1. Computers en besturingssystemen

   • Voorbeelden: desktop computers, laptops, tablets, smartphones, en hun software.
   • Eisen: zowel het toestel als het besturingssysteem moeten toegankelijk zijn, dus de hardware én de ingebouwde software.

2. Betaalautomaten en betaalterminals

   • Voorbeelden: betaalterminals in winkels, kassa’s met een self-checkout in supermarkten, automaten voor contactloos betalen.
   • Eisen: goed leesbaar scherm, duidelijke knoppen, goed leesbare informatie , ook toegankelijk voor blinde klanten of klanten met motorische