Inleiding

Denemarken wordt beschouwd als één van de meest economisch en sociaal ontwikkelde landen ter wereld.

De activiteitsgraad (15-64 jaar) in Denemarken is bij de hoogste van Europa, namelijk 79,4%. Dit komt vooral door de hoge participatie van vrouwen. Denemarken kent een relatief lage jeugdwerkloosheidsgraad van slechts 11% in 20175 .

De participatie aan formeel en niet-formeel leren door volwassenen is eveneens bij de hoogste van de OECD-landen. Ten opzichte van het Europese gemiddelde van 50%, scoort Denemarken dan ook bijzonder goed met zijn 66%

Het Deense onderwijssysteem

De leerplicht loopt tot 16 jaar. Vervolgens kan gekozen worden tussen 3 systemen:

• algemeen onderwijs
• beroepsonderwijs (VET - Vocational Education and Training)
• duaal leren

In het hoger onderwijs zijn er verschillende opties, die soms ook werkplekleren omvatten.

Voor werknemers zijn er eveneens diverse programma’s.

Duaal leren in Denemarken

Governance

Duaal leren maakt deel uit van het Deense VET-systeem en valt onder de bevoegdheid van de minister van Onderwijs. Het duale systeem wordt aangestuurd vanuit een 3-partite samenwerking tussen overheid, sociale partners en de VET- aanbieders

Financiering

Er zijn twee grote bronnen van financiering voor dit systeem: de overheid en de bedrijven.

Leerwegen

Het Deense VET-systeem heeft als doel om algemene, persoonlijke en beroepsvaardigheden te ontwikkelen bij jongeren. Het stoelt op drie basisprincipes: afwisseling tussen leren op school en op een werkplek, betrokkenheid van sociale partners en levenslang leren. De opleidingen leiden naar formeel erkende kwalificaties op niveau 3, 4 of 5 die ingebed zijn binnen de nationale en Europese kwalificatiestructuur

Opbouw

Een VET-opleiding is telkens opgebouwd uit een basisopleiding en een hoofdopleiding.

Ontwikkeling van kwalificaties

De sectorcommissies kunnen nieuwe opleidingsvoorstellen indienen, gebaseerd op toekomstverkenningen of nieuwe ontwikkelingen binnen hun sector.

Matching van vraag en aanbod

Het proces van afstemmen tussen het VET-opleidingsaanbod en de arbeidsmarkt komt tot stand met de hulp van veel stakeholders.

Het Deens VET-system is vraaggestuurd. Een goede balans tussen vraag een aanbod wordt bepaald door het aantal duaal lerenden dat zich aandient en het aantal werkplekken dat beschikbaar is. Er zijn diverse actoren die deze balans continu monitoren.

Assessments en examens

Er zijn verschillende soorten testen en examens: mondelinge, schriftelijke, projectgebaseerde en een eindtest die door de sector georganiseerd wordt.

Erkenningen en overeenkomsten

Bedrijven die erkend zijn door de sectorcommissie mogen werkplekken aanbieden voor duaal leren. De lerende is geen werknemer, maar ontvangt wel een salaris in overeenstemming met afgesproken collectieve akkoorden, heeft recht op vakantie en dient deel te nemen aan schoolse activiteiten.

Mentor

De mentor moet een ervaren werknemer zijn binnen de desbetreffende sector.

Leerkracht

Leerkrachten worden aangenomen door de VET-scholen op basis van hun kwalificatie en competenties.