Heb je een Argentijnse teju of overweeg je om er een te houden? Ontdek wat erbij komt kijken — van het opstellen van een geschikt terrarium tot de dagelijkse verzorging en voeding van deze hagedis.
In een notendop
Voer: Ik ben een alleseter. Voer me plantaardig en dierlijk voer.
Gedrag: Ik ben vrij dociel, maar ook heel groot en sterk. Tijdens de voortplanting ben ik agressief.
Luchtvochtigheid: Ik heb warme temperaturen en een luchtvochtigheid van 60 tot 80% nodig.
Graven en baden: Ik hou ervan te graven en een bad te nemen.
Zonnebaden; Ik heb veel warmte en een speciale uv-lamp nodig voor mijn gezondheid en welzijn.
Gezelschap: Wanneer ik volwassen ben, ben ik het liefst alleen.
Dagactief: Ik ben overdag actief.
Ben je geschikt als Argentijnse teju-eigenaar?
Argentijnse teju’s zijn reptielen die je in een terrarium houdt. Kennis van de behoeften van het dier en technische kennis van terraria is belangrijk. De Argentijnse is dociel, maar heeft behoefte aan een groot en gevarieerd terrarium en voldoende stimuli. Door zijn lichaamsgrootte en kracht is dit geen dier voor beginnende reptielenhouders. Vraag je af waarom je een Argentijnse teju als huisdier wilt en of het dier aan die verwachtingen kan voldoen.
De volgende vragen helpen je over de aankoop van een Argentijnse teju na te denken:
- Argentijnse teju’s kunnen 15 tot 20 jaar oud worden, kan je er gedurende deze hele periode voor zorgen?
- Begrijp je dat het geen knuffeldier is, en dat hij meestal niet wenst te worden aangeraakt?
- Heb je genoeg ruimte voor een groot terrarium?
- Begrijp je dat je hem dagelijks moet verzorgen en bijna dagelijks moet voeren met een vers plantaardig en dierlijk voedsel en levende insecten en je wekelijks schoonmaakwerk hebt?
- Heb je genoeg tijd om het voer aan te kopen en te bereiden?
- Is er iemand die de Argentijnse teju kan verzorgen als je op vakantie gaat?
- Heb je ongeveer 121 euro per maand over voor de voeding en verzorging?
Waar haal je een Argentijnse teju?
De Argentijnse teju (Salvator sp.) valt onder de CITES, appendix II en in de EU Wildlife Trade Regulations onder bijlage B. Dit betekent dat de internationale handel van deze dieren aan strenge voorschriften moet voldoen. Als eigenaar moet je kunnen aantonen dat je dier legaal de EU is binnengekomen. Voor in het wild gevangen dieren geldt dat je bij de aankoop van een dier bij de handelaar een kopie van het CITES-formulier vraagt of het CITES-nummer op de aankoopnota laat zetten. Wanneer je het dier van een particulier overkoopt, moet je een getekende overdrachtsverklaring met CITES-nummer vragen. Nakweekdieren mogen vrij verhandeld worden, maar de verkoper moet bij de verkoop wel een overdrachtsverklaring zonder CITES-nummer geven. Voor meer informatie: CITES(opent in nieuw venster)-wetgeving.
Voor de aankoop of adoptie kan je het best informeren bij meerdere gespecialiseerde opvangcentra, dierenwinkels of kwekers. Het is aan te raden bij meerdere kwekers te gaan kijken voor je een Argentijnse teju koopt. Zo kan je direct zien wat er allemaal komt kijken bij het houden van de dieren. Kies een verkoper bij wie de dieren er gezond uitzien, het terrarium en water proper zijn, alle dieren een eigen lig- en zonneplek hebben en er voldoende ruimte is in het verblijf. Als je bij een erkende kweker koopt, is de consumentenwetgeving van toepassing en heb je een wettelijke garantie op de gezondheid van het dier.
