botsen vandaag nog op drempels die hen verhinderen een zelfstandig leven te leiden en hun talenten ten volle te ontwikkelen. Het beleidsperspectief rond handicap evolueerde de voorbije decennia van een louter zorggerichte benadering naar één die inclusie (zelfbeschikking en volwaardige participatie) centraal zet. De Vlaamse overheid zet zich in voor een inclusieve samenleving waar mensen met een handicap de regie over hun leven zoveel mogelijk in eigen handen kunnen nemen.
Modelformulier redelijke aanpassingen
Het Gelijkekansendecreet voorziet een procedure voor de aanvraag van redelijke aanpassingen. Er werd een modelformulier opgemaakt dat je als persoon met een handicap kan gebruiken of als organisatie ter beschikking kan stellen voor personen die nood hebben aan redelijke aanpassingen.
Algemene informatie over het gebruik van het modelformulier.
Partners
Het team Gelijke Kansen werkt samen met partners uit het handicap-middenveld om de doelstellingen van het gelijkekansenbeleid te realiseren.
NOOZO, de Vlaamse adviesraad van en voor personen met een handicap adviseert de Vlaamse Regering over onderwerpen die belangrijk zijn in het leven van personen met een handicap. Via NOOZO brengen personen met een handicap hun ervaring en inzicht in en werken ze actief mee aan adviezen om het beleid te verbeteren. De adviezen van NOOZO kan je lezen op hun website(opent in nieuw venster).
Recente onderzoeken en monitoren
Statistiek Vlaanderen-rapport ‘maatschappelijke positie en participatie van personen met een handicap’ (2024)
Dit rapport van Statistiek Vlaanderen schetst de maatschappelijke positie en participatie van personen met een handicap in Vlaanderen. Dat doen ze op basis van een brede waaier van statistieken, gebaseerd op zowel administratieve gegevens als resultaten van bevolkingsenquêtes, een beeld. Dit rapport is ook beschikbaar in Vlaamse Gebarentaal en eenvoudig te lezen tekst met voorleesfunctie.
Download het rapport “Maatschappelijke positie en participatie van personen met een handicap”
Relationele en seksuele vorming bij jongeren met een beperking in BUSO (2023)
Dit exploratief onderzoek geeft zicht op het aanbod en de kwaliteit van relationele en seksuele vorming in het huidige onderwijslandschap, meer specifiek BUSO, en dit in de vier opleidingsvormen.
Download het eindrapport “Relationele en seksuele vorming bij jongeren met een beperking in het BUSO”(PDF bestand opent in nieuw venster)
Onderzoek naar seksueel geweld bij mensen met een beperking. (2023)
Via een bijkomende analyse door UGent op de data van het UN-MENAMAIS onderzoek over seksueel geweld in België werd de prevalentie van seksueel geweld bij personen met een beperking en/of chronische ziekte in vergelijking met personen zonder beperking/chronische ziekte in kaart gebracht. Hieruit blijkt dat:
- Personen met een beperking proportioneel vaker blootgesteld worden aan hands-on seksueel geweld (seksueel misbruik of aantasting van de seksuele integriteit, poging tot verkrachting, verkrachting) in vergelijking met personen zonder beperking. Zo’n 40% gaf aan reeds hands-on seksueel geweld te hebben ervaren.
- Personen met een beperking zochten wel vaker formele hulp op dan personen zonder beperking, maar dit betreft nog altijd slechts 15% van het aantal slachtoffers.
Download het rapport “Personen met een beperking en seksueel geweld”(PDF bestand opent in nieuw venster)
Horizontaal beleid
Volwaardige inclusie van personen met een handicap is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle Vlaamse beleidsdomeinen. Samenwerking met, en coördinatie vanuit de andere beleidsdomeinen is daarvoor belangrijk. Dit gebeurt via het horizontaal gelijkekansenbeleid.
Met het plan samenleven worden lokale besturen ondersteund om het horizontale beleid te implementeren op lokaal niveau, dicht bij de burger. Zo vestigen acties 9, 10, 23 en 24 van het plan de aandacht op een beleid voor personen met een handicap.
VN-verdrag Handicap in Vlaanderen
België ratificeerde het internationale VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (het IVRPH) in 2009. In 2014 en in 2024 trad België als ratificerende partij in overleg met het VN-comité over de uitvoering van het verdrag. Hier vind je de voorafgaan rapportages van België en aanbevelingen van het VN-comité:
- 1ste Belgische rapport over IVRPH (2011)(PDF bestand opent in nieuw venster)
- Aanbevelingen VN bij het eerste rapport (2014)(PDF bestand opent in nieuw venster)
- 2de en 3de Belgische rapport over het IVRPH (2020)(PDF bestand opent in nieuw venster)
- Aanbevelingen VN bij het tweede en derde rapport (2024)(PDF bestand opent in nieuw venster)
Beleidsdocumenten
Specifieke beleidsdocumenten gericht op het thema handicap, naast de beleidsdocumenten terug te vinden bij werking & beleid en onze regelgeving:
- Besluit van de Vlaamse Regering houdende de erkenningsvoorwaarden, de erkenningsprocedure en het toezicht op de Vlaamse advies- en beleidsparticipatieraad van personen met een handicap (opent in nieuw venster)
- Het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap - NL(opent in nieuw venster)
- De Belgische interfederale strategie Handicap (2022-2030)(opent in nieuw venster)
- Europese Strategie voor de rechten van personen met een handicap (2021 - 2030)(opent in nieuw venster)
- Algemene commentaren van het VN-comité CRPD bij diverse artikelen van het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (officieuze vertalingen).
- Gelijke erkenning voor de wet(Word bestand opent in nieuw venster)
- Toegankelijkheid(Word bestand opent in nieuw venster)
- Vrouwen en meisjes met een handicap(Word bestand opent in nieuw venster)
- Recht op inclusief onderwijs(Word bestand opent in nieuw venster)
- Recht op zelfstandig wonen(Word bestand opent in nieuw venster)
- Gelijkheid en non-discriminatie(Word bestand opent in nieuw venster)
- Participatie van personen met een handicap, inclusief kinderen met een handicap, in de implementatie en monitoring van het Verdrag(Word bestand opent in nieuw venster)
- Recht van personen met een handicap op werk en werkgelegenheid(Word bestand opent in nieuw venster)