Russisch - transcriptie van cyrillische lettertekens
Transcriptie van Russische namen
Elke taal heeft haar eigen systeem om cyrillische lettertekens in het Latijnse schrift om te zetten. De nationale systemen kunnen onderling nogal verschillen. Zo lezen we in het Nederlands meestal Poesjkin, in het Frans Pouchkine, in het Engels Pushkin en in het Duits Puschkin. Door de internationalisering en onder invloed van grote Franse of Engelse persbureaus vindt soms een Franse, Engelse of andere transcriptie ingang in het Nederlands. Ook leggen geëmigreerde Russen de spelling van hun naam definitief vast volgens het systeem van het land waar ze wonen. Er is in de praktijk dus veel variatie mogelijk.
In het Nederlands worden Russische namen meestal geschreven volgens specifieke transcriptieregels voor het Nederlands. We schrijven die dan zoals ze in het Nederlands uitgesproken worden: Poesjkin, Sjostakovitsj, Moessorgski.
Let op: we geven hieronder alleen maar de transcriptie van Russische namen. Voor namen uit andere talen die met cyrillische lettertekens geschreven worden, zoals Wit-Russisch, Oekraïens en Bulgaars, gelden deze transcriptieregels niet.
Russisch | Nederlands | Engels | Frans | Duits |
А а | a | a | a | a |
Б б | b | b | b | b |
В в | v | v | v | w |
Г г | g | g, gu | g, gu, gh | g |
Д д | d | d | d | d |
Е е | je, e | e | e, ye | je, e |
Ё ё | jo | yo | o, yo | o, jo |
Ж ж | zj | zh | j | sch, sh |
З з | z | z | z | s |
И и | i | i | i | i |
Й й | j | y | y, i | i, j |
К к | k | k | k | k |
Л л | l | l | l | l |
М м | m | m | m | m |
Н н | n | n | n | n |
О о | o | o | o | o |
П п | p | p | p | p |
Р р | r | r | r | r |
С с | s | s | s | s |
Т т | t | t | t | t |
У у | oe | u | ou | u |
Ф ф | f | f | f | f |
Х х | ch | kh | kh | ch |
Ц ц | ts | ts | ts | ts |
Ч ч | tsj | ch | tch | tsch |
Ш ш | sj | sh | ch | sch |
Щ щ | sjtsj | shch | chtch | schtsch |
Ъ ъ | - | - | - | - |
Ы ы | y | y | y | y |
Ь ь | j | - | - | -, j |
Э э | e | e | e | e |
Ю ю | joe | yu | you, iou | ju |
Я я | ja | ya | ya,ia | ja |
Russische namen die op -ский eindigen, worden met -ski geschreven. Чайковский is Tsjaikovski.
Voorbeelden
Ельцин | Jeltsin |
Союз | Sojoez |
Горбачёв | Gorbatsjov |
Путин | Poetin |
Шарапова | Sjarapova |
Сергей | Sergej |
Transcriptor voor Russische en Oekraïense namen
Een handig hulpmiddel is de Transcriptor(opent in nieuw venster), een omzettool die de Radboud Universiteit Nijmegen, het Instituut voor de Nederlandse Taal en de Nederlandse Taalunie ontwikkeld hebben. Met deze tool kunt u Russische en Oekraïense namen in cyrillisch schrift of in de Engelse transcriptie invoeren en omzetten in de Nederlandse transcriptie.