Ledeberg Leeft

De keuze voor Ledeberg als actieterrein voor stadsvernieuwing vloeit voort uit noden en behoeften die op diverse beleidsniveaus naar voren kwamen: knelpunten in het Ruimtelijk Structuurplan Gent (RSG), vaststellingen tijdens een grondige verkenning van de deelgemeente door verschillende stadsdiensten en een evaluatie gemaakt in het kader van het wijkprogramma (een bundeling van alle signalen van buurtbewoners) voor Ledeberg.

Tegelijk heeft Ledeberg als deelgemeente ook een aantal troeven die nog te weinig uit de verf komen: een relatief groot aantal voorzieningen (middenstand, openbaar vervoer), een uitstekende ligging, een rijk cultureel leven, enz. Onder de noemer ‘Ledeberg leeft’ wil de stad niet alleen deze kwaliteiten zichtbaarder maken en versterken, maar ook de knelpunten wegwerken. Kortom, laten zien dat Ledeberg ‘leeft’.

Het stadsvernieuwingsproject Ledeberg mikt van bij de start op vooruitgang op drie pijlers: ruimtelijk/stedenbouwkundig, economisch en sociaal-cultureel, waarbij de stedenbouwkundige ingrepen de investeringen op economisch en sociaal-cultureel vlak mee mogelijk maken. De ruimtelijke pijler valt te herleiden tot zes concrete doelstellingen:

• Meer en mooier groen
• Hogere woonkwaliteit
• Vlotter en veiliger verkeer
• Vernieuwde toegangen
• Meer en actievere dienstverlening
• Meer ruimte voor ontmoeting

Vertrekkende vanuit de visie voor de wijk is de stad via een gerichte aanpak en strategisch denken gekomen tot een concreet actieplan voor de komende jaren. In dit actieplan staat opgelijst wie welke deeltaak op zich neemt binnen de omschreven deelprojecten. Bovendien werd aan dit actieplan ook een gedetailleerde kostenraming opgemaakt waarin vastgelegd werd wie instaat voor welke kosten.

De deelprojecten binnen het stadsvernieuwingsproject worden niet enkel door de Stad Gent of andere overheden getrokken. Een belangrijk deelproject wordt gerealiseerd in een samenwerkingsverband met een private ontwikkelaar. We hechten als overheid veel belang aan het voeren van een goede regie om ook deze private investeringen te kaderen binnen de uitgewerkte krijtlijnen.

• Bouw van een welzijnsknoop: bundeling van verschillende dienstverleningen voor de wijk, beschikbare ruimtes voor de wijk.
• Bouw van een parkeergebouw en een bijhorende omgevingsaanleg
• Realisatie van het park Botermarkt met en buurtsporthal en een bijhorende buurtparking.
• Een heleboel infrastructuurwerken en aanleg openbaar domein:
  • Heraanleg van de Botermarkt gekoppeld aan de realisatie van functies onder de viaduct, met De Lijn als projectleider.
  • Herinrichting van het Centrumplein
  • Ruil met de Benedictuspoort wat bijdraagt aan de openbare ruimte rondom de welzijnsknoop.
  • Realisatie van een fiets- en wandelbrug over de Schelde – Louisa D’Havébrug.
  • Heraanleg en uitbreiding van het perk de Vijvers en Papeleu, inclusief de aanleg van nieuwe toegangen en de herinrichting van de Rietgracht.
  • Heraanleg van de Keizerspoort en de Brusselsesteenweg
  • Realisatie van de kop Franse Vaart – Brusselsesteenweg
  • Punctuele ingrepen ter verhoging van groen/ontmoeten/beeldwaarde en het realiseren van doorsteken voor zacht verkeer.
• Sensibilisering en pormotie om private woningverbetering te stimuleren aan de hand van premies van de stad.
• Renovatie dienstencentrum op Ledebergplein
• Tijdelijke invulling van de verworven Standaertsite met , door en voor de bewoners, die ondertussen is verduurzaamd met een herinrichting en een beheer door de Broederij

• Projectsubsidie van 3.700.000 euro

Samen met de stadsvernieuwingsprojecten van de Brugse Poort en de Rabotwijk vormt Ledeberg Leeft een strategisch drieluik. In het samenspel van ruimtelijke en maatschappelijke stadsvernieuwing, ligt het vernieuwende potentieel van de Gentse aanpak.

Het ingediende dossier vertoont leemtes , maar het project zelf is krachtig en consistent. De inzet op de verscheidene aspecten van de Ledebergse samenleving biedt het project alle kansen om de leefbaarheid van Ledeberg voor de meeste bewoners en gebruikers te verbeteren. Door in te zetten op een heel pakket van acties is er een garantie op verandering en verbetering. De projecten in de hoeken en aan de rand van het projectgebied kunnen een hefboom betekenen voor de gehele wijk en zorgen voor een betere verankering in het stedelijke frame. Wel zal er moeten worden op toegezien dat de samenhang en het evenwicht tussen de ingrepen in de hoeken en de randen en deze in ‘de buik’ behouden blijft. Ook mag in de veelheid van interventies de eigenheid van de wijk zelf niet verloren gaan.

Het participatieproces vertrekt vanuit een sterke regiefunctie en maakt het project voldoende coproductief. Deze krachtige regiefunctie geeft het project ook een sterke kans op slagen. Er blijft daarnaast veel ruimte voor particulier initiatief en dit zowel op de schaal van de projectontwikkelaar als op deze van de individuele eigenaar-bewoner.

