Gedaan met laden. U bevindt zich op: Verplichting zonnepanelen voor gebouwen met hoge elektriciteitsafname

Verplichting zonnepanelen voor gebouwen met hoge elektriciteitsafname

Tegen 1 april 2026 zijn zonnepanelen verplicht op gebouwen waar de elektriciteitsafname hoger is dan 1 gigawattuur per jaar. Het zijn de eigenaars, erfpachters en opstalhouders van gebouwen met zo’n afnamepunt die onderworpen zijn aan de verplichting. Voor overheidsgebouwen ligt de drempel op 250 megawattuur per jaar. 

Wijziging regelgeving

Op 12 december 2025 keurde de Vlaamse Regering een aantal aanpassingen aan de PV-verplichting definitief goed:

  • De PV-verplichting geldt definitief als de elektriciteitsafname in de drie jaren vóór de eerste deadline niet onder 90% van de afnamedrempel zakt; gebeurt dat wel, dan vervalt de verplichting (dit is een nieuwe uitzondering), maar bij een latere overschrijding kan ze opnieuw van kracht worden.

  • Verduidelijking dat met een verbonden vennootschap ook een verbonden rechtspersoon bedoeld wordt.

  • Wijziging dat het plaatsen van een PV-installatie, het plaatsen van een alternatieve technologie en participatie met elkaar gecombineerd kunnen worden binnen de verschillende verplichtingsstappen van 12,5 Wp/m², 18,75 Wp/m² en 25 Wp/m².

  • Wijziging dat installaties waarvoor steun werd ontvangen ook mogen meetellen voor de PV-verplichting.

  • Nieuwe vormen van uitstel die, vanaf een nog door de minister te bepalen datum, kunnen worden aangevraagd:

    • omwille van de overdracht van een gebouw,
    • omwille van een faillissement of gerechtelijke reorganisatie,
    • in het geval van een beroep bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen tegen een definitieve beslissing over een omgevingsvergunning voor het plaatsen van een installatie die tot doel heeft om te voldoen aan de PV-verplichting.

Deze aanpassingen zijn te vinden in het Verzamelbesluit Energie en Klimaat. van de Vlaamse regering. De wijzigingen werden verwerkt in deze website, de handleiding en het rekenblad.

Voorwaarden

  • De PV-verplichting geldt voor gebouwen gelegen in Vlaanderen die verbonden zijn met een EAN-afnamepunt waar - vanaf 2021 - jaarlijks meer dan 1 gigawattuur (= 1000 megawattuur) elektriciteit van het net gehaald wordt.
  • De afname per kalenderjaar bekend bij de netbeheerder bepaalt of een EAN-afnamepunt/gebouw onder de verplichting valt.
  • Het zijn de eigenaars, erfpachters of opstalhouders van de gebouwen verbonden met het EAN-afnamepunt die aan de verplichting moeten voldoen.
    Het is mogelijk dat er meerdere gebouwen aangesloten zijn op het EAN-afnamepunt.
    Als er meerdere partijen eigenaar, erfpachter of opstalhouder zijn, zijn zij in solidum onderworpen aan de verplichting.
  • Hoe groter de totale dakoppervlakte, hoe meer zonnepanelen vereist zijn. Het is de ‘horizontale’ dakoppervlakte die in rekening wordt genomen.

  • Om aan de verplichting te voldoen moet de zonnepaneleninstallatie geplaatst zijn op het dak of aan de gevel van de gebouwen die verbonden zijn met het EAN-afnamepunt.
    Het is ook toegestaan om de zonnepanelen te plaatsen op de site van het EAN-afnamepunt

    • op het dak of aan de gevel van een of meerdere gebouwen
    • op een of meerdere carports of fietsenstallingen
    • op gronden
    • op een waterpartij (drijvend)
    • overkoepelend binnen agrarisch gebied.
  • De zonnepaneleninstallaties kunnen ook geplaatst worden op een andere site dan de eigen site op voorwaarde dat deze installatie levert aan een directe lijn die is verbonden met het EAN-afnamepunt en de installatie valt binnen één van de hierboven vermelde categorieën.
Voorbeeld

In 2021 werd de afnamedrempel op een EAN-afnamepunt overschreden. Er zijn 3 gebouwen op dat EAN-afnamepunt aangesloten, ze hebben samen een totale horizontale dakoppervlakte van 1000 m². De eigenaar moet op 1 april 2026 een basisinstallatie van minstens 12,5 kWp (of een 30-tal) zonnepanelen in dienst hebben. Hij moet deze zonnepaneleninstallatie tegen 1 januari 2030 verder uitbreiden tot minstens 18,75 kWp en tenslotte tegen 1 januari 2035 de volledige installatie van minstens 25 kWp in dienst hebben.