Let goed op dat je een soort kiest die in Vlaanderen zonder bijkomende vergunning mag gehouden worden. Van de familie van tejuhagedissen zijn er 161 soorten gekend, waarvan er in Vlaanderen twee soorten als huisdier mogen worden gehouden. Meer info: Positieve lijst reptielen - welke reptielen mag je houden?
Wees kritisch en durf vragen te stellen. Als koper ben je verantwoordelijk voor een goede keuze. Koop geen zwakke of zieke dieren, want zo hou je foutieve handel in stand. Kijk goed of de dieren geen verwondingen of vervormingen hebben. Als je verwaarloosde dieren opmerkt, dan kan je dit melden bij Dierenwelzijn Vlaanderen via het meldpunt verwaarloosde of mishandelde dieren.
Voordat je de teju mee naar huis neemt, moet het terrarium in orde zijn, zodat het warm is en klaar voor de komst van het dier. Na aankoop moet het dier een aantal dagen tot weken wennen aan de nieuwe situatie. Geef het dier rust, want dit is een stresserende periode. Na een week kan je meer toenadering zoeken.
Hoeveel kost een Argentijnse teju?
De aankoopprijs van een Argentijnse teju varieert van 100 tot 400 euro.
De aankoop van een terrarium en het meeste toebehoren is een eenmalige investering. Ontdek hier de richtprijzen van een terrarium.
Maandelijks kost een Argentijnse teju je ongeveer 121 euro voor levend voer, fruit, groenten, eventueel voedingssupplementen, bodembedekking, elektriciteit en water. Als het dier ziek wordt of je wil kweken, kunnen de kosten hoog oplopen.
Wat kost een Argentijnse teju jaarlijks?
| Jaarlijkse kosten | Bedrag |
|---|---|
| Uv-lampen | 60 euro |
| Warmtelampen | 20 euro |
| Bodembedekking | 200 euro |
| Voerkosten | 800 euro |
| Elektriciteit en water | 380 euro |
| Totaal | 1460 euro |
Wat heeft een Argentijnse teju nodig?
Een volwassen dier heeft een terrarium nodig. Het formaat van het terrarium moet aangepast worden aan de grootte van het dier. Een jong dier kan je dus beter houden in een terrarium van 90 x 45 x 45 cm (lengte x breedte x hoogte) tot het naar een permanent terrarium wordt overgebracht (na 1 jaar). Een volwassen teju heeft een terrarium nodig van minimaal 250 x 90 x 90 cm (lengte x breedte x hoogte). Het zijn typische bodembewoners die weinig klimmen, voorzie zeker genoeg grondoppervlakte of overweeg om een aparte kamer in te richten. Ook moet voldoende ventilatie in het terrarium voorzien worden. Door een rooster in het terrarium kan er in een klein terrarium genoeg ventilatie zijn, maar voorkom tocht. Voor een groot terrarium kan soms extra mechanische ventilatie nodig zijn om overmatige vochtigheid te voorkomen. De ruiten mogen in de voormiddag vochtig zijn, maar moeten in de loop van de dag opdrogen. Voorzie het terrarium van een goed sluitende overkapping om te voorkomen dat het dier zich aan de rand optrekt en ontsnapt.
Plaats het terrarium op een stevige ondergrond en op een rustige plaats. Trillingen kunnen voor stress zorgen. Voorzie een achterwand in het terrarium, dan voelt het dier zich beschut en veilig.
In het terrarium moeten aanwezig zijn:
- een zonneplaats met een (combinatie) uv- en warmtelamp erboven
- een koelere plek
- een schuilplaats op een warme en een op een koele plek
- enkele lage rotsen en/of boomstammen
- een diepe laag bodembedekking van 40 cm
- een thermometer
- een thermostaat voor temperatuurregeling
- een hygrometer, om een luchtvochtigheid van minstens 60 tot 80% te garanderen
- een plantenspuit of eventueel een watervernevelaar
- een groot waterbad
Een volwassen teju is een grote hagedissensoort en bovendien solitair en territoriaal, daarom is het sterk aangeraden om deze diersoort alleen te houden.
