In Vlaanderen zijn er nog maar weinig plekken waar echte duisternis heerst, en dat heeft ernstige gevolgen voor nuttige insecten zoals wilde bijen, zweefvliegen en nachtvlinders.

In ruim 40% van de meest prioritaire natuur in Vlaanderen wordt de ecologische drempelwaarde voor nachtelijke lichtvervuiling overschreden. En aangezien satellietbeelden minder gevoelig zijn voor het blauwe spectrum van LED-verlichting, wordt de mate van lichtvervuiling waarschijnlijk onderschat.

Kunstlicht verwart bestuivers

Veel nachtelijke bestuivers gebruiken het licht van de maan en sterren om zich te oriënteren. Kunstmatige verlichting brengt hen in de war, waardoor ze in chaotische patronen rond lampen blijven cirkelen tot ze uitgeput raken. Dat leidt niet alleen tot directe sterfte, maar verstoort ook hun natuurlijke gedrag.

Nachtelijk kunstlicht zorgt er bovendien voor dat nachtvlinders, die een belangrijke rol spelen in de bestuiving van bloemen, niet meer op zoek gaan naar nectar. Dat heeft natuurlijk gevolgen voor deze bestuivers, maar ook voor de planten die afhankelijk zijn van bestuiving om zaden te produceren.

Ook verstoring bij planten en dieren

Sommige bloemen passen hun nectarproductie aan op basis van lichtcycli. Nachtelijke verlichting kan dat proces verstoren, waardoor er minder voedsel beschikbaar is voor bijvoorbeeld bijen en hommels. Er zijn ook planten die door nachtelijke verlichting te vroeg in blad komen, waardoor later in het seizoen minder voedsel beschikbaar is voor insecten.

Niet alleen bestuivers, maar ook andere soorten ondervinden last. Koolmezen slapen slechter door kunstlicht, wat hun gezondheid en overlevingskansen beïnvloedt. Lichtschuwe dieren zoals vleermuizen en andere nachtdieren vermijden verlichte gebieden, waardoor hun leefgebied versnipperd raakt en het moeilijker wordt om voedsel en schuilplaatsen te vinden.