Van recyclagekampioen naar voortrekker in de circulaire economie
Hoe houden we planeet aarde leefbaar? Door veel efficiënter om te gaan met onze grondstoffen en energie. Vlaanderen is wereldwijd een voortrekker in de transitie naar een circulaire economie.
Vandaag is Vlaanderen:
- nummer 1 in Europa in het recycleren van verpakkingsafval
- nummer 4 in het circulair gebruik van materialen.
Voor de toekomst heeft Vlaanderen:
- grote ambities in 6 sectoren
- een uniek samenwerkingsmodel van overheden, bedrijven, middenveld en kenniswereld die samen
- kringlopen sluiten
- duurzamere producten ontwerpen
- nieuwe businessmodellen verkennen.
Circulair bouwen
Circulair bouwen(opent in nieuw venster) betekent: materiaal maximaal hergebruiken. Maar ook: ervoor zorgen dat gebouwen langer meegaan, bijvoorbeeld omdat ze gemakkelijk nieuwe functies kunnen krijgen. Enkele voorbeelden.
De eerste CO2-negatieve gevelsteen in de wereld
Made in Vlaanderen: de eerste CO2-negatieve gevelsteen(opent in nieuw venster). Tijdens de productie neemt hij meer CO2 op dan dat hij uitstoot. De steen wordt voor 80% samengesteld uit reststromen van de staalindustrie.
Huizen van herbruikbare legoblokken
Verschillende producenten maken gevelstenen die aan elkaar worden gezet zoals legoblokken, zonder mortel of lijm. Bijvoorbeeld: Facadeclick of ClickBrick(opent in nieuw venster). Gemakkelijk te hergebruiken.
Verplaatsen we die muur even?
Met aanpasbare en modulaire binnenmuren(opent in nieuw venster) kan je kantoren op een-twee-drie anders indelen. Als klanten de muren niet meer gebruiken, worden ze teruggekocht om ze een tweede, derde, vierde, … leven te geven.
Dag en nacht vol leven
Het ‘nieuwe’ Marie-Elisabeth Belpairegebouw in Brussel bestaat voor 65% uit ter plaatse hergebruikt of gerecycleerd materiaal. Op de oneven verdiepingen zijn er kantoren, op de even verdiepingen appartementen. Zo is er altijd leven in het gebouw en wordt de energie efficiënt benut. Zijn er morgen meer kantoren dan appartementen nodig, of omgekeerd? Dat kan snel en eenvoudig.
Het ZIN-gebouw, het grotere geheel waar Belpaire deel van uitmaakt, is door de Council on Vertical Urbanism (CVU) uitgeroepen tot ‘World’s Best Tall Building 2025’.
Bio-economie
In de bio-economie(opent in nieuw venster) zorgt de biologische kringloop voor een continue aanvoer van hernieuwbare grondstoffen.
Grootste agro- en biotech-campus in Europa
Vlaanderen biedt een goede voedingsbodem voor de bio-economie, als uitvalsbasis van een aantal van de meest innovatieve biotechnologiebedrijven ter wereld. In Gent vind je de grootste agro- en biotech-campus van Europa.
Hennep en co houden de kou buiten
Hennep(opent in nieuw venster) is ideaal voor platen en isolatiemateriaal. Groenafval van steden en gemeenten wordt omgezet naar graswol. Maar ook wol, algen, mycelium en zelfs schelpen worden in Vlaanderen al gebruikt om te funderen, te bouwen, te isoleren, …
Biomassahubs coördineren vraag en aanbod
Netwerken zoals Earth, Plant & Fibre(opent in nieuw venster) verbinden verschillende spelers in een waardeketen. Vraag en aanbod worden samengebracht in grote biomassahubs(opent in nieuw venster).
Chemie en kunststoffen
Ook om meer circulair te gaan werken met chemie en kunststoffen(opent in nieuw venster) is Vlaanderen goed geplaatst.
Grootste chemiecluster in Europa
De grootste chemiecluster van Europa, vind je in Antwerpen. De hoge concentratie van chemische bedrijven, onderzoeksinstellingen en sorteercentra biedt veel mogelijkheden om te innoveren.
