Centers Borgerhout

De omgeving Engelselei had lange tijd het karakter van een achterkantgebied, met veel problematisch gebruik van de centers en van de flankerende centrale groenzone. De vooropgestelde ambitie is dit achterkantgebied te upgraden tot een dynamisch en kwaliteitsvol gebied, door drie ingrepen:

1. bouwprojecten in de flank van de huizenrij, waardoor lege en verwaarloosde panden en percelen worden ingevuld en vernieuwd;
2. heraanleg van de straat waardoor twee doodlopende straten verbonden worden, met de aanleg van een voetgangers-en fietsersas, en hernieuwing van de doorgang onder de spoorwegbogen;
3. ombouw van de centerstructuur van een verborgen cascoruimte naar ruimtes voor productie, ateliers, ambachten, horeca en (boven)lokaal ondernemerschap.

De herinrichting van de centers moet leiden tot socio-economische of culturele invullingen of tot nieuw economisch gebruik. De nieuwbouwprojecten moeten nieuwe bewoners aantrekken en de heraanleg van de straat en de centers zullen extra passage in het gebied zal genereren. Belangrijke condities hiervoor zijn het inzetten op een overwegend sociale invulling van de centers (sociaal-economische en sociaal-culturele invullingen, creatieve en maakindustrie...) en werk te maken van een beheersmodel dat deze sociale invulling een duurzaam karakter geeft, in afstemming met een goede regie over de vernieuwbouw-en nieuwbouw in de flank van de huizenrij tegenover de centers.

• (Woning)bouwprojecten en private ontwikkeling
• Publieke ruimte
• Centers (ruimten onder spoorwegstructuur) Borgerhout

Projectsubsidie van 3.500.000 euro, voor het publieke aandeel van de stad in volgende projectonderdelen:

• aanleg van de publieke ruimte
• aanleg van de centers

De ambitie om een achterkantgebied van de stad te herwaarderen tot een kwaliteitsvol stadsdeel is zeker legitiem. Hiervoor wordt een goede combinatie gemaakt van ruimtelijke ingrepen en sociale, culturele en economische invullingen, met oog voor een verhoogde leefbaarheid in het gebied en het creëren van nieuwe mogelijkheden voor wonen, ontmoeting, tewerkstelling, en passage. De jury onderschrijft eveneens het belang van een startsubsidie voor de ontwikkeling van de centers: het gaat hier om een stadsproject met een maatschappelijke meerwaarde. Via de projectsubsidie kan een uitgesproken sociale invulling van het project ondersteund worden. Verder moet deze ontwikkeling ingebed worden in de bredere omgeving van Borgerhoud intra muros en mag het geen gentrificatie-enclave worden, gericht op stedelijke consumptiecultuur. Het project moet een stedelijke dynamiek realiseren, ook voor wie daar nu woont. De bewoners van Borgerhout, hun voorstellen, eigen projecten en de behoeften van verenigingen, maar ook van lokale starters in de creatieve en/of maakeconomie, moeten in de invulling en toewijzing een bevoorrechte plaats krijgen. De jury onderschrijft ook het belang van voldoende groen.

Het vernieuwende karakter van het project ligt in twee dingen:

• de combinatie van ruimtelijke ingrepen en sociale, culturele en economische invullingen, die extra tewerkstelling kunnen genereren
• de inzet van een verbindend stadsproject tussen andere, kleine en meer grootschalige stadsprojecten, waardoor het gebied ‘binnen’ de stad wordt gebracht.

• Economie: De herontwikkeling van de centers biedt ruimte voor een diversiteit aan economische, socio-economische en sociaal-culturele ontwikkelingen, voor een diversiteit van vormen van ondernemerschap en een diversiteit van doelpublieken.
• Sociale cohesie: Betrekken van divers publiek in centers en omgeving: kinderen (school in de buurt), jongeren, senioren (zorgcentrum), cultuurhuizen in omgeving, commerciële ontwikkelingen
• Ruimtelijke duurzaamheid: evenwichtige wisselwerking te realiseren tussen de vernieuw- en nieuwbouwprojecten, de heraanleg van de publieke ruimte, de ontwikkeling van de centers, en met het andere stadsvernieuwingsproject rond het Spoorpark.
• Publieke ruimte: Heraanleg ‘straat’ (Engelselei); Verknopen Luitenant Naeyaertplein met de open ruimte onder de open centers en met de groenzone aan het Zorgbedrijf; Nieuwe doorsteek voor voetgangers- en fietsers en via investeringen in de verlichting, de schakelplekken en de inrichting van de groenzone
• Wonen: 33 nieuwe wooneenheden (bouwproject Engelselei – Hogeweg + 4 wooneenheden (bouwproject Engelselei – Oudstrijderstraat)
• Groen: de aanleg van een verbindende groenzone

• Stad Antwerpen
• District Borgerhout
• AG Vespa
• Infrabel
• Private partner voor woningbouw
• Private partners voor invulling centers