Tondelier

• Restauratie van de Gashouders (o.a. museale opstelling) en een wijkpunt (met inbegrip van buurtbeheernetwerk) in de Sint-Jozefkerk.
• Wonen op niveau / Wijk in de steigers waarbij in samenwerking met vzw Domus Mundi een traject van ontzorging en begeleiding wordt uitgerold qua renovatie van bestaande woningen in de omliggende kwetsbare wijken.
• Buurtbeheer of (nieuwe) bewoners een plek geven en hen actief en duurzaam betrekken bij de inrichting, het gebruik en het beheer van hun wijk, met een projectleider die als makelaar optreedt tussen bewoners, organisatie en de stad, aan de hand van een aantal experimenten en het starten van een lerend netwerk waarbij zowel het buurtbeheer als de experimenten worden gedocumenteerd. Het takenpakket van de projectleider wordt sinds 2018 enerzijds opgenomen door een stafmedewerker van de Dienst Beleidsparticipatie (onderzoeksluik) en anderzijds door de wijkregisseur die, samen met de collega’s van Dienst Ontmoeten en Verbinden, Sociale Regie, Programmaregie…, instaat voor de opvolging van de buurtbeheerprojecten en de uitbreiding van het buurtbeheernetwerk

• Projectsubsidie van 3.038.500 euro

Het integrale project Tondelier zet volop in op vernieuwende duurzame stadsvernieuwing waarin ecologische, sociale en economische doelstellingen worden gehanteerd binnen een coherente visie op kwalitatieve stadsontwikkeling. Het hoogwaardige nieuwbouwproject de Tondelier, gedragen door een uitstekend masterplan en verzekerd door een stevige PPS constructie, vormt de kern en de gangmaker van het geheel. Een ambitieus project van woningverbetering in de omringende wijken moet zorgen voor een zekere spreiding van de woonkwaliteit over het gehele project en vermijden dat het nieuwbouwproject een eiland van ruimtelijke kwaliteit wordt in een precaire omgeving. Nog sterker zit deze integrerende visie vervat in de intentie om via de ontwikkeling van een buurtbeheerprogramma met en door de wijk, deze ambities op te volgen en te verankeren in de toekomstige bewoning van het gehele gebied.

De Stad Gent en de ontwikkelaar engageren zich om een score van 85% te behalen op de duurzaamheidsmeter. Volgende aspecten komen hierbij aan bod:

• Mobiliteit
• Duurzaam waterbeheer (o.a. opvangen en hergebruik hemelwater)
• Grondstoffen en afval (o.a. collectieve afvalinzameling op wijkniveau)
• Energie (o.a. ‘Zero Emission’ gebouwen)
• Gezondheid, leefbaarheid en toegankelijkheid (o.a. participatie met de buurt, kindvriendelijke wijk)
• Economie en werk (o.a. inplanting van buurtvoorzieningen zoals een crèche, jeugdhuis en sportinfrastructuren)
• Innovatie (o.a. innovatie in ontwerp)
• Beheer (o.a. het aanstellen van een permanente kwaliteitsbewaker en adviseur duurzaam ontwikkelen)

Gent wil een positieve en duurzame dynamiek creëren door ook de woon- en leefkwaliteit van de omliggende buurt van project Tondelier op te waarderen. Daarom werden eigenaars van woningen uit de buurt extra ondersteund bij het renoveren van hun woning via het traject ‘wijk in de steigers’.

Tenslotte trekt het project Tondelier de kaart van coproductie met de huidige en toekomstige bewoners van de wijk. Op de tijdelijke invulling De Site hebben bewoners, gedurende meer dan 10 jaar, een actieve rol bij de inrichting en het beheer van het terrein gespeeld (onder begeleiding van Samenlevingsopbouw). De positieve resultaten van deze tijdelijke invulling zorgden ervoor dat zowel binnen de nieuwe ontwikkeling Tondelier als in de wijkdelen daarrond buurtbeheerinitiatieven een permanente plaats kregen in het Tondelierpark.

