Alle inwoners binnen de 5 km regio rond de 3M-fabriek in Zwijndrecht werden in 2022 uitgenodigd om deel te nemen aan het grootschalig bloedonderzoek PFAS.

Doorheen de studie is meermaals de vraag gerezen om het bloedonderzoek uit te breiden naar ex-inwoners en/of naar een groter gebied. Om die vraag te beantwoorden heeft Departement Zorg de groepsresultaten van het onderzoek, gebaseerd op 8.568 deelnemers, grondig bekeken. Daarnaast heeft het Departement Zorg ook andere humane- en milieudata geraadpleegd.

Uiteindelijk besliste Vlaams minister van Welzijn en Armoedebestrijding, Cultuur en Gelijke Kansen Caroline Gennez na advies van Departement Zorg om het bloedonderzoek niet uit te breiden. We zullen dus geen bloedonderzoek organiseren voor ex-inwoners of in een groter gebied rond 3M.

Voor de opzet van een bloedonderzoek neemt het Departement Zorg 4 doelstellingen in overweging: het zorginhoudelijke, het beleidsmatige, het maatschappelijke en het wetenschappelijke doel. Het bloedonderzoek uitbreiden zal aan geen van die 4 doelstellingen beantwoorden.

Zo zal een bloedonderzoek voor ex-inwoners:

• hen geen handvaten kunnen bieden om hun blootstelling te beperken, gezien de no regret-maatregelen rondom 3M niet voor vroegere inwoners gelden, die inmiddels verhuisd zijn;
• hun vragen niet kunnen beantwoorden, zoals de vraag hoeveel PFAS in hun bloed te wijten is aan gewoond te hebben in de omgeving van 3M;
• hen niet helpen om hun PFAS in bloed versneld te laten dalen, gezien er tot op heden (nog) geen behandeling bestaat om PFAS uit het lichaam te verwijderen. Alleen de blootstelling zoveel mogelijk beperken zal ervoor zorgen dat de gehaltes langzaamaan uit het lichaam verdwijnen. De PFAS-checklist(PDF bestand opent in nieuw venster) kan helpen om op zoek te gaan naar bronnen, samen met maatregelen om de blootstelling via die bronnen zoveel mogelijk te beperken.

De vervuiling met PFAS buiten de 5km rond 3M ligt lager dan binnen de 5km. Bovendien is het buiten de 5km-zone niet meer mogelijk om de resultaten te linken aan 3M. De afstand is daarvoor te groot én er komen andere relevante bronnen voor. Dus ook geografisch uitbreiden biedt te weinig meerwaarde voor de 4 doelstellingen.