MAAT-ontwerpers wint derde Wisselboom
Tijdens het Lerend Netwerk van 17 november werd de derde laureaat van de Wisselboom bekend gemaakt. Dat werd MAAT-ontwerpers, een stedenbouwkundig ontwerpbureau dat elk project aanvat start maatschappelijk engagement. Architect en stedenbouwkundig ontwerper Charlotte Jacobs nam de prijs dankbaar in ontvangst en lichtte toe waarom klimaatbestendigheid integraal deel uitmaakt van het DNA van het bureau.
Een logische volgende laureaat
“Wij kozen MAAT-ontwerpers,” opent onze vorige winnaar Lieven Symons van Waterland vzw, “omdat zij klimaatbestendigheid meenemen van bij de visiefase tot op het terrein. Ze passen dat toe bij zowel grote infrastructuurprojecten als kleinschalige ingrepen. Die brede aanpak, op alle schaalniveaus, maakt echt het verschil.”
Charlotte vult aan: “In elk project zoeken we naar meerwaarde, en klimaatrobuustheid is daarbij vanzelfsprekend. Dat loopt als een rode draad door onze opdrachten. Niet als een los of extra onderdeel, maar als iets wat vanzelf meespeelt en tegelijk de leefomgeving aangenamer maakt. Daar wint iedereen bij.”
Van visie tot realisatie
“Wat MAAT-ontwerpers bijzonder maakt,” zegt Lieven, “is hun vermogen om te schakelen tussen verschillende schaalniveaus. Dat is cruciaal om systemisch te werken. Denk aan een groot project zoals de Noord-Zuidverbinding in Limburg, maar ook hun eigen initiatief waarbij ze een sponsbos realiseerden in Roosdaal. Klimaatbestendigheid integreren zij als een evidentie in projecten, zonder van de daken te schreeuwen dat ze voortrekkers zijn op dat vlak. Om dat ook effectief te kunnen realiseren zoeken ze voor alle stakeholder naar de winsten van klimaatadaptieve ingrepen.”
Charlotte vult aan: “We realiseren grootschalige projecten waar klimaatrobuustheid centraal staat, zoals de aanpak van overstromingsrisico’s in de Dendervallei. Maar evengoed kleinere herinrichtingen van dorpen of straten. Vaak zit daar automatisch klimaatwinst in verweven, bijvoorbeeld door verdichting te combineren met vergroening en infiltratie.”
Die integrale blik blijft ook bij de voorbereiding van grote infrastructuurprojecten overeind. “In Limburg werkten we aan de Noord-Zuidverbinding”, zegt Charlotte. “Van bij het begin bekeken we hoe we de natuur konden versterken. We integreerden het principe van het ‘verbindend landschap’ en namen eco-passages en ecoducten op in het ontwerp. Zelfs keerwanden kregen een dubbele functie als habitat voor fauna en flora.”
Eigen initiatief: Dorpsbos in Roosdaal
MAAT-ontwerpers neemt vol overtuiging deel aan de Green Deal Klimaatbestendige Omgeving, en dienden ook een eigen project in. Charlotte: “Het Dorpsbos in Roosdaal is een pilootproject dat we op eigen initiatief hebben opgezet,waarbij we effectief een compleet bos aanplanten. Vaak zijn we als stedenbouwkundig ontwerpbureau vooral betrokken in de planningsfase van projecten, maar bij dit Dorpsbos nemen we alles zelf in handen: van initiatie tot realisatie. Het past volledig in onze visie om ook op het terrein verandering te brengen. Tegelijk leren we hier veel uit.”
Het Dorpsbos vloeide voort uit een eerder project in de Dendervallei. “We nemen er maatregelen om water te laten infiltreren, zodat wateroverlast stroomafwaarts wordt vermeden en de waterkwaliteit verbetert”, vertelt Charlotte.
“In nauw overleg met de lokale overheid bedachten we duurzame oplossingen voor een oud lozingspunt van de riolering. We werkten samen met Waterland vzw in het kader van Watermonsters, hun grootschalige burgeronderzoek rond waterkwaliteit. Daarbij luisterden we ook naar wat bewoners belangrijk vinden, om van het Dorpsbos een aangename plek te maken.”
Klimaatdenken als reflex
“Klimaatbestendigheid zit diep in ons DNA”, aldus Charlotte. “Zelfs zonder budget voor natuurinclusief bouwen, zoeken we naar manieren om het toch mee te nemen. Vaak is het gewoon een kwestie van samen de blik te verruimen. Dan ontstaan oplossingen waar iedereen beter van wordt.” Precies die reflex maakt MAAT-ontwerpers een terechte winnaar van de Wisselboom: een prijs die de kracht van vanzelfsprekend en integraal klimaatdenken in de kijker zet.
Aanplanting tweede Wisselboom door Waterland vzw
Onze vorige winnaar, Lieven Symons van Waterland vzw, plantte intussen de tweede Wisselboom in Brugge, samen met burgemeester Dirk De fauw en Schepen van Openbaar Domein Franky Demon. Lees hier het volledige verslag.