Oude procedures voor plan-MER's

Bij de start van het proces wordt in de startnota gemotiveerd dat het voorgenomen RUP screeningsgerechtigd is en geen aanzienlijke effecten kan hebben voor het milieu. Adviesinstanties en het publiek krijgen vervolgens 60 dagen de tijd om opmerkingen te geven over de startnota. Na een verwerking van de inspraak en adviezen door het planteam, vraagt het planteam een bevestiging aan het Team Omgevingseffecten - Milieueffectrapportage dat de opmaak van een plan-MER inderdaad niet nodig is. Dit moet gebeuren vóór de voorlopige vaststelling van het RUP.

Als er bij de opmaak van een RUP een plan-MER wordt opgesteld, dan is het Team Omgevingseffecten - Milieueffectrapportage lid van het planteam dat het geïntegreerd planningsproces voert. In de startnota zal een beschrijving van de te onderzoeken effecten opgenomen worden en van de inhoudelijke aanpak van de effectbeoordelingen. Adviesinstanties en het publiek krijgen vervolgens 60 dagen de tijd om opmerkingen te geven over de startnota. Het Team Omgevingseffecten integreert haar richtlijnen voor het plan-MER in de scopingnota.

Vervolgens zal het (ontwerp) plan-MER opgemaakt worden door deskundigen onder leiding van een erkend MER-coördinator. Parallel aan dit proces zal ook het RUP vorm krijgen. Daarna kan het ontwerp plan-MER gevoegd worden bij het voorontwerp RUP. Vervolgens zal er een plenaire vergadering of een schriftelijke adviesronde plaatsvinden en zal het RUP voorlopig vastgesteld worden. Daarna kan het ontwerp RUP én het ontwerp plan-MER in openbaar onderzoek gedurende 60 dagen.

Opmerkingen en adviezen uit het openbaar onderzoek kunnen aanleiding geven tot aanpassingen en aanvullingen aan het RUP en het plan-MER. Vóór de definitieve vaststelling van het RUP, zal het Team Omgevingseffecten de kwaliteit van het plan-MER beoordelen.

Meer informatie over de geïntegreerde RUP/m.e.r.-procedure vind je in de handleiding Plan-MER en RUP(opent in nieuw venster).

Je kan, indien gewenst, gebruik maken van het sjabloon voor een plan-m.e.r.-screening voor een concrete verordening(Word bestand opent in nieuw venster).

Het luik over de beschrijving van de milieueffecten is opgebouwd als een tabel, maar de effecten op de relevante disciplines moeten ook tekstueel verder uitgewerkt worden (vb. in de kolom ‘Mogelijke effecten’).

Om een plan-m.e.r.-screening te ‘mogen’ maken, moet er aan een aantal voorwaarden voldaan worden, die opgelijst staan in het sjabloon. Anderzijds moet er ook aangetoond kunnen worden dat de verordening geen aanzienlijke milieueffecten veroorzaakt. Als dat niet kan, wordt beter meteen met de opmaak van een plan-MER gestart.

Over de inpassing van de plan-m.e.r.-screeningsprocedure (of plan-MER-procedure) in de procedure voor de verordening zelf, bestaat geen regelgeving. Wel moet er een beslissing zijn dat er geen plan-MER gemaakt moet worden (of er moet een goedgekeurd plan-MER zijn) vooraleer de verordening vastgesteld wordt. De adviesvraag over de plan-m.e.r.-screening kan dus voorafgaand of tegelijk gebeuren met de adviesvraag over de verordening zelf. Het moet duidelijk zijn dat er dan advies gevraagd wordt over zowel de verordening als de plan-m.e.r.-screening, en voor de plan-m.e.r.-screening kunnen er bijkomende adviesinstanties relevant zijn.

De VCRO voorziet met artikel 7.4.4/1 in een soepele wijziging van verouderde of te gedetailleerde voorschriften die op het terrein vaak een beter ruimtelijk rendement verhinderen.

Deze soepelere planwijzigingsprocedure doet geen afbreuk aan de plan-m.e.r.-regelgeving. Een APA, BPA of RUP vormt immers het kader voor het toekennen van vergunningen voor projecten en valt onder het toepassingsgebied van de plan-m.e.r.-regelgeving. Voor de soepelere planwijzigingsprocedure houdt dit in dat de generieke procedure gevolgd moet worden, zoals ingeschreven in het DABM (titel IV, hoofdstuk II).

Gezien de aard van de plannen waarvoor de soepelere planwijzigingsprocedure gevolgd kan worden, zal doorgaans geen plan-MER opgesteld moeten worden.

De plan-m.e.r.-screeningsprocedure zal voorafgaand aan de soepelere planwijzigingsprocedure uitgevoerd moeten worden. Volgens artikel 1 en 4 van het besluit van de Vlaamse Regering van 11 januari 2019 inzake de herziening of de opheffing van stedenbouwkundige voorschriften van algemene en bijzondere plannen van aanleg en gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen, met toepassing van artikel 7.4.4/1 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening moet de beslissing over de plan-MER-plicht immers beschikbaar zijn uiterlijk op de dag van de eerste adviesvraag (over het plan zelf) aan de deputatie, het departement en de instanties die aangewezen zijn door de Vlaamse Regering. De plan-m.e.r.-screeningsprocedure kan nog niet via DSI verlopen. Deze verloopt via email. Nadien wordt de beslissing opgeladen op DSI en wordt de procedure via DSI verder gezet.

Het Decreet Woonreservegebieden van 24 mei 2023 plaatst een ‘stolp’ op de nog onbebouwde delen van woonreservegebieden. Er kunnen voortaan slechts vergunningen verleend worden nadat een gebied (of een deel ervan) door de gemeenteraad is vrijgegeven, via een procedure met openbaar onderzoek en adviezen.

Vrijgavebesluiten vallen onder het toepassingsgebied van de m.e.r.-regelgeving. Als initiatiefnemer van de vrijgave van woonuitbreidingsgebied is het de gemeente zelf die de plan-m.e.r.-screeningsprocedure moet voeren, volgens de hierboven beschreven werkwijze. Eigenaars of ontwikkelaars kunnen daarvoor eerst wel de nodige informatie bezorgen aan de gemeente, die deze dan verwerkt in de screeningsnota.

Over de inpassing van de plan-m.e.r.-screeningsprocedure (of plan-MER-procedure) in de procedure voor het vrijgavebesluit zelf:

De plan-m.e.r.-plicht geldt vanaf het ogenblik dat de gemeente beslist om de procedure tot vrijgave van het woonreservegebied op te starten. Als er een voorafgaand overleg gehouden wordt met de gemeente, moet nog geen plan-m.e.r.-screening noch een ontwerp van plan-MER voorliggen. Er geldt dus ook geen plan-m.e.r.-plicht als geweigerd wordt om de vrijgave op te starten.

Op het moment dat het vrijgavebesluit voorlopig vastgesteld wordt, moet er wel een goedgekeurde plan-m.e.r.-screening of een ontwerp van plan-MER beschikbaar zijn.

Tijdens het openbaar onderzoek moet de goedgekeurde plan-m.e.r.-screening ter beschikking gesteld worden of moet het ontwerp plan-MER mee in openbaar onderzoek. Bij de definitieve vaststelling moet er een eventueel aangepaste (en opnieuw goedgekeurde) plan-m.e.r.-screening zijn dan wel een door Team Omgevingseffecten goedgekeurd plan-MER.