Strengere voorwaarden voor publieke organisaties

Omdat publiek organisaties een voorbeeldrol opnemen, is de verplichting strenger voor deze doelgroep.

  • Als publieke organisaties de enige eigenaars, erfpachters of opstalhouders van de gebouwen zijn verbonden met het EAN-afnamepunt, geldt de PV-verplichting al bij een afname van meer dan 250 megawattuur/jaar (MWh/j).
  • Vanaf 2030 wordt de verplichting voor publieke organisaties verruimd naar gebouwen verbonden met een EAN-afnamepunt waar vanaf 2026 een afname van meer dan 100 MWh/j geregistreerd wordt.

Procedure

Het verloop van de procedure is afhankelijk van het kalenderjaar waarin de elektriciteitsafname de drempelwaarde overschrijdt.

U kunt als eigenaar steeds projectspecifiek de meest kostenoptimale installatie en plaatsing laten berekenen. Mogelijk is een zonnepaneleninstallatie met een vermogen groter dan verplicht, nog interessanter qua investering.

Mogelijke alternatieven

De eigenaar kan er onder bepaalde voorwaarden ook voor kiezen

  • om te investeren in een nieuwe
    • windturbine of een repowering van een windturbine
    • warmte-krachtinstallatie (WKK) op biomassa of biogas (uitgezonderd biomethaan)
    • warmtepomp
    • fotovoltaïsch-thermische installatie (zonnepanelen die elektriciteit én warmte opwekken),
    • geconcentreerde zonnethermie-installatie (die zonnewarmte op hoge temperatuur opwekt)
  • of om te participeren in een nieuwe groene-energie-installatie (zonnepanelen of alternatieven).

Handleiding en rekenblad

U vindt alle informatie over de verplichting in de handleiding(PDF bestand opent in nieuw venster) (versie december 2025).

Met het rekenblad(Excel bestand opent in nieuw venster) (versie december 2025) kunt u berekenen welk piekvermogen aan zonnepanelen u in dienst moet nemen en tegen wanneer. Het rekenblad toont ook de alternatieve manieren om aan de verplichting te voldoen.

Formulieren voor uitstelaanvraag of melding

In een aantal specifieke gevallen kan afgeweken worden van de PV-verplichting en/of moeten er gegevens gemeld worden. Dit is het geval voor:

  • Het melden van een netstudie.

  • Het melden van een participatieovereenkomst.

  • Het melden van de lijst van participanten en participatienummers (als projectuitvoerder).

  • Het aanvragen van uitstel voor dakvervanging en het bezorgen van de getekende offerte.

  • Het aanvragen van uitstel voor sloop met heropbouw en het bezorgen van de omgevingsvergunning voor sloop.

  • Het melden van de uitzondering voor sloop zonder heropbouw en het bezorgen van de omgevingsvergunning voor sloop.

  • Het melden van uitstel voor de overdracht van een gebouw.

  • Het melden van uitstel omwille van een faillissement of een gerechtelijke reorganisatie.

  • Het melden van uitstel in het geval van een beroepsprocedure bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen.

Bovenstaande aanvragen en meldingen aan het VEKA moeten steeds gebeuren via het juiste online formulier.

Uitstel voor de overdracht van een gebouw, uitstel omwille van een faillissement of een gerechtelijke reorganisatie en uitstel in het geval van een beroepsprocedure bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen melden is pas mogelijk vanaf een nog door de Vlaams minister van Wonen, Energie en Klimaat, Toerisme en Jeugd vast te leggen datum. De voorwaarden van het uitstel kan u in tussentijd al nalezen in de handleiding. De uitstelformulieren zullen dan beschikbaar worden via bovenstaande URL.

Sancties

Wie de PV-verplichting niet tijdig naleeft, krijgt een niet-bevrijdende geldboete opgelegd. Er is ook een boete voorzien voor wie niet tijdig op een informatievraag van het VEKA reageert. De handleiding geeft meer informatie over deze boetes.

Wetgeving

De verplichting voor het in dienst nemen van fotovoltaïsche zonnepanelen wordt geregeld via het Energiedecreet en het Energiebesluit:

Contact