Als bodembedekker is een laag houtschors, artificiële turf voor reptielen, gecomposteerde kokosvezel of andere grove bodembedekking voor reptielen geschikt. Omdat teju’s tunnels of een hol in de bodem graven, voorzie je een voldoende dikke laag bodembedekker van minstens 40 cm. De dieren durven weleens het substraat oppikken tijdens het vangen van een prooi, dus fijne bodembedekkers zoals zand, aarde of houtschaafsel zijn niet aangeraden. Wegens hun mogelijke giftigheid zijn dennenboom- en cederhoutkrullen en krantenpapier eveneens niet aangeraden, ook bodembedekking met scherpe randen zoals grint is ongeschikt. Hou de bodem proper en overwegend droog, het dier heeft in sommige delen van het terrarium ook plekken met vochtige bodembedekking nodig.
In dierenspeciaalzaken is kneedbare klei te koop dat speciaal is ontwikkeld voor gebruik in het terrarium, met de toevoeging van water is het te modeleren tot gangen en rots structuren. Bestrooi de uitgedroogde structuren met zand voor meer textuur. Verdiep je vooraf in de kenmerken van de natuurlijke leefomgeving en de holenbouw van teju’s.
Teju’s zijn actief en hebben een voorkeur voor een gevarieerd ingericht verblijf met veel vloerruimte. Ze zijn van nature bodembewoners maar houden ook van kleine verhogingen om de omgeving te overzien en op te rusten en zonnen. Spendeer aandacht aan zonneplekken met lage platte rotsen en boomstammen. Met een horizontaal geplaatst stuk hout of platte steen onder de warmte- en lichtbron kan het dier zelf bepalen hoe dicht het bij de lampen zit. Hou er rekening mee dat de elementen in het terrarium het gewicht van de volwassen hagedis moeten kunnen dragen. Zet zware elementen zoals stenen, bloempotten of rotsen altijd rechtstreeks op de bodem van het terrarium, nooit op de bodembedekking. Zo voorkom je dat deze gaan kantelen als het dier gaat graven en voorkom je dat de teju gewond geraakt.
Voor de teju moet ’s nachts de temperatuur boven 21 °C blijven. Overdag mag die oplopen tot minimaal 27 tot 29 °C in de koude delen van het terrarium. Door middel van een tijdklok kan je de temperatuur ’s nachts aanpassen, een thermostaat voor de verwarming is het meest ideale. Op de lokale zonneplaats moet de temperatuur oplopen tot 42 °C. Een thermometer in het terrarium is noodzakelijk, hierdoor kan je de minimum- en maximumtemperatuur goed opvolgen. Om oververhitting te voorkomen plaats je een terrarium nooit volledig in direct zonlicht.
Voorzie een ondiepe drinkbak en een groot en gemakkelijk te reinigen waterbad dat permanent in de warme zone van het terrarium staat. Het bad moet zo groot zijn dat de teju er helemaal in past en zwaar genoeg zijn zodat de grote hagedis het niet kan omwerpen. Zorg ervoor dat het dier niet kan verdrinken en dat het gemakkelijk uit het bad kan komen. De teju ontlast soms in het water, controleer daarom het bad dagelijks. Reinig het bad en ververs het water als het is vervuild. Ververs het water minstens 3 maal per week.
Voor de teju die van nature in een relatief vochtige omgeving leeft, moet de luchtvochtigheid tussen 60 tot 80% blijven. Een te hoge luchtvochtigheid kan echter infecties in de hand werken en luchtwegenproblemen veroorzaken, maar met een hygrometer kan je de luchtvochtigheid controleren. Besproei het dier meermaals per dag met water uit de plantenspuit of installeer een automatisch vernevelingssysteem, om de juiste luchtvochtigheid in het terrarium te behouden en uitdroging te voorkomen.