Met de stadsvernieuwingsmiddelen kan de Stad samen met de bewoners verder experimenteren en een werkwijze ontwikkelen om coproductie in deze buurt, en bij uitbreiding in de volledige Stad, mogelijk te maken

• Wonen: naast het feit dat het over woningen gaat met een hoge duurzaamheidsgraad, gaat het over ongeveer 530 wooneenheden die de nieuwbouwwijk zullen uitmaken:
  • Ongeveer 20% sociale woningen
  • Ongeveer 20% budgetwoningen
  • Circa 60% marktconforme woningen
  • Via het deelproject Wonen op niveau wordt er naast het klimaatneutraal nieuwbouwproject eveneens ingezet op een aangepast programma gericht op technische en financiële ondersteuning van de energetische sanering van et sterk verouderde woningbestand in de aangrenzende (aandachts)wijken.
• Publiek domein:
  • De volgende principes werden gehanteerd voor de publieke ruimte: duurzaamheid, eenvoud, attractiviteit, overzichtelijkheid, contactbevorderend, vlotte en logische circulatie.
  • De publieke ruimte kan opgedeeld worden in het park en de (verlengde) Filips van Cleeflaan.
  • Het park bestaat uit een centraal veld dat als glooiend grasveld met grote bomen ontworpen wordt. Op een aantal plaatsen zijn clusters van speelplaatsen voorzien. In het park ligt 1 centraal water-recipiënt wat dienst kan doen als spelelement. Er zal ook plaats voorzien worden voor de volkstuintjes. Op de scharnierpleintjes kunnen een aantal extra spelelementen worden voorzien.
  • De (verlengde) Filips van Cleeflaan, nu Tondelierlaan genoemd, wordt ingericht als brede parkboulevard.
  • Het materiaalgebruik voor de aanleg van de publieke ruimte moet voldoen aan de eisen van de duurzaamheidsmeter van de stad. Hemelwater moet maximaal kunnen infiltreren of gerecupereerd worden.
  • In het parkontwerp worden zones van extensief beheer voorzien en in de keuze van bomen en struiken wordt er gestreefd naar minimale productie van biomassa.
  • Tijdelijke invulling: de tijdelijke invulling “De Site” heeft betrokkenheid van de buurt gecreëerd en biedt belangrijke experimenteerruimte voor het buurtbeheerverhaal. De Site bleef actief zolang de ontwikkeling van het project Tondelier dit toeliet en werd eind 2017 (tijdelijk) afgesloten. De werking van de Site wordt verder gezet binnen het Tondelierpark.
• Voorzieningen/ infrastructuur:
  • Er wordt voorzien in kantoren en handelsruimten, rekening houdend met het reeds bestaande handelsweefsel. Ook hier moet de ruimtelijke, sociale, ecologische en economische duurzaamheid op lange termijn in balans gebracht worden
  • In het plan voor Tondelier worden veel functies opgenomen. Er is plaats voor een crèche (bij de Elsstraat), , een sporthal (aan de Gasmeterlaan) en 2 jeugdlokalen.
  • Er is voor gekozen om deze voorzieningen op te nemen in de bouwblokken en niet als losse elementen uit te voeren. Op die manier blijft de grote aaneengesloten centrale open ruimte bestaan
• Mobiliteit:
  • Doel om een bus- of tramhalte te voorzien binnen een straal van 350 meter van alle nieuwe woningen binnen het projectgebied.
  • Er worden cambio plaatsen (autodelen) voorzien in Tondelier als ook een oplaadpunt voor elektrische auto’s
  • In het binnengebied (centrale park) zijn er geen auto’s toegelaten. De parkeerplaatsen voor de bewoners zijn hoofdzakelijk ondergronds. Via de toepassing van het STOP-principe geeft dit gebied ruimte aan fietsers en voetgangers.
  • Het autoverkeer wordt op zeer expliciete wijze zoveel mogelijk buiten het gebied gehouden door het binnengebied af te sluiten voor verkeer door middel van beweegbare paaltjes. Verkeer in het binnengebied zal enkel toegestaan worden voor uitzonderlijke situaties.

• Stad Gent
• VMSW
• OVAM
• Agentschap Onroerend Erfgoed
• Departement Omgeving
• Tondelier Development NV
• Vzw Domus Mundi