Gedaan met laden. U bevindt zich op: Verplichting zonnepanelen voor gebouwen met hoge elektriciteitsafname

Verplichting zonnepanelen voor gebouwen met hoge elektriciteitsafname

Tegen 30 juni 2025 zijn zonnepanelen verplicht op gebouwen waar de elektriciteitsafname hoger is dan 1 gigawattuur per jaar. Het zijn de eigenaars, erfpachters en opstalhouders van gebouwen met zo’n afnamepunt die onderworpen zijn aan de verplichting. Voor overheidsgebouwen ligt de drempel op 250 megawattuur per jaar. 

Voorwaarden

  • De PV-verplichting geldt voor gebouwen gelegen in Vlaanderen die verbonden zijn met een EAN-afnamepunt waar - vanaf 2021 - jaarlijks meer dan 1 gigawattuur (= 1000 megawattuur) elektriciteit van het net gehaald wordt.
  • De afname per kalenderjaar bekend bij de netbeheerder bepaalt of een EAN-afnamepunt/gebouw onder de verplichting valt.
  • Het zijn de eigenaars, erfpachters of opstalhouders van de gebouwen verbonden met het EAN-afnamepunt die aan de verplichting moeten voldoen.
    Het is mogelijk dat er meerdere gebouwen aangesloten zijn op het EAN-afnamepunt.
    Als er meerdere partijen eigenaar, erfpachter of opstalhouder zijn, zijn zij in solidum onderworpen aan de verplichting.
  • Hoe groter de totale dakoppervlakte, hoe meer zonnepanelen vereist zijn. Het is de ‘horizontale’ dakoppervlakte die in rekening wordt genomen.

  • Om aan de verplichting te voldoen moet de zonnepaneleninstallatie geplaatst zijn op het dak van de gebouwen die verbonden zijn met het EAN-afnamepunt.
    Het is ook toegestaan om de zonnepanelen te plaatsen op de site van het EAN-afnamepunt op

    • het dak van een of meerdere gebouwen
    • een of meerdere carports of fietsenstallingen
    • ‘marginale’ grond (dat wil zeggen ‘bermen of gesloten stortgebieden niet bestemd als natuurgebied of landbouwgebied, onverminderd andere verplichtingen ter zake’.)
    • een waterpartij (drijvend).

Strengere voorwaarden voor publieke organisaties

Omdat publiek organisaties een voorbeeldrol opnemen, is de verplichting strenger voor deze doelgroep.

  • Als publieke organisaties de enige eigenaars, erfpachters of opstalhouders van de gebouwen zijn verbonden met het EAN-afnamepunt, geldt de PV-verplichting al bij een afname van meer dan 250 megawattuur/jaar (MWh/j).
  • Vanaf 2030 wordt de verplichting voor publieke organisaties verruimd naar gebouwen verbonden met een EAN-afnamepunt waar vanaf 2026 een afname van meer dan 100 MWh/j geregistreerd wordt.

Een voorbeeld:
3 gebouwen aangesloten op een EAN-afnamepunt met grote elektriciteitsafname hebben samen een totale horizontale dakoppervlakte van 1000 m². De eigenaar moet op 30 juni 2025 een basisinstallatie van minstens 12,5 kWp (of een 30-tal) zonnepanelen in dienst hebben. Hij moet deze zonnepaneleninstallatie tegen 1 januari 2030 verder uitbreiden tot minstens 18,75 kWp en tenslotte tegen 1 januari 2035 de volledige installatie van minstens 25 kWp in dienst hebben.

Procedure

Het verloop van de procedure is afhankelijk van het kalenderjaar waarin de elektriciteitsafname de drempelwaarde overschrijdt.

  • Is de afnamedrempel al in 2021 overschreden?

    De eigenaar krijgt de mogelijkheid om de verplichte zonnepaneleninstallatie in deze 3 stappen te laten plaatsen:

    • Stap 1

      Tegen 30 juni 2025

      de basisinstallatie of minstens de helft van de volledige installatie is operationeel

      Er moet voor minstens 12,5 Wp/m² aan zonnepanelen in dienst zijn (dat komt overeen met ongeveer 10% van de totale horizontale dakoppervlakte).

    • Stap 2

      Tegen 1 januari 2030

      minstens driekwart van de volledige installatie is operationeel

      Er moet voor minstens 18,75 Wp/m² aan zonnepanelen in dienst zijn.

    • Stap 3

      Tegen 1 januari 2035

      de volledige installatie is operationeel

      Er moet voor minstens 25 Wp/m² aan zonnepanelen in dienst zijn.

