Data Space Verkeersmetingen
Data zijn de aanjagers van innovatie en onmisbaar bij het maken van beleidskeuzes. Door de exponentiële groei van data vormen het beheren, organiseren en verwerven van inzichten uit data ook een steeds grotere uitdaging. Data spaces kunnen dit vereenvoudigen. Ze fungeren als een motor om data uit verschillende bronnen en in verschillende formaten makkelijker vindbaar en herbruikbaar te maken voor analyse. Op 5 december lanceerde Digitaal Vlaanderen de allereerste ‘Data Space Verkeersmetingen’, als één van de projecten van relancefonds Vlaamse Veerkracht.
Wat is een data space?
Om te begrijpen hoe een data space werkt, moeten we eerst even achteromkijken. Data zat (en zit nog steeds) ingekapseld bij verschillende organisaties die de data verwerven. Neem bijvoorbeeld data uit verkeersmetingen rondom een bedrijventerrein. Stel dat een lokaal bestuur de data wil analyseren in functie van geluidsoverlast en emissies, dan zal dit bestuur bijkomende (vaak dubbele) metingen moeten doen of data uit bestaande bronnen moeten inkopen. Bij dat laatste rijzen enkele vragen: waar vinden ze de data, komt de informatie uit een betrouwbare bron, is ze actueel en wordt ze aangeboden in een leesbaar formaat voor mens en machine?
Een data space vereenvoudigt dit door verbonden data (in dit geval data rond verkeersmetingen) uit verschillende bronnen aan te bieden in één virtuele omgeving, deze te standaardiseren en centraal vindbaar te maken. Via deze ‘data space’ stromen de data op een herbruikbare manier naar de gebruiker, maar ze blijven toch decentraal bij de aanbieders, die de data ook up-to-date houden en ervoor zorgen dat ze in overeenstemming zijn met de wetgeving. Je zou dus kunnen stellen dat een data space hergebruik ‘organiseert’ in een gedecentraliseerde virtuele hub.
Tot wie richt de ‘Data Space Verkeersmetingen’ zich?
In eerste instantie richt de Data Space Verkeersmetingen zich tot overheden, bijvoorbeeld lokale overheden, die nu al verkeersmetingen inkopen. Bijvoorbeeld: het departement openbare werken voedt er een dashboard mee en al meer dan 500 Vlaamse entiteiten gebruiken data uit verkeersmetingen voor o.a. de aanleg van fietssnelwegen, inplanting van winkelcentra, laadpalen, het inschatten van milieueffecten, het bouwen van ziekenhuizen,…
De Data Space Verkeersmetingen wordt ook onmisbaar voor de oprukkende Smart Cities. Denk bijvoorbeeld aan de digital twins die steeds vaker worden ingezet om meer gefundeerde beleidskeuzes te maken. Ook privébedrijven, zoals studiebureau’s, zijn een potentiële doelgroep van data spaces.
Het aanbod
De Data Space Verkeersmetingen groepeert momenteel data van een 8-tal grote data-eigenaren, waaronder Agentschap Wegen en Verkeer (met o.a. fietsmeetpunt), het Verkeerscentrum, provincies, grote steden zoals Antwerpen en Telraam, met meer dan 2000 meetpunten in Vlaanderen en daarbuiten. Daarnaast ook een aantal privébedrijven die metingen organiseren voor lokale besturen.
Mogelijke uitbreidingen zijn te vinden in een geografische verbreding en in andere mobiliteitsdomeinen, zoals kruispunttellingen en verplaatsingsgedrag. Voor dat laatste spelen private bedrijven en telecom-en smartphone-data een belangrijke rol en zijn nieuwe businessmodellen noodzakelijk.
De technologie achter de data space
De Data Space Verkeersmetingen standaardiseert data volgens de OSLO standaard. Termen en afspraken voor data-uitwisseling binnen mobiliteit werden op Europees niveau gedefinieerd. Dit zorgt voor een ‘gemeenschappelijke taal’ in de sector.
Om de data soepel door de Vlaamse Smart Data Space te laten stromen, zijn er bouwblokken ontwikkeld, vergelijkbaar met stopcontacten voor elektriciteit. De technologie hiervoor is LDES.