• De stad Gent heeft in de wijk Ledeberg gewerkt met een vernieuwende woonpremie ter ondersteuning van zittende bewoners (zowel eigenaars als huurders)
• Innoverend participatietraject vooraf waaruit de 6 concrete doelstellingen zijn geresulteerd
• Experimenten met coproductie en buurtbeheer gelinkt aan Standaertsite
• Inspelen op verschillende aspecten van het stedelijk leven (socio-economisch, socio-cultureel en ruimtelijk

Wonen:

Met het oog op een hogere woonkwaliteit wordt op verschillende sporen gewerkt:

• Actieve verwerving/onteigening van verkrotte en leegstaande panden, voornamelijk op hoeken om er zelf (door SoGent) nieuwe hoekwoningen op te realiseren. Dit gebeurde voor 12 woningen. Deze hoekwoningen hebben niet alleen een impact op de algemene woonkwaliteit, maar ook een grote impact op de beeldkwaliteit in de kern van de wijk.
• Er werd een premie uitgeschreven voor zittende eigenaars/verhuurders. Zo werd voor 900 woningen een renovatiepremie aangevraagd (van 4300 in het projectgebied). In het totaal werd 5,7 mio euro als premie uitgekeerd, tegenover 14,5 mio euro gedane investeringen.
• Daarnaast werden door WoninGent nog 20 sociale zorgflats gerealiseerd, gekoppeld aan de woonzorgzone rond het Woonzorgcentrum De Vijvers. De woningen werden in de loop van 2017 in gebruik genomen.
• Er werd een contactpunt ‘wonen’ ingericht als samenwerking tussen verschillende partners (Stad Gent, OCMW, samenlevingsopbouw, Regent).
• Verder wordt ook nog een groot privaat project voorbereid aan de Keizerpoort.

Publiek domein:

• heraanleg Keizerspark naar een bruikbare groene ruimte op wijkniveau voor verschillende doelgroepen.

• punctueel groen in het hart van de wijk
• nieuw publiek groen als tuin van de welzijnsknoop en een bijkomende groene verbinding naar het centrum van Ledeberg.
• gemengd project voor de heraanleg van het centrumplein. Hierbij is aandacht voor zowel de bespeelbaarheid van de publieke ruimte als een meer kwaliteitsvolle groene inrichting.
• heraanleg Park De Vijvers
• aanleg publieke buitenruimte op de Standaertsite
• heraanleg van het Botermarktpark

Voorzieningen/ infrastructuur:

• De welzijnsknoop is een gebouw met een vloeroppervlakte van ongeveer 4.500 m². Er zijn verschillende diensten in gehuisvest. Onder andere een sociaal restaurant, een welzijnsbureau, de kantoren van Kind en Gezin, buurtwerk, woonwinkel, … Sommige delen van het aanbod komen van andere plekken in Ledeberg, andere zijn bijkomende diensten. Er zijn vergaderzalen, polyvalente ruimtes, een cafetaria, … ter beschikking voor avondactiviteiten
• Een uitbreiding van het aantal m² kantoorruimte in Ledeberg binnen het privaat project van Oryx. In de eerste fase met ongeveer 4.400m² kantoorruimte en 2.050 m² commerciële ruimte. Deze commerciële ruimte is niet extra ten opzichte van bestaande winkelpanden, maar zorgt ervoor dat bestaande winkelpanden geïntegreerd worden in een totaalproject.
• Het realiseren van extra kantoorruimte brengt ongetwijfeld extra tewerkstelling met zich mee. Momenteel is nog niet duidelijk wie de afnemer wordt van de geplande kantoorgebouwen.
• Op de Standaertsite kwam er 330 m² gemeenschapsruimte bij. Deze ruimtes werden in buurtbeheer gegeven om zo nauw mogelijk aan te sluiten op de behoeften van de buurt.
• Het vernieuwde dienstencentrum in Ledeberg waarin naast ruimte voor dienstverlening 800m² bruikbare gemeenschapsinfrastructuur is voorzien. Dit is een gevoelige uitbreiding ten opzichte van de vorige invulling van het gebouw.
• Momenteel is de vergunningsprocedure lopende voor de uitbreiding van een school, stibo en kinderopvang. Hier is het de bedoeling 1300m² extra te realiseren ten behoeve van gemeenschapsfuncties, voor onderwijs in eerste instantie maar alles volgens de principes van een ‘brede en open school’, zodat ook de wijk er mee gebruik kan van maken.
• In 2021 werd de bouw van de buurtsporthal gestart. Daarmee wordt het aanbod in Ledeberg aangevuld met een multifunctionele sportzaal, kleedkamers, enkele vergaderruimtes en een cafetaria. In totaal is de buurtsporthal ca. 2000m² groot

Mobiliteit

• Een belangrijk aspect van de heraanleg van de Brusselsesteenweg is een tramlijn in vrije bedding en stadsinwaarts.
• Systematisch zoeken naar naar plekken voor gebundeld buurtparkeren, ter vervanging van straatparkeren. Zo komt er in de straten meer plaats vrij voor een inrichting, gericht op de zachte weggebruiker.
• De stad realiseert op weldoordachte plekken een fietsvriendelijke verbinding, opdat er nieuwe routes doorheen de wijk zouden ontstaan, langs betekenisvolle plekken. Op de aangekochte Standaertsite wordt door een bewonersgroep nu een fietskeuken met fietsdeelsysteem uitgebaat

• Stad Gent
• Farys
• AWV
• Oryx
• De Broederij
• De Lijn
• Sogent