synoniem = umlautsteken, umlautteken

De umlaut (¨) is een teken dat uit twee puntjes bestaat die boven een klinkerteken staan. Een umlaut wordt in sommige talen op klinkertekens gezet om aan te geven hoe een specifieke klinker uitgesproken moet worden. In het Nederlands komt die vooral voor in woorden van Duitse, Scandinavische en Turkse oorsprong, zoals in einzelgänger, salonfähig, föhn, glühwein, knäckebröd en döner kebab.

In woorden van Duitse oorsprong wordt de umlaut gebruikt bij de klinkertekens a, o en u.

• ä, zoals in einzelgänger, uitgesproken als [e], en zoals in salonfähig, uitgesproken als [ee]
• ö, zoals in föhn, uitgesproken als [eu]
• ü, zoals in glühwein, uitgesproken als [uu]

Het trema heeft dezelfde vorm als de umlaut, maar heeft een andere functie. Een trema wordt gebruikt om een verkeerde uitspraak te voorkomen bij combinaties van klinkertekens die met elkaar botsen in ongelede woorden, afleidingen, verbogen en vervoegde vormen, bijvoorbeeld in archaïsch, reëel, beïnvloed, reünie, financiële. Het trema komt op de eerste letter van de nieuwe lettergreep.