Een teju is vooral actief tijdens de dag, daarom is een lichtbron zoals een uv-lamp onmisbaar voor de gezondheid van je dier. Met name uv B-licht is cruciaal voor de aanmaak van vitamine D3. De uv-lamp en warmtelamp moeten, afhankelijk van het type lamp, van op 20 tot 30 cm rechtstreeks op de lokale zonneplaats van het dier schijnen. De afstand is echter mede afhankelijk van het type lamp en de wattage, volg dus steeds de aanwijzingen uit de bijsluiter. Ideaal zijn er meerdere niveaus onder de lamp, zodat het dier dichter of verder van de lamp kan gaan zitten, of kan het dier middels een lange horizontale boomstam of platte steen onder de lamp dichter of verder van de lamp gaan zitten. Om te weten of er voldoende uv-licht is, kan je een uv-spectrummeter gebruiken of de uv-lamp tijdig vervangen zoals is voorgeschreven in de bijsluiter. Glas en plastic houden uv-straling tegen. Terrariums met roosters laten wel uv-licht door van de lamp die erboven geplaatst wordt of van het zonlicht. Een rooster wordt ook gebruikt omdat het dier dan niet bij de lamp kan komen en zich niet kan verbranden.
Belangrijkst is dat het dier zich niet rechtstreeks of onrechtstreeks kan verbranden: er moet absoluut vermeden worden dat de teju aan een warmte- en lichtelement kan komen. Daarom worden lampen best in een afzonderlijk compartiment van het terrarium geplaatst, bijvoorbeeld door middel van een rooster aan te brengen tussen leefruimte en lampgedeelte. Voorzie daarnaast zeker schuilplekken op een warme én koele plaats waar de teju beschutting kan vinden voor het licht en/of warmte. Een grote warmtelamp met een diameter van 25 cm of een rij van enkele kleinere warmtelampen is eveneens noodzakelijk.
Een teju heeft elke dag 12 uren licht en 12 uren duisternis nodig. Met timers op alle licht- en warmtebronnen kan je dit automatisch regelen. In natuurlijke omstandigheden houdt deze diersoort een winterslaap, in gevangenschap hoef je geen seizoenen na te bootsen, maar is het wel sterk aangeraden aangezien de winterslaap een positief effect heeft op de vruchtbaarheid, levensduur en goede gezondheid. Om de omstandigheden van de winterslaap correct na te bootsen vraag je best advies aan een ervaren kweker, een kenner van de diersoort of een dierenarts gespecialiseerd in reptielen.
Door nieuwe prikkels te geven stimuleer je het dier en doorbreek je zijn dagelijkse routine. Verrijking kan bestaan uit het variëren van bijvoorbeeld schuil- en ligmogelijkheden. Maak slim gebruik van de beschikbare ruimte om het terrarium complexer te maken. Als het dier een goed verblijf heeft, zal het zich beter ontwikkelen en actiever zijn.
De teju is exploratief en nieuwsgierig, het dier af en toe in huis laten wandelen geeft hem de mogelijkheid een andere omgeving te onderzoeken en kan voor afwisseling en beweging zorgen. Creëer een veilige omgeving (geen andere huisdieren, geen ontsnappingsmogelijkheden) en forceer dit niet. Zorg ervoor dat het dier zelfstandig in en uit het terrarium kan, zodat het op tijd weer de rust en warmte kan opzoeken. Bovendien kan hij tijdens hete zomerdagen bij temperaturen van 23 à 25 °C en meer en tijdens de zonnigste uren in een buitenverblijf worden gehouden. Hou er dan rekening mee dat het dier goed kan graven, om ontsnapping te voorkomen is het aangeraden de afsluiting minstens 60 cm diep in de grond in te graven of op 60 cm diepte de vloer van het gehele verblijf te verharden.
Verdiep je in de kenmerken van zijn natuurlijke omgeving om nog meer tegemoet te komen aan de behoeften en interesses van je dier. Let goed op wat het dier prettig vindt, want ieder dier is uniek. Het is een goed teken als het onderzoekend en nieuwsgierig is. Kijk dagelijks naar het dier om zijn gedrag en behoeftes te leren kennen. Een passief dier dat weinig gebruik maakt van de ruimte, is mogelijk ziek of geeft aan dat de omgeving niet goed voldoet of te koud is. Naar manieren zoeken om het leven van je dier te verrijken is leuk, zowel voor mens als dier!
Teju’s zijn omnivoor en eten zowel plantaardig als dierlijk voeder. Probeer het volwassen dier zo gevarieerd mogelijk te voeren met een dieet bestaande uit 60% dierlijk voer, 30% (blad) groenten en 10% fruit. Plantaardig materiaal zoals (blad)groenten (andijvie, paksoi, Chinese kool, witloof...), verse kruiden (o.a. paardenbloemen – enkel bloem en blad, de stengel is giftig) zijn geschikt. Als dierlijk voer zijn levende niet-vette insecten en wormen zoals sprinkhanen, dubia’s, wasmotlarven, slakken en af een toe een pinky (haarloze muis) of kuiken. Daarnaast bestaat het dieet van een volwassen dier uit 10% fruit. Vruchten zoals bijvoorbeeld aardbei, banaan, perzik en mango, druif zijn geschikt en worden bij voorkeur gegeven als beloning na het trainen of in de vorm van voedselverrijking. Was en droog het fruit en de groenten zorgvuldig want pesticiden kunnen de teju ziek maken. Jongen tot de leeftijd van 1 jaar zijn strikt carnivoor en voer je dagelijks kleine insecten.
Door het eten op een voederplank aan te bieden voorkom je dat het dier de bodembedekking met het voer naar binnen werkt en darmverstopping krijgt. Voer de teju bij voorkeur overdag. Om bijtwonden van insecten te voorkomen verwijder je kort na het voeren de overlevende insecten of voorzie je voedsel voor ze. Vliegende insecten worden erg gewaardeerd en kunnen dienen als voedselverrijking.
Teju’s hebben aanleg voor overgewicht. Bekijk de mate van vervetting, energie en groei om de voeding aan te passen. Wasmotten en meelwormen zijn iets vetter en voer je met mate om vervetting te voorkomen, voorzie daarbij ook voldoende lichaamsbeweging. Te dikke dieren hebben een zeer dikke staart en kleine kop in verhouding tot het lichaam. Te magere dieren hebben een dunne staart en grote kop in verhouding tot het lichaam.
Dagelijks
- Verwijder de uitwerpselen en voederresten, verwijder niet gegeten levende insecten
- Geef nieuw voer en controleer hoeveel er gegeten is (afhankelijk van de leeftijd)
- Bekijk of de teju er gezond uitziet en zich normaal gedraagt
- Vervang te natte bodembedekking, vooral rond het bad, en kijk uit voor schimmelvorming
- Verwijder vuile bodembedekking en strooi waar nodig nieuwe
- Reinig de drinkbak en geef vers drinkwater
- Reinig het waterbad minstens 3x per week en geef vers water
- Controleer de temperatuur, de luchtvochtigheid en de werking van de uv- en warmtelamp en eventueel de watervernevelaar
Minstens één keer per week
Reinig indien nodig de schuilplekken en rotsen met een vochtige hete doek
Een aantal maal per jaar
- Reinig het terrarium volledig
- Plaats het dier hiervoor in een tijdelijk onderkomen
- Verwijder alle attributen en de bodembedekking
- Reinig en ontsmet het terrarium en de attributen grondig met een oplossing van koud water en 10% javel (100 ml/1 liter water). Spoel goed na met zuiver water om javelresten te verwijderen. Laat alles goed drogen en voeg nieuw substraat toe.
Gezondheid
Kijk voor de aankoop van een dier uit naar een dierenarts die ervaring heeft met reptielen. Een gezonde teju:
- heeft een egale huid met een heldere kleur
- een goed gevulde buik
- heldere ogen
- een schone neus.
Afwijkingen in gedrag, uitwerpselen, ademhaling of verkleuringen kunnen op ziektes wijzen. Contacteer bij twijfel altijd een dierenarts.
Veel voorkomende gezondheidsproblemen bij teju’s zijn: