Heb je een goudvis of overweeg je om er een te houden? Ontdek wat erbij komt kijken, van voeding en verzorging tot het voorzien van een geschikt verblijf.
In een notendop
Voer: Met afwisselend levend en droogvoer ben ik zeer tevreden.
Water: Ik ben tevreden met kraanwater, maar heb wel een filter nodig. Ververs geregeld een deel van mijn water om me gezond te houden.
Beschutting: Ik heb graag veel open zwemruimte, en een aantal planten langs de randen als beschutting.
Gezondheid: Let op of ik mij goed voel, raadpleeg bij problemen een dierenarts met kennis van vissen.
Sociaal: Ik ben graag samen met vissen van dezelfde variëteit.
Temperatuur: Ik ben een koudwatervis. Ik hoor niet thuis in een warmwateraquarium met tropische vissen.
Ben je geschikt als goudvis-eigenaar?
Goudvissen komen het mooist uit in een groot aquarium dat speciaal voor hen opgezet is. Ook als vijvervis zijn de gewone variëteiten prima geschikt. Als je goudvissen wil kopen zijn er een aantal punten om over na te denken:
- Heb je een geschikt aquarium of een geschikte vijver voor de variëteit die je wil houden?
- Zijn eventuele medebewoners compatibel met goudvissen?
- Kan er iemand de vissen verzorgen als je op vakantie bent?
- Kan je 15 tot 40 jaar voor de vissen zorgen?
- Weet je hoe je een aquarium of vijver moet onderhouden?
- Wil je 15 euro per maand betalen aan water en visvoer?
Soorten goudvissen
Goudvissen zijn ontstaan door selectieve kweek, ze komen niet in de natuur voor. Ze kunnen tot wel 40 centimeter groot worden. Er bestaan veel verschillende variëteiten die verschillen in oogvorm, lichaamsvorm, staartvin of kleurenpatroon. Zo komen er bijvoorbeeld ook witte, zwarte en gevlekte goudvissen voor.
Tot deze groep horen de gewone goudvis, de sarasa, de shubunkin en de komeetstaart.
Tot deze groep horen de sluierstaart en de telescoopoog.
Tot deze groep horen de hemelkijker, de blaasoog en de leeuwenkop.
Waar haal je een goudvis?
Goudvissen kan je kopen bij dierenwinkels en aquariumspeciaalzaken. Koop alleen vissen die er gezond uitzien, met gladde vinnen, heldere glans en blinkende ogen. Koop ook alleen vissen waarvan je weet hoe groot ze worden en of ze in je aquarium of vijver passen.
Let op, er worden soms ook andere soorten verkocht die op goudvissen lijken. Voorbeelden van andere goudkleurige vissen zijn goudwindes (Leuciscus idus melanotus), koi (Cyprinus carpio koi) en goudelrits (Pimephales promelas). Deze soorten zijn meer geschikt om in een vijver te houden. Ze hebben andere behoeften dan goudvissen.
Wees kritisch en durf vragen te stellen. Als koper ben je verantwoordelijk voor een goede keuze. Koop geen zwakke of zieke dieren, want zo hou je foutieve handel in stand. Let goed op of de dieren geen verwondingen of vervormingen hebben. Als je verwaarloosde dieren opmerkt, dan kan je dit melden bij Dierenwelzijn Vlaanderen via het Meldpunt verwaarloosde en mishandelde dieren.
Voor je vissen koopt, moeten het aquarium of de vijver opgestart zijn. De filter heeft tijd nodig om goed te gaan werken. Start je aquarium of vijver minstens enkele weken op voordat je vissen gaat kopen. Lees alles over de aankoop, het transport en de introductie van nieuwe vissen in het aquarium.
Hoeveel kost een goudvis?
Goudvissen koop je vanaf 1 tot 10 euro per vis, afhankelijk van de beschikbaarheid van de soort. Koop altijd drie of meer vissen.
De maandelijkse kosten zijn ongeveer 15 euro, inclusief het voer, de hogere water- en elektriciteitsrekening.
