Bekwaamheidsbewijzen

Vrijstelling voor STCW-houders voor toegang tot de binnenvaart als deksman

Recent is beslist dat deze training voortaan een vrijstelling oplevert voor de verplichte veiligheidstraining voor deksmannen. Op deze manier willen we de zij-instroom uit de zeevaart verbeteren.

Wat betekent dit?

Als je beschikt over een geldig STCW-certificaat (Internationaal Verdrag inzake normen voor zeevarenden), hoef je de basisveiligheidstraining voor deksmannen niet te volgen om aan de slag te gaan als deksman. Dit maakt het eenvoudiger om je kwalificatiecertificaat deksman te behalen en aande slag te gaan in de binnenvaart.

Juridische basis

Deze wijziging is vastgelegd in het Belgisch Staatsblad van 24 oktober 2025 op basis van het besluit van de Vlaamse Regering van 5 september 2025 en bepaalt dat een aanvrager van een kwalificatiecertificaat van de Unie voldoet aan één van deze voorwaarden:

Minstens 16 jaar zijn én een basisopleiding veiligheid voltooid hebben, of
Minstens 16 jaar zijn én beschikken over een vaarbevoegdheidsbewijs of bekwaamheidsbewijs conform het Koninklijk besluit van 22 augustus 2020, erkend volgens het STCW-verdrag.

Praktisch

alle STCW-certificaten (inclusief opfrissingscursussen) die vanaf 18 januari 2022 werden uitgereikt zijn geldig.
dit geldt ook voor buitenlandse certificaten
Breng hiervoor het STCW-attest mee naar het Binnenvaartloket.

Dienstboekje

Elk bemanningslid moet een dienstboekje(opent in nieuw venster) hebben. Daarin staan algemene gegevens (medische verklaring, bekwaamheid) en gegevens over de afgelegde reizen. Bij de eerste indiensttreding aan boord, moet het bemanningslid het dienstboekje aan de bestuurder van het schip geven.

Soorten bekwaamheidsbewijzen

Er zijn verschillende bekwaamheidsbewijzen(opent in nieuw venster).

Europees kwalificatiecertificaat matroos
Europees kwalificatiecertificaat schipper
Rijnpatent
Deskundige voor de passagiersvaart
Specifieke vergunning voor het varen op vaarwegen van maritieme aard
Specifieke vergunning voor het varen met behulp van een radar
ADN-attest (gevaarlijke goederen)
Radiotelefonist

U kunt een bekwaamheidsbewijs verkrijgen door een erkende binnenvaartopleiding te volgen of door te slagen voor een examen. U moet daarvoor een aanvraag indienen bij het Binnenvaartloket(opent in nieuw venster). Op het aanvraagformulier van uw bekwaamheidsbewijs kunt u voorkeurdatums voor het examen invullen.

Na het indienen van de aanvraag, krijgt u dan van het Examencentrum Binnenvaart een uitnodiging voor een examen met vermelding van datum, uur en plaats. Op de website van het examencentrum kunt u ook de examenplanning vinden.

Verlenging of duplicaat nodig?

Een verlenging van een bekwaamheidsbewijs of een duplicaat moet u met een formulier aanvragen. U vindt die aanvraagformulieren(opent in nieuw venster) bij het bekwaamheidsbewijs in kwestie.