Start-ups, scale-ups en grote spelers vinden elkaar
BlueChem(opent in nieuw venster) is een van de eerste incubators voor duurzame chemie in Europa. Start-ups vinden hier een netwerk, ondersteuning en werk- en onderzoeksruimte. Ze kunnen doorgroeien naar scale-uplocaties zoals het NextGen District(opent in nieuw venster).
Snelle evolutie in de zorgsector
De zorgsector(opent in nieuw venster) gaat op dit moment snel vooruit. Vele spelers maken de overstap naar hergebruik, sterilisatie of selectieve inzameling van plastics. Zo worden kunststoffen uit ziekenhuizen verwerkt tot wandpanelen.(opent in nieuw venster)
Van afval naar schoonmaakmiddel
Het Gentse biotechbedrijf AmphiStar werkt aan een revolutionair technologieplatform dat biogebaseerde afvalstromen omzet in biosurfactanten. Deze duurzame oppervlakte-actieve stoffen kunnen fossiele grondstoffen en palmolie vervangen in producten zoals schoonmaakmiddelen(opent in nieuw venster), cosmetica en agrochemicaliën.
De maakindustrie
Vandaag wordt er gepionierd in de Vlaamse maakindustrie. (opent in nieuw venster)In 2030 zou meer dan de helft van de ondernemingen meer circulair moeten werken.
Circulair én sociaal
Er zit veel talent bij mensen met een afstand tot de reguliere arbeidsmarkt. De 12 regionale sociaal-circulaire hubs(opent in nieuw venster) in Vlaanderen helpen circulaire ondernemingen aan prima werknemers.
Mode: eco-design en nieuwe businessmodellen
In de mode (filmpje Engels: fashion(opent in nieuw venster)) zijn er in Vlaanderen al veel bedrijven die hard inzetten op eco-design. En op nieuwe businessmodellen. Waarom bijvoorbeeld geen kleding huren in plaats van kopen(opent in nieuw venster)? Of de competenties verwelkomen(opent in nieuw venster) die mensen uit andere landen ons opnieuw kunnen aanleren?
De voedselketen
Naar een circulaire voedselketen(opent in nieuw venster) evolueren we door biogrondstoffen, voedselproducten en reststromen optimaal te gebruiken.
Onverkocht brood wordt bier
De Vlaamse keuken heeft een stevige reputatie. Chocolade, witloof, garnalen, en natuurlijk… bier (filmpje Engels: Beer(opent in nieuw venster)). Onze chefs experimenteren graag met circulaire technieken, bijvoorbeeld onverkocht brood(opent in nieuw venster) gebruiken om bier te maken, of een lekkere snack maken van het restproduct draf(opent in nieuw venster).
Restaurant serveert overschotjes
Bij Stoemp Deluxe(opent in nieuw venster) is het menu afhankelijk van de reststromen die op dat moment beschikbaar zijn bij de lokale (bio)boeren en supermarkten. Ook Entropy(opent in nieuw venster) redt voedseloverschotten van de vuilnisbak en verwerkt ze tot voedzame maaltijden.
Waterkringlopen
Vlaanderen is een regio met lage watervoorraden. Logisch dus dat net bij ons expertise groeit over waterkringlopen(opent in nieuw venster).
Decentrale waterzuivering houdt water ter plaatse
Het Zwevegems bedrijf HelloWater ontwikkelde een schaalbare, modulaire waterzuiveringsinstallatie(opent in nieuw venster) met oneindig veel toepassingsmogelijkheden: in de beek, half ondergronds, in clusters of losstaand, …
Het systeem voldoet aan de strengste lozingsnormen en heeft zelfs een kleinere CO2-voetafdruk dan de klassieke riolering. En, belangrijk: met zo’n decentraal systeem blijft het water ter plaatse in plaats van snel afgevoerd te worden via grote waterlopen.
Meer lezen over circulaire economie in Vlaanderen
Engelstalige presentatie over circulaire economie in Vlaanderen
Met deze presentatie over circulaire economie (in het Engels)(Powerpoint bestand) kan je je buitenlandse contacten informeren over een van de sterke punten van Vlaanderen.