De aankoop van het aquarium en toebehoren is een eenmalige investering.
| Lengte van het aquarium | Kostprijs |
|---|---|
| 40 cm | Vanaf 50 euro |
| 60 cm | Vanaf 65 euro |
| 80 cm | Vanaf 120 euro |
| 100 cm | Vanaf 220 euro |
| 120 cm | Vanaf 290 euro |
| 150 cm | Vanaf 500 euro |
Richtprijzen voor een zoetwateraquarium met toebehoren |
Meer informatie over de kostprijs van een zoetwateraquarium.
Natuurlijk kan je goudvissen ook in een vijver houden. Een vijver aanleggen is duurder. Vanaf 600 euro heb je een zelfbouwvijver. Reken op 6000 euro voor een grote vijver. Hou hierbij ook rekening met de kosten voor graafwerkzaamheden.
Wat heeft een goudvis nodig?
Goudvissen zijn koudwatervissen die je zowel binnen in een aquarium als buiten in een vijver kan houden.
Het aquarium moet minstens 1 meter lang zijn. Sommige soorten worden wel 40 cm lang en hebben een aquarium van 4 meter nodig. In een aquarium hou je dus beter (kleine) siergoudvissen. Een ‘viskom’, bokaal of kleine bak is absoluut ongeschikt om de vissen in te houden. Zonder filterwerking en met weinig ruimte sterven de vissen snel door stress en slechte waterkwaliteit.
In een ruime vijver van ten minste 1 meter diep kunnen de vissen ‘s winters overleven door een winterrust op de bodem. Kies in een vijver voor robuuste, gezonde vissen, geen siervormen met een afwijkende lichaamsvorm.
Goudvissen zijn groepsdieren, hou ze altijd met drie of meer.
Omdat het koudwatervissen zijn, kan je ze niet combineren met warmwatervissen zoals de meeste aquariumvissen. In een vijver kunnen ze eventueel samen gehouden worden met andere koudwatervissen zoals windes en goudelrits. Siergoudvissen zoals de sluierstaart, de telescoopoog en de blaasoog zijn kwetsbaar en worden daarom beter in een speciaal aquarium gehouden zonder andere (snellere) vissoorten.
Leidingwater is geschikt om goudvissen in te houden. Een matige tot hoge waterhardheid (9-16 dGH) en neutrale tot basische pH (6,5 tot 8,5) is ideaal. Goudvissen kunnen vrij goed tegen schommelingen in de waterwaarden, maar vermijd dit zoveel mogelijk om stress bij de vissen te voorkomen.
Een regelmatig onderhoud en goed werkende filter zijn belangrijk voor de waterkwaliteit. Bij slechte waterkwaliteit heb je een groter risico op sterfte en kans op ziekten.
Goudvissen woelen graag in de bodem. Met een te fijne bodembedekking wordt het water hierdoor troebel. Kies liever voor grind met een diameter van 2 tot 20 mm. Let op dat het grind geen scherpe kantjes heeft, zodat de vissen zich er niet aan kwetsen. Donkergekleurd grind laat de kleur van de vissen mooi uitkomen.
Goudvissen kunnen niet goed tegen de warmte. De ideale temperatuur is tussen 10 en 20 ⁰C, maar ze overleven ook de winter in een diepe vijver.
Siergoudvissen zoals de sluierstaart, de telescoop- en blaasoog hebben iets warmer water nodig, tussen 15 en 25 ⁰C. Hun ideale temperatuur schommelt rond de 20 °C. Ze overleven niet onder de 8 °C.
Goudvissen houden van een lichte stroming. De uitstroom van de filter is genoeg. Door hun afwijkende lichaamsvorm kunnen sommige siergoudvissen niet goed zwemmen bij stroming. Gebruik dan extra beluchting en zorg dat de filteruitlaat breed is en weinig stroming veroorzaakt.
Ondanks de filter is het noodzakelijk om geregeld een deel van het water te verversen. Onzichtbare afvalstoffen stapelen zich namelijk geleidelijk op in het water. Door wekelijks 1/5de van het aquariumwater te vervangen door proper water, kan je plotse schommelingen in de waterkwaliteit vermijden.
Vissen die blootgesteld worden aan direct zonlicht, kunnen brandwonden krijgen. Zorg in een vijver voor schaduw en schuilmogelijkheden. De vissen houden niet van fel licht, dus gebruik ook in het aquarium een gedempte belichting en zet het aquarium niet in direct zonlicht.
Meer informatie over de inrichting van een zoetwateraquarium.
Goudvissen zijn alleseters. Ze eten zowel klein levend voer als diepvriesvoer en droogvoer. Gebruik kleine verpakkingen droogvoer. Na openen verliest dit namelijk snel zijn vitamines.
Variatie in de voeding is belangrijk voor een goede gezondheid. Wissel daarom het droogvoer één of twee keer per week af met levend en diepvriesvoer. Geef verschillende keren per dag een kleine hoeveelheid. Voer slechts zoveel als de vissen in enkele minuten opeten. Resten voer vervuilen het water sterk en te veel voer maakt de vissen te vet. Sterke vissen in goede conditie mogen gerust eens een voermoment overslaan of een dagje vasten.
Goudvissen eten ook graag planten. Kies daarom sterke en eetbare waterplanten zoals waterpest. Planten zijn tegelijk voedsel, beschutting en verrijking van de leefomgeving. Je kan ook algentabletten als extra aanvulling op het basisvoer geven.
Goudvissen worden dikwijls beschouwd als gemakkelijke beginnersvissen die je eenvoudig in een bokaal kan houden. Niets is echter minder waar! Ze hebben veel ruimte nodig, een goede waterfiltering en een lagere temperatuur dan meestal in de woonkamer het geval is. Veel goudvissen sterven zeer jong doordat ze op de verkeerde manier gehouden worden, terwijl ze wel 15 tot 40 jaar oud kunnen worden.
Dagelijks
- Controleer de temperatuur en filterwerking.
- Voer de vissen enkel keren per dag een kleine portie.
- Kijk of de vissen zich niet abnormaal gedragen.
Minstens één keer per week
- Controleer de waterwaarden.
- Hevel ongeveer 1/5de van het water af. Voer hierbij de plantenresten en vuil af. Voeg hierna nieuw water toe dat op dezelfde temperatuur is als het aquariumwater.
- Vervang de vuile filterwatten.
Maandelijks of indien nodig
- Spoel het filtermateriaal uit. Doe dit tijdens een waterverversing met oud aquariumwater van dezelfde temperatuur. Zo blijven de goede bacteriën in het filtermateriaal aanwezig.
(Half)jaarlijks
- Na 6 tot 12 maanden geven de lampen minder licht of begeven ze het en moet je ze vervangen.
- Een vijver heeft twee keer per jaar groot onderhoud nodig, waarbij bv. bladeren of plantenresten verwijderd worden.
Gezondheid
Goudvissen kunnen in goede omstandigheden 15 tot 40 jaar oud worden. De siervormen met een sterk afwijkende lichaamsbouw zijn gevoeliger voor gezondheidsproblemen en sterven dikwijls jonger.
Zieke vissen hangen dikwijls stil, knijpen de vinnen dicht, happen naar lucht en/of bewegen abnormaal. De vinnen van gezonde vissen moeten mooi openstaan en egaal ogen.
Als de vissen zich abnormaal gedragen, moet je altijd eerst de waterwaarden, de waterkwaliteit, de filtering en de temperatuur van het aquarium controleren. Als de vissen naar lucht happen of hoog in het aquarium bij het wateroppervlak hangen, dan is er zeker iets mis. De meest voorkomende problemen zijn:
Naast afwijkende waterwaarden kunnen tal van kiemen en parasieten ziektes veroorzaken. Raadpleeg een gespecialiseerde dierenarts voor vissen.