Als eerste naar personen verwijst en zelfstandig gebruikt wordt, schrijven we eersten. Eerste is zelfstandig gebruikt als er geen zelfstandig naamwoord op volgt en eerste ook niet aangevuld kan worden met een zelfstandig naamwoord uit dezelfde zin of de zin die onmiddellijk voorafgaat.

• De eersten zullen de laatsten zijn.
• De Egyptenaren waren de eersten die de zon als maatstaf gebruikten voor hun kalender.

In alle andere gevallen schrijven we eerste.

• De Olympische Spelen in Tokyo waren de eerste die in Azië werden gehouden. (geen persoon)
• De eerste wielrenners komen nu aan. (bijvoeglijk gebruik, bij wielrenners)
• De eerste ooievaars keren al in februari terug naar hun nestplaatsen. (bijvoeglijk gebruik, bij ooievaars)
• De deelnemende renners uit alle categorieën werden bedankt, maar alleen de eerste kregen een prijs. (= eerste renners)