In opdracht van het Stuurorgaan Vlaams Informatie- en ICT-beleid is eind 2022 opnieuw een onderzoek uitgevoerd naar het presteren van de Vlaamse digitale overheid, als een onderdeel van de meer omvattende Digital Economy and Society Index (DESI) (opent in nieuw venster)het instrument van de Europese Commissie om de voortgang naar een digitale samenleving te kunnen meten.

Het onderzoek focust op het aspect ‘digitale publieke diensten’. In score loopt de Vlaamse digitale overheid in op de Europese top 5 en de kloof met het Europese gemiddelde wordt groter. De Vlaamse overheid zit dan ook niet stil: zo werd in 2020 het relanceplan Vlaamse Veerkracht(opent in nieuw venster) gestart, waarin digitale transformatie één van de speerpunten is. Ook lopen eerder gestarte initiatieven zoals het Vlaanderen Radicaal Digitaal 2 programma(opent in nieuw venster) door, waarvan de komende jaren de vruchten worden geplukt.

Als gevolg van de COVID-19 crisis is het gebruik van de digitale overheid in Vlaanderen alvast sterk toegenomen. Twee op drie Vlamingen heeft nu online contact met de overheid. Al voor driekwart van de diensten kunnen burgers en ondernemers erop rekenen dat de overheid niet vraagt wat ze al weet (‘once only’ principe). Vlaanderen zal zijn inspanningen op het vlak van e-inclusie versnellen om alle burgers aan boord te krijgen.

In het algemeen neemt de online beschik­baarheid van de Vlaamse overheids­dienstverlening (‘digital first’) ook verder toe. Zo kunnen burgers steeds vaker terecht bij het digitale (gemeente)loket en hoeven ze niet meer in persoon naar een loket te komen. Dit geldt nog meer voor ondernemers: zij kunnen het overgrote deel van de overheidsdiensten al volledig online doorlopen.

Om de kloof met de Europese digitale koplopers te overbruggen maakt Vlaanderen verder werk van het bruikbaar maken van de digita­le overheid door alle Europeanen en van geïntegreerde diensten met de lokale overheden.

Op het vlak van open data kan de Vlaamse score binnen de DESI-index nog verbeterd worden, en daar wordt hard aan gewerkt. Om de precieze impact van open data op de economie en de samenleving in kaart te brengen, heeft Digitaal Vlaanderen aanvullend een impactstudie laten verrichten. Deze studie besluit dat in Vlaanderen het gebruik van open data sterk loont en onmisbaar is voor veel innovatieve toepasssingen.

Open data wordt steeds meer gebruikt en ingeschakeld in cruciale processen. De marktomvang van open data bedroeg voor Vlaanderen in 2020 bijna 3 miljard euro. Toenemend gebruik van open data in onder meer de transport- en landbouwsector biedt uitzicht op een marktomvang van meer dan 4 miljard euro in 2025.

In tweede instantie werd een breed overzicht van praktijkvoorbeelden verzameld van datatoepassingen met significante impact. Zo is er bijvoorbeeld EVapp, een applicatie die medisch geschoolde vrijwilligers snel ter plaatse brengt bij een hartstilstand, met het potentieel om 1650 extra mensenlevens te redden per jaar. De Zonnekaart Vlaanderen bepaalt dan weer welke dakdelen best geschikt zijn voor het plaatsen van zonnepanelen en draagt zo bij tot het realiseren van een CO²-reductie.