Uitspraak
Bij spontaan spreken wordt de eindmedeklinker -n in de uitspraak vaak weggelaten als er een toonloze e, zoals in de, aan voorafgaat. U mag de eind-n op die plaats ook uitspreken, maar als u dat bij alle woorden op -en doet, kan dat tot een onnatuurlijke spreek- of leesstijl leiden.
- werken [werkə(n)]
- deuren [deurə(n)]
- verlaten [vərlaatə(n)]
- tussen [tussə(n)]
Bij werkwoorden waarvan de stam op -en eindigt, wordt de eind-n in de eerste persoon enkelvoud van de tegenwoordige tijd altijd uitgesproken.
- ik reken
- ik oefen
De eind-n wordt meestal ook uitgesproken als het woord erna met een klinker begint.
- We werken [werkən] al een hele tijd thuis.
- Ontdek de mooiste verlaten [vərlaatən] eilanden in de wereld.
Bij de zelfstandige naamwoorden heiden, christen, diaken en deken (‘hoofd van een decenaat’) is er ook een tendens om de eind-n uit te spreken.
Een buigings-n wordt uitgesproken.
- in den beginne
- in het jaar onzes Heren
- te allen tijde
Midden in een woord wordt een oorspronkelijke eind-n soms wel uitgesproken, soms niet. Het is niet helemaal duidelijk wanneer wel en wanneer niet. In samenstellingen kan de [n] doorgaans weg, in afleidingen is de [n] vaak wel te horen. Bij twijfel kan de [n] het beste uitgesproken worden.
- keuke(n)tafel, binne(n)deur
- tevredenheid, openbaar
In eigennamen staat het wat verzorgder als de [n] wel te horen is, maar ook zonder [n] kan het prima. In Duitse namen wordt de eind-n altijd uitgesproken.
- Denemarke(n)
- Van Gremberge(n)
- Dresden
In eigennamen wordt een n midden in het woord altijd uitgesproken.
- Zaventem
- Kampenhout
- Massenhove(n)
- Kopenhage(n)