Over Vaders-congres: "Wat als vaders wél meer die ouderrol op zich willen nemen?"
Vaders weten waarom, Vaderklap, Vaderkracht, Project P … Het is een greep uit de projecten die een subsidie krijgen om te werken rond gedeeld en betrokken ouderschap. De organisatoren ondersteunen vaders in hun ouderrol, doorbreken de hardnekkige genderrollen en verlagen de drempels voor evenwaardig ouderschap. “De stem van de man ontbreekt vaak in het debat rond gender, diversiteit en gelijkheid”, zegt gelijkekansenexperte Wivina Van der Steen.
Over Vaders-congres
Op 16 november 2023 organiseerde het Agentschap Binnenlands Bestuur samen met het Lerend Netwerk Vaders en De Sloep het congres ‘Over Vaders’. Deelnemers kregen er input over onder andere de eerste 1000 (vader)dagen, mentale gezondheid, betrokken vaderschap en vaders en migratie. Het congres sloot de projectoproep ‘Gedeeld en betrokken ouderschap’ af.
Drempels naar het vaderschap
Evenwaardig ouderschap en mannenemancipatie zijn al enkele jaren het stokpaardje van Wivina Van der Steen, die in 2018 van de Provincie Vlaams-Brabant overkwam naar de Vlaamse overheid om het lokale gelijkekansenbeleid te ondersteunen.
Wivina Van der Steen: “Als er kinderen komen in het gezin, zijn het meestal de vrouwen die de zorg op zich nemen. Ze gaan meer dan de mannen deeltijds werken, blijven thuis als de kinderen ziek zijn. De samenleving verwacht dat ook van de moeders. Kijk maar naar de communicatie over opvoedingsondersteuning, hulpverlening of van scholen: die is nog erg gefocust op de moeder als primaire opvoeder. Tegenover mannen zijn die maatschappelijke verwachtingen totaal anders. Bij de gezinnen met een buitenlandse herkomst zien we die traditionele taakverdeling nog sterker terug. Maar wat als vaders wél meer die ouderrol op zich willen nemen? Evenwaardige ouderparticipatie start bij luisteren naar wat mannen willen.”
Opvoedingscommunicatie is bijna alleen op moeders gericht.
Dubbele emancipatie
“Het debat over gelijke kansen vindt zijn oorsprong in de vrouwenemancipatie. Daardoor richt het beleid zich al lang te eenzijdig op vrouwen. Over de drempels voor vaders bij het ouderschap spreken we zelden. Net als vrouwen moeten ook mannen zelf die keuzes kunnen maken. Met de projecten doorbreken we het taboe en willen we stappen zetten in mannenemancipatie. En die moet van 2 kanten komen: moeders moeten de ouderrol leren loslaten en mannen moeten die rol durven opnemen.”
Mannen in de kinderopvang
Taboes doorbreken doet Wivina ook binnen de denktank ‘Mannen in de kinderopvang’. Daarin brengt ze alle partijen uit het werkveld, welzijn, opvoeding, onderwijs en gelijke kansen samen: zoals het Vlaamse Welzijnsverbond, VDAB, VVSG, hogescholen, genderorganisaties, de Gezinsbond, VBJK … Wivina Van der Steen: “Wist je dat maar 1,5% van de kinderbegeleiders in de kinderopvang van 0 tot 6 jaar mannen zijn? Van in de crèche krijgen kinderen alleen de vrouwelijke rolmodellen mee. Ook op school zijn het vooral juffen. Ze richten zich automatisch meer op de moeders. Meer mannen in de kinderopvang zouden nochtans automatisch meer mannen en vaders aantrekken. Die mannelijke vertegenwoordiging is ook belangrijk voor het imago. Het gaat tenslotte niet alleen om pampers en papflessen. Het gaat ook en vooral om opvoeding waarbij diversiteit onder de kinderbegeleiders een grote meerwaarde is.”
Wist je dat maar 1,5% van de kinderbegeleiders mannen zijn?
“Of het nu over ouderbetrokkenheid gaat of over mannen in de kinderopvang: het gaat altijd om de kans en de vrijheid krijgen om keuzes te maken. Iedereen speelt daar een rol in: het beleid, de werkgevers, de gezondheids- en welzijnssector. Maar vooral: genderrollen doorbreken begint bij onszelf.”