtwagenschauffeurs aan de controle van het rekeningrijden te ontsnappen(opent in nieuw venster).

Op het gebruik van deze illegale jammers staan echter zware straffen (tot 50.000euro), gezien ze ook ongewild levenskritische systemen kunnen verstoren (bv. aanvliegsystemen bij luchthavens). Indien u een vermoeden heeft van verstoring dan kan u dit melden aan de bevoegde autoriteiten BIPT(opent in nieuw venster). Gelieve ons ook hiervan op de hoogte te brengen (support.flepos@kb.vlaanderen.be(opent in uw e-mail applicatie)) .