Bedreiging door beroepsziekte tijdens de zwangerschap basis- tot volwassenenonderwijs
Zwangere personeelsleden met een job die een bedreiging door beroepsziekte inhoudt, kunnen verwijderd worden uit het risico om hen en hun ongeboren kind te beschermen.
Voor wie?
Deze informatie is voor basis- en secundair onderwijs, CLB’s, leersteuncentra, onderwijsinternaten, deeltijds kunstonderwijs, centra voor volwassenenonderwijs. en centra voor basiseducatie.
Wat is bedreiging door beroepsziekte?
Als je zwanger bent, loop jij of je kind mogelijk een risico als je een job hebt met een mogelijke bedreiging wegens beroepsziekte. De preventieadviseur-arbeidsarts beslist of er voor jou en je ongeboren kind een gezondheidsrisico is.
Hij of zij neemt die beslissing op basis van een risicoanalyse van alle functies in je school of centrum en op basis van een bloedanalyse.
Na de beslissing van de preventieadviseur-arbeidsarts word je verwijderd uit het risico. Je school of centrum neemt de nodige maatregelen om je te verwijderen uit het risico, als dat nog niet gebeurd was.
Het moet dan 1 van deze 3 mogelijkheden verplicht toepassen:
- Aanpassing van de werkomstandigheden
- Een andere betrekking
- Vrijstelling van arbeid
Alleen als je werkomstandigheden niet aangepast kunnen worden en je geen andere betrekking kan uitoefenen, word je vrijgesteld van arbeid en krijg je een verlof wegens een bedreiging door beroepsziekte. Bij vrijstelling van arbeid beslist uiteindelijk het Bestuur medische expertise (Medex) van de FOD Volksgezondheid of het echt gaat om een bedreiging door beroepsziekte.
Je krijgt alleen verlof voor bedreiging door beroepsziekte voor het deel van je job dat een risico inhoudt. Dat is de risicofunctie.
Risico's voor een bedreiging door beroepsziekte
Je bent bedreigd door een beroepsziekte als je tijdens je zwangerschap blootgesteld wordt aan een risico dat voorkomt op de Belgische lijst van de erkende beroepsziekten(opent in nieuw venster) en op de lijst van chemische stoffen(opent in nieuw venster) (doc, 6 p.) (38 kB).
In het onderwijs gaat het om blootstelling aan:
- Infectieziekten zoals:
- Hepatitis A, B, C,
- Tuberculose
- Cytomegalovirus
- Herpes simplex-virus type 2
- Herpes virus varicella-zoster
- Rubivirus (rubella)
- Humaan parvovirus B19
- Toxoplasmose
- Bof
- Mazelen
- Hiv-virus
- Een aantal chemische stoffen
- Fysische agentia zoals ioniserende stralen en mechanische trillingen.
Risicogroepen
Recht of gunst?
Verwijdering uit de risicosituatie is een recht.
Het verlof wegens een bedreiging door beroepsziekte is alleen een recht als je school of centrum:
- Je werkomstandigheden niet kan aanpassen
- Je geen andere opdracht kan geven
Voorwaarden
- Je bent zwanger.
- De preventieadviseur-arbeidsarts stelt vast dat je je in een risicosituatie bevindt.
- Bij vrijstelling van arbeid moet Medex aanvaarden dat het echt om een bedreiging door beroepsziekte gaat.
Je kan het verlof niet krijgen als je:
- In het gewoon lager of secundair onderwijs werkt
- Een administratieve functie uitoefent
- Een directiefunctie uitoefent
Begin, duur en einde
Gevolgen
Hoe aanvragen?
- Stap 1
Laat je school of centrum weten dat je zwanger bent en daardoor aan een risico blootgesteld kan zijn.
Je school of centrum neemt de afgesproken maatregelen uit de risicoanalyse en verwijst je door naar de preventieadviseur-arbeidsarts.
- Stap 2
Je krijgt van je school of centrum het formulier Melding van verwijdering voor bedreiging door beroepsziekte tijdens de zwangerschap(Word bestand opent in nieuw venster) (docx, 3 p.) (906 kB) en vult voor je bezoek aan de preventieadviseur-arbeidsarts het 1ste luik in.
- Stap 3
De preventieadviseur-arbeidsarts vult tijdens het onderzoek het 2de luik van het formulier in. Daarna bezorg je het formulier terug aan je werkgever.
- Stap 4
Bij vrijstelling van arbeid stuurt je school of centrum het formulier naar Medex en beslist Medex of het echt gaat om een bedreiging door beroepsziekte en of je recht hebt op het verlof.
Medex stuurt de beslissing door naar het ministerie van Onderwijs, dat op zijn beurt jou en je school of centrum op de hoogte brengt van de beslissing.
- Stap 5
Erkent Medex de verwijdering niet als een bedreiging door beroepsziekte? Dan wordt het verlof beschouwd als ziekteverlof.
Voor directies, administraties en besturen
- Stap 1
Als werkgever ben je wettelijk verplicht om samen met de preventieadviseur-arbeidsarts vooraf een risicoanalyse te maken:
- Evalueer de risico’s van alle functies in je school of centrum voor zwangere vrouwen en voor vrouwen die borstvoeding geven.
- Aan de hand van risicolijsten bepaal je welke functies onder bedreiging door beroepsziekte tijdens de zwangerschap vallen. Gebruik daarvoor deze risicolijsten:
- Leg vast welke beschermende maatregelen je neemt bij die risico’s.
- Stap 2
Melden je personeelsleden dat ze zwanger zijn of nog borstvoeding geven en lopen ze een risico? Dan neem je de afgesproken maatregelen uit de voorafgaande risicoanalyse en verwijs je hen door naar de preventieadviseur-arbeidsarts.
Beslist de preventieadviseur-arbeidsarts dat er een risico is en dat je je personeelsleden uit dat risico moet verwijderen? Dan moet je 1 van de volgende 3 mogelijkheden verplicht toepassen, in deze volgorde:
- Aanpassing van de werkomstandigheden
- Een andere betrekking
- Vrijstelling van arbeid: verlof voor bedreiging door beroepsziekte tijdens de zwangerschap of verlof voor moederschapsbescherming
- Stap 3
- Stap 4
Als werkgever ben je wettelijk verplicht om bepaalde inlichtingen over de verwijdering van zwangere personeelsleden aan het Federaal Agentschap voor Beroepsrisico’s door te geven.
Gebruik daarvoor het formulier Gezondheidstoezicht op de zwangere werkneemsters (werkgevers)(opent in nieuw venster).
Zowel de hogeschool als de preventieadviseur-arbeidsarts kunnen dat formulier invullen.
Extra informatie
Regelgeving
Codex welzijn op het werk(opent in nieuw venster) (28 april 2017)
Omzendbrief bedreiging door beroepsziekte tijdens zwangerschap en moederschapsbescherming(opent in nieuw venster) (PERS/2002/21 (13 AC)), met als bijlagen:
Formulier
- Melding van verwijdering voor bedreiging door beroepsziekte tijdens de zwangerschap(Word bestand opent in nieuw venster) (docx, 3 p.) (906 kB)
- Gezondheidstoezicht op de zwangere werkneemsters (werkgevers)(opent in nieuw venster)