  • Is de afnamedrempel pas na 2021 overschreden?

    Dan is de hieronder aangegeven tijdsindicatie van toepassing:

    • tot uiterlijk 1 januari 2029 kan de plaatsing in 3 stappen
    • tot uiterlijk 1 januari 2034 kan de plaatsing in 2 stappen

    De installatie van min. 25 Wp/m² horizontale dakoppervlakte meteen volledig in dienst nemen, is altijd mogelijk en is vanaf 2035 verplicht.

    Jaar van overschrijding
    afnamedrempel    		stap 1
    uiterlijke indienstname
    min. 12,5 Wp/m²    		stap 2
    uiterlijke indienstname
    min. 18,75 Wp/m²    		stap 3
    uiterlijke indienstname
    min. 25 Wp/m²
    202130 juni 20251 januari 20301 januari 2035
    20221 januari 20261 januari 20301 januari 2035
    20231 januari 20271 januari 20301 januari 2035
    20241 januari 20281 januari 20301 januari 2035
    20251 januari 20291 januari 20301 januari 2035
    2026-1 januari 20301 januari 2035
    2027-1 januari 20311 januari 2035
    2028-1 januari 20321 januari 2035
    2029-1 januari 20331 januari 2035
    2030-1 januari 20341 januari 2035
    2031--1 januari 2035
    2032--1 januari 2036
    2033--1 januari 2037
    2034--1 januari 2038
    2035--1 januari 2039
    na 2035--1 januari van het vierde jaar na het kalenderjaar van overschrijding afnamedrempel

U kunt als eigenaar steeds projectspecifiek de meest kostenoptimale installatie en plaatsing laten berekenen. Mogelijk is een zonnepaneleninstallatie met een vermogen groter dan verplicht, nog interessanter qua investering.

Mogelijke alternatieven

De eigenaar kan er onder bepaalde voorwaarden ook voor kiezen om de zonnepanelen op een ander eigendom te plaatsen, om een windturbine, een warmte-krachtinstallatie (WKK) op biomassa of biogas te plaatsen, of om te participeren in een nieuwe groenestroominstallatie.

Handleiding en simulator

U vindt alle informatie over de verplichting in de handleiding(PDF bestand opent in nieuw venster) (versie 26 mei 2023).

Met de simulator(Excel bestand) (versie 27 maart 2023) kunt u berekenen welk piekvermogen aan zonnepanelen u in dienst moet nemen en tegen wanneer. De simulator toont ook de alternatieve manieren om aan de verplichting te voldoen.

Webinar

Op 27 april 2023 en 22 juni 2023 organiseerde het VEKA een webinar over de verplichting zonnepanelen voor gebouwen met hoge elektriciteitsafname. De webinars werden niet opgenomen, u vindt alle informatie in de presentatie van de eerste webinar (versie 27 april 2023)(PDF bestand opent in nieuw venster) en de presentatie van de tweede webinar (versie 22 juni 2023)(PDF bestand opent in nieuw venster).

Sancties

Wie de verplichting niet tijdig naleeft, krijgt een niet-bevrijdende geldboete opgelegd. Het handhavingskader wordt verder uitgewerkt in het Energiedecreet (eerste principiële beslissing VR 2023 0302 DOC.0104/2TER)(opent in nieuw venster).

Wetgeving

De verplichting voor het in dienst nemen van fotovoltaïsche zonnepanelen wordt geregeld via het Energiedecreet en het Energiebesluit:

Contact

Contacteer ons op pvplicht.veka@vlaanderen.be(opent in uw e-mail applicatie) als u na het doornemen van de informatie op deze webpagina, de handleiding en simulator nog vragen heeft.

Wilt u dat het VEKA u per mail op de hoogte houdt als er wijzigingen of aanvullingen komen op de handleiding en simulator, als het ministeriële besluit rond de equivalente berekeningswijze voor warmtepompen gepubliceerd is,… ? Geef dan uw e-mailadres door(opent in nieuw venster).

Gebruik het contactformulier aanvragen en meldingen(opent in nieuw venster) van het VEKA voor het

  • bezorgen van een participatieovereenkomst
  • aanvragen van uitstel bij dakvervanging
  • aanvragen van uitstel bij sloop met heropbouw
  • melden van sloop zonder heropbouw
  • bezorgen van staving bij dakvervanging
  • bezorgen van staving sloop met heropbouw
  • bezorgen van staving bij sloop zonder heropbouw
  • bezorgen van een netstudie
  • (als projectuitvoerder) bezorgen van de lijst van participanten en participatienummers
  • stellen van een andere vraag voor een afnamepunt