Actie 10: (meer dan) autodelen (alleen)
Beschrijving
Autodelen maakt het mogelijk voor inwoners om zich te verplaatsen wanneer andere vervoersopties niet aanwezig of minder geschikt zijn. Doordat men geen auto moet aanschaffen en de kosten verdeeld over meerdere gebruikers, is een auto delen in vele gevallen kostenbesparend. Bovendien zorgen deelwagens voor een efficiënter ruimte- en materiaalgebruik. Private wagens staan namelijk gemiddeld 96% van de dag geparkeerd. Elektrische deelwagens zorgen dan weer voor minder fossiele kilometers. Als lokaal bestuur kan je een regierol opnemen om de visie en/of het systeem van (elektrische) deelmobiliteit uit te werken voor de lokale context. De huidige drempels die aangepakt moeten worden nemen diverse vormen aan en vragen om een geïntegreerde aanpak. Enkele veelvoorkomende uitdagingen die je als lokaal bestuur kan helpen overbruggen, zijn:
- Locatie en infrastructuur: Waar staan de deelwagens best geparkeerd om de kwetsbare groepen in je gemeente te bereiken? Op die plekken, bijvoorbeeld in sociale woonwijken en nabij basisfaciliteiten, kan je laadinfrastructuur plaatsen en een aangepast parkeerbeleid uitwerken.
- Financieel: Deelmobiliteit werkt met een digitale reservatie en online betaling via een kredietkaart. Huishoudens met een laag inkomen hebben niet altijd een smartphone. Als lokale bestuur kan je bijvoorbeeld smartphones in bruikleen geven. Huishoudens met budgetbeheer, zonder kredietkaart, zouden via de sociale dienst kunnen afrekenen. Een sociaal tarief kan gehanteerd worden bij zowel een eigen deelsysteem als bij de vergunningsvoorwaarden van autodeelorganisaties of -bedrijven.
- Kennis en vaardigheden: Een cruciale flankerende actie is het inzetten op kennis en vaardigheden van de kwetsbare doelgroepen. Weten zij dat het systeem bestaat en weten ze hoe het werkt? Door een buddywerking (eventueel met vrijwilligers), een lokaal aanspreekpunt, digitale lessen en/of testmomenten te organiseren, maak je hen wegwijs in het gebruik van het deelsysteem.
Opzet
Trekker
Lokaal bestuur of intercommunale
Te betrekken partners
Autodeelorganisaties of -bedrijven; OCMW en sociale partners
Doelgroep(en) bereikt
Elke kwetsbare groep met een rijbewijs
Geschatte impact
Grotere bewegingsvrijheid bij gebruikers en een positieve bijdrage aan klimaatmitigatie
Geschatte tijd
Afhankelijk van het bestaand aanbod
Geschatte kostprijs
Hoog, afhankelijk van lokale invulling. Gemeente Vorselaar investeerde bijvoorbeeld 60.000 euro voor 2 deelwagens en flankerende acties.
Monitoringsindicator
Het aandeel kwetsbare huishoudens die gebruik maken van het deelsysteem per jaar.
Context
Hoe stedelijker, hoe meer potentiële gebruikers, hoe goedkoper de actie wordt. Landelijke gemeenten kunnen een samenwerking opzetten.
Aandachtspunten/tips
- Er bestaan verschillende deelmobiliteitsystemen. Way to Go(opent in nieuw venster) biedt informatie en begeleiding op maat aan voor lokale besturen, zowel voor deelwagens als deelfietsen. Werk ook samen met sociale partners om een visie en systeem uit te werken die past binnen de leefwereld van de kwetsbare inwoners.
- Een goede zichtbaarheid trekt meer gebruikers aan. Met behulp van brugfiguren en/of een sterke, visuele communicatiecampagne wordt het deelsysteem bekender onder de doelgroepen.
- Om vanaf het begin een grootschalig systeem te kunnen aanbieden, kan je op schaal van de intercommunale werken. Dit verhoogt de betrouwbaarheid en flexibiliteit voor de gebruikers.
In de praktijk
Gemeente Vorselaar zorgde voor twee elektrische deelwagens bij een nieuw sociaal huisvestingsproject.(opent in nieuw venster) Een kantel-moment, zoals een verhuis, is het ideale moment om een deelwagen uit te testen. Er werd niet enkel ingezet op aanbod in een kwetsbare wijk, maar ook op het wegwerken van financiële drempels en het versterken van vaardigheden.
De landelijke gemeente Herne heeft een autodeel-aanbod via een eigen laadpaal (opent in nieuw venster)aangesloten op de eigen zonnepanelen op het dak van de bibliotheek. Op die manier is dit een financieel heel haalbare oplossing.