Een kat brengt gezelligheid, maar ook verantwoordelijkheden. Op deze pagina lees je alles over voeding, gezondheid, gedrag en huisvesting. Zo kom je te weten of een kat het geschikte huisdier is voor jou.
In een notendop
Gezondheid: Ik laat niet zien dat ik pijn heb of ziek ben. Doe ik anders dan normaal, ga dan met me naar de dierenarts.
Kattenspullen: Ik heb meerdere kattenbakken, krabmeubels en verstopplekken nodig.
Gezelschap: Ik leef graag samen met mijn familie. Ik knuffel graag, maar alleen als ik er zelf om vraag.
Opvoeding: Ik wil graag lang bij mijn moeder en nestgenootjes blijven. Daar leer ik alles wat ik moet weten.
Voeding: Ik eet graag zo’n 20 keer per dag een kleine maaltijd. Laat je altijd wat eten voor me staan?
Drinken: Ik heb graag ruimte voor mijn snorharen. Geef mij maar een lekker grote bak met vers water.
Spelen: Ik ben een echte speelvogel, jaag graag op speeltjes. Speel je met me mee?
Voortplanting: Ik heb geen behoefte aan kleintjes. Laat me op tijd castreren zodat ik gezond blijf.
Ben je geschikt als katteneigenaar?
Katten zijn heel boeiende huisdieren. Maar passen ze ook bij jou en je familie? De volgende vragen geven een idee of katten bij je passen.
- Kan je er mee leven dat je kat niet op schoot komt liggen of niet graag geknuffeld wordt?
- Kan je er mee om dat een kat af en toe muizen of vogeltjes mee naar huis brengt?
- Ben je bereid de komende 15 à 20 jaar voor je kat te zorgen?
- Ben je zeker dat er niemand in je gezin allergisch is voor katten?
- Is iedereen in het gezin enthousiast om een kat te nemen?
- Heb je er 40 à 50 euro per maand voor over om je kat te verzorgen?
- Kan je de kat naar een pension doen of oppas aan huis voorzien als je op vakantie bent?
- Wil je tijd en moeite besteden aan je kat?
- Ben je bereid meerdere kattenbakken, krabpalen en andere kattenspullen in huis te zetten?
- Wil je je kat de vrijheid geven om te gaan en staan waar ze wil, ook als je niet thuis bent?
Als je op één of meer van deze vragen ‘nee’ hebt geantwoord, dan zijn katten waarschijnlijk geen geschikte huisdieren voor jou en je gezin. Katten zullen niet voldoen aan je verwachtingen of passen niet bij je levensstijl.
Wil je toch graag contact met katten, bekijk dan of je vrijwilligerswerk kan doen bij een lokaal asiel. Veel opvangen zoeken ook tijdelijke gastgezinnen voor volwassen katten of kittens.
Een kat kiezen
Kies een kat nooit alleen op basis van uiterlijk, maar kies de kat die het best bij jouw levensstijl en verwachtingen past. Denk ook goed na over het gewenste karakter. Onderstaande vragen helpen je op weg.
Waar haal je een kat?
Katten zijn vooral in asielen en bij particulieren te vinden. Voor een specifiek ras kan je bij fokkers terecht, maar ook bij grootschalige handelaars en sporadisch zelfs in asielen. Kittens mogen pas verhandeld worden als ze 12 weken oud zijn.
Ongeacht waar je je kat vandaan haalt, je mag je niet laten misleiden door een zielig ogende kitten of mooie praatjes van de verkoper. Bekijk kritisch hoe het gesteld is met de dieren: zijn alle katten gezond? Is de omgeving in orde en zijn de kattenbakken proper? Worden de katten en kittens gesteriliseerd, gecastreerd, gechipt en geregistreerd voor je ze mee naar huis krijgt? Wees op je hoede als er veel rassen en nestjes verkocht worden en koop geen zielige katjes, dat houdt foute handel in stand. Indien je mistoestanden ziet, meld dit dan zeker bij de Dienst Dierenwelzijn.
Wettelijke verplichtingen bij aankoop of adoptie
- Identificatie en registratie
Sinds 1 november 2017 moeten alle kittens geïdentificeerd (gechipt) zijn en geregistreerd worden in de databank CatID (opent in nieuw venster)voor ze 12 weken oud zijn. Alle katten die van eigenaar veranderen, moeten gechipt en geregistreerd worden, dus ook katten en kittens die gratis weggegeven worden.
- Castratie en sterilisatie
Sinds 1 september 2014 moeten alle katten en kittens gecastreerd of gesteriliseerd worden vóór de verkoop of de adoptie, ook als ze gratis worden weggeven! Bijkomend moeten sinds 1 april 2018 ook alle vanaf dan geboren kittens gecastreerd of gesteriliseerd worden voor ze 5 maanden oud zijn. Katten die geboren zijn tussen 31 augustus 2014 en 31 maart 2018 moeten steriel gemaakt zijn tegen 1 januari 2020. Een uitzondering is voorzien voor katten die naar een erkende fokker (met HK-nummer) gaan of die voor het buitenland bestemd zijn, deze moeten niet steriel gemaakt worden.
- Verdere regelgeving
Werken met een contract waarin staat dat de kat door de nieuwe eigenaar gecastreerd, gesteriliseerd, gechipt of geregistreerd moet worden, is niet toegestaan. De kat moet in orde zijn voor ze naar de nieuwe eigenaar verhuist.
Kittens mogen niet verkocht of weggegeven worden voor ze minstens 12 weken oud zijn. Om problemen te voorkomen, is het echter beter om kittens tot 16 weken bij de moeder te laten.
Als de kat uit het buitenland komt, dan moet ze ingeënt zijn tegen hondsdolheid (rabiës). Daardoor moet een kitten minstens 15 weken oud zijn voor hij naar België mag komen. Lees alle regels over reizen met dieren(opent in nieuw venster).
Hoeveel kost een kat?
De aankoopprijs van een kat varieert van 80 euro voor een adoptiekat tot 1500 euro voor een raskat. Voor de aankoop van kattenbakken, krabmeubelen, waterschalen, voerbakjes of voerpuzzels en speelgoed moet je minstens 60 euro rekenen. De maandelijkse kosten liggen tussen 20 en 60 euro, afhankelijk van het gekozen voer en de kattenbakvulling. Hou ook rekening met de periodieke kosten voor ontworming en vaccinatie. Als de kat ziek wordt of speciaal voer nodig heeft, dan kunnen de kosten hoger oplopen.
Wat heeft een kat nodig?
Voorkom probleemgedrag en schade aan de meubels door je huis katvriendelijk in te richten. Van alle benodigdheden heb je er één meer nodig dan het aantal katten in huis. Voor één kat zijn er dus twee kattenbakken nodig, voor twee katten drie kattenbakken enzovoort.
Zet alle kattenspullen verspreid in huis neer. Zet bijvoorbeeld niet alle kattenbakken bij elkaar in de berging. Zo voorkom je dat één kat de toegang naar de kattenbakken voor de andere katten kan blokkeren door voor de deur te gaan zitten.
Het voer en het drinken mogen niet in de buurt van de kattenbak staan. Dit kan er toe leiden dat de kat zijn behoefte op ongewenste plaatsen in huis doet.
Zorg ook dat het voer en het drinken niet naast mekaar staan: laat er minstens 1,5 meter tussen. Katten houden er niet van om te drinken in de buurt van hun eten. Daardoor drinken ze soms te weinig, wat de kans op blaasproblemen verhoogt.
Katten hebben steeds kattenbakken nodig, ook als ze buiten kunnen. Zorg voor schone, ruime kattenbakken, met afmetingen bij voorkeur anderhalve keer de lengte van de kat.
Zet de bakken niet in de buurt van eten of drinken, maar wel op rustige, makkelijk bereikbare plaatsen zodat de kat zich er veilig voelt. Laat de kat met rust als ze op de bak zit.
Een vuile bak kan er toe leiden dat de kat zijn behoefte op ongewenste plaatsen in huis doet. Schep de bak twee keer per dag schoon. Was de bakken wekelijks uit en ververs tegelijkertijd de vulling. Zowel de kattenmest als de kattenbakvulling horen bij het restafval. Ze mogen niet bij de GFT-fractie, ook de composteerbare kattenbakvulling niet.
Doet de kat haar behoefte niet in de kattenbak, maar op een andere plek in huis? Onzindelijkheid is een veel voorkomend gedragsprobleem bij katten.
Katten krabben voornamelijk om hun territorium af te bakenen. Daarom krabben ze graag bij belangrijke doorgangen in huis, op opvallende plaatsen en aan ramen en deuren. Door op die plaatsen krabgelegenheid te voorzien, blijven de meubels gespaard.
Een goede krabgelegenheid is stabiel en groot genoeg zodat de kat zich volledig kan uitrekken. De meeste katten krabben het liefst tegen een rechtopstaand oppervlak. Voor hen is een hoge krabpaal geschikt, maar ook een krabplank tegen de muur is prima. Sommige katten verkiezen een horizontale krabplaats. Voor deze katten zijn kartonnen krabmeubels of kokosmatten een goede keuze.
Schuilplaatsen zijn noodzakelijk voor alle katten. Katten zijn heel stressgevoelig en hebben schuilplaatsen, liefst op hoogte, nodig om zich veilig te voelen. Door zich te verstoppen, vermijden ze ook conflicten met andere huisgenoten.
Overdekte mandjes en kartonnen dozen zijn ideale schuilplaatsen. Ook gordijnen, muren en kasten kunnen een beschut plekje creëren.
Een goede transportmand is essentieel om je kat veilig te vervoeren, bijvoorbeeld naar de dierenarts. Transportmanden die zowel bovenaan als vooraan open kunnen, genieten de voorkeur. Op die manier kan de kat makkelijker op een katvriendelijke manier in en uit de mand gezet worden.
Je kan de transportmand permanent in de woonkamer laten staan. De kat zal dan niet het verband leggen tussen het tevoorschijn halen van de mand en het naar de dierenarts gaan. Maak met een dekentje van de mand een knus slaapplekje voor de kat en leg er af en toe snoepjes in.
Je kan kiezen tussen droge brokken, natvoer, kant-en-klaar diepvriesvoer, zelf samengestelde maaltijden en combinaties hiervan. Zorg ervoor dat je complete voeding voor katten geeft – dit staat op de verpakking - of laat je bijstaan door de dierenarts.
Katten eten van nature meermaals per dag kleine hoeveelheden. Zorg er voor dat er altijd voedsel beschikbaar is om gedrags- en gezondheidsproblemen te voorkomen. Vermijd overgewicht en verveling door het voer op een activerende manier aan te bieden, bijvoorbeeld door het verspreid doorheen het huis te verstoppen of door gebruik te maken van voerpuzzels.
Katten zijn gevoelig voor nierproblemen en drinken vaak te weinig. Voorzie op verschillende plaatsen in huis waterbakken om het drinken te stimuleren. Zorg voor schalen met een groot oppervlak, zodat de snorharen alle ruimte krijgen. Er zijn ook leuke waterfonteintjes op de markt voor katten die stromend water verkiezen.
Katten zijn sociale dieren die behoefte hebben aan gezelschap van bevriende katten. Ze leven bij voorkeur samen met familie. Contact met vreemde katten daarentegen is stresserend en niet wenselijk.
Ook contact met de menselijke gezinsleden is belangrijk voor een kat. Raak de kat echter niet voortdurend aan, ze zal zelf aangeven wanneer het knuffeltijd is. Streel vooral niet op de buik als de kat voor je voeten rolt: dit is een begroeting of uitnodiging tot spel. Op dat moment zal aaien waarschijnlijk een krab opleveren.
Katten zijn echte roofdieren en moeten kunnen jagen. Door te spelen, kan een kat zijn jachtinstinct uitleven. Bied je kat een variatie aan speelgoed aan en wissel de speeltjes regelmatig om. Zo blijven ze ‘nieuw’ voor je kat en behoudt ze haar interesse.
Speel meerdere keren per dag gedurende een korte tijd (enkele minuten) met je kat. Dit sluit meer aan bij het natuurlijke gedrag van de kat dan één keer een langere tijd spelen. Ook de speltechniek is belangrijk: snelle bewegingen zetten aan tot spelen. Beweeg speelgoed steeds van de kat weg en laat het achter een hoek of onder een kast verdwijnen.
Gezondheid
Jouw kat, jouw verantwoordelijkheid
Als eigenaar ben je verantwoordelijk voor de gezondheid en het welzijn van je kat. Daarnaast heb je ook een verantwoordelijkheid t.o.v. je buren en de maatschappij.
Woon je in een drukke buurt of hebben je buren last van de kat, bekijk dan of het wel verantwoord is om je kat vrij buiten te laten rondlopen. Wil je de kat toch het buitenleven gunnen, dan kan je de tuin katveilig afmaken. Ga liever niet met de kat wandelen aan een leiband, dit kan heel veel stress veroorzaken.
Katten zijn heel vruchtbare dieren en planten zich snel voort. Daardoor zijn er te veel katten en zitten de asielen overvol, zodat men jaarlijks meer dan tienduizend katten moet laten inslapen. Bovendien gaan niet-gecastreerde katers sproeien en janken krolse kattinnen de buurt bij elkaar. En wist je dat katten hun eigen vorm van aids hebben? Die is niet besmettelijk voor mensen, maar door seksueel contact en gevechten kunnen katten elkaar besmetten. Redenen genoeg om ervoor te zorgen dat je kat op tijd gecastreerd wordt. Dit kan al vanaf de kat 8 weken oud is.
Heb je toch een nestje, dan moet je de kittens zelf laten chippen, registreren en castreren voor ze naar hun nieuwe baasjes gaan. Ook als je ze gratis weggeeft. Zowel jij als de nieuwe eigenaar kunnen beboet worden als de kittens niet in orde zijn als ze naar de nieuwe eigenaar verhuizen.