We schrijven ertussen aan elkaar als de combinatie een voornaamwoordelijk bijwoord is. Dat is het geval als u de combinatie kunt vervangen door het oorspronkelijke voorzetsel en een naamwoord.

• Het pad liep ertussen. (= het pad liep ergens tussen, bijvoorbeeld tussen de korenvelden)
• De afvoerbuis werd ertussen klemgezet. (= de afvoerbuis werd ergens tussen klemgezet, bijvoorbeeld tussen de wasmachine en de gootsteen)
• Hoe kun je ertussen kiezen? (= hoe kun je ergens tussen kiezen, bijvoorbeeld tussen al die mogelijkheden)

Ertussen wordt ook aan elkaar geschreven in enkele vaste combinaties. In die combinaties kunt u het voornaamwoordelijk bijwoord niet vervangen door een voorzetsel en een naamwoord omdat het samen met het werkwoord een eenheid vormt met een specifieke betekenis.

• iemand ertussen nemen, iemand ertussen hebben (= iemand beetnemen): Haar vriend heeft haar ertussen genomen. Ze had hem ertussen!
• ertussen komen (= onderbreken): Hij kan het niet laten om ertussen te komen.
• ertussen komen (= vertraging of een andere hinderpaal veroorzaken): Ik weet niet wat ertussen gekomen is.

In andere gevallen schrijven we er tussen in twee woorden. Er en tussen zijn dan woorden die tot een verschillend zinsdeel behoren.

• We liepen er tussen de kangoeroes. (tussen hoort bij de kangoeroes)
• Er zijn er tussen de dertig en de veertig. (tussen hoort bij de dertig en de veertig)
• Wie is er tussengekomen in dat conflict? (tussen en komen vormen samen het werkwoord tussenkomen)

De delen van het voornaamwoordelijk bijwoord ertussen zijn ook van elkaar gescheiden als er tussen er en tussen een ander zinsdeel staat. De volgorde met de gesplitste vorm is vaak gebruikelijker dan die met de ongesplitste vorm. Soms is de ongesplitste vorm uitgesloten.

• Hoe kun je er gemakkelijk tussen / gemakkelijk ertussen kiezen?