Tsjechisch - Vuistregels voor de uitspraak
Het Tsjechisch heeft niet dezelfde uitspraak als het Nederlands. Hieronder staat een overzicht van de belangrijkste principes waarmee u rekening kunt houden als u Tsjechische woorden, in het bijzonder eigennamen, wilt uitspreken zoals in de taal van oorsprong.
Klinkers
letter of lettercombinatie | wordt uitgesproken als |
---|---|
á | aa |
e | e |
é | e: |
ě | je |
í | ie |
ou | ow |
u | oe |
ú, ů | lange oe |
y | ie |
ý | lange ie |
Medeklinkers
letter of lettercombinatie | wordt uitgesproken als |
---|---|
c | ts |
č | tsj |
ch | ch |
ď | dj |
di, dí | djie |
ň | nj |
ni, ní | njie |
ř | rzj |
š | sj |
ť | tj |
ti, tí | tjie |
ž | zj |
In vaak voorkomende of ingeburgerde namen wordt de j na d, t en n doorgaans niet uitgesproken. Bijvoorbeeld: [an·ton·nien], [mar·tie·noe].
Klemtoon
De klemtoon valt altijd op de eerste lettergreep.
Voorbeelden
De uitspraak bij de voorbeelden hieronder is de uitspraak in het Tsjechisch. In het Nederlands worden die woorden niet noodzakelijk op die manier uitgesproken. Op de specifieke pagina’s over Tsjechische eigennamen is de uitspraakinformatie soms een vernederlandst compromis, rekening houdend met het spellingbeeld en de ingeburgerde uitspraak. In vaak voorkomende of ingeburgerde namen wordt de j na d, t en n bijvoorbeeld doorgaans niet uitgesproken: [an·ton·nien] en [mar·tie·noe] in plaats van het Tsjechische [an·ton·njien] en [mar·tjie·noe].
gespelde vorm | wordt uitgesproken als |
---|---|
Antonín | an·ton·njien |
Blažek | blaa·zjek |
Chňoupek | chnjow·pek |
Dívčice | djief·tsjie·tse |
Diviš | djie·viesj |
Dubček | doep·tsjek |
Dvořák | dvor·zjaak |
Fibich | fie·bich |
František | fran·tjie·sjek |
Havel | haa·vel |
Hošťka | hosjtj·kaa |
Janáček | jan·naa·tsjek |
Jesenice | jes·sen·njie·tse |
Kohout | ko·howt |
Martinů | mar·tjie·noe |
Míča | mie·tsjaa |
Miloš | mie·losj |
Mysliveček | mies·lie·vet·sjek |
Novotný | nov·vot·nie |
Stéblová | ste:·blov·vaa |
Suk | soek |
teď | tedj |
Tíštín | tjiesj·tjien |
úkol | oe·kol |
Václav | vaat·slaf |
Zdeněk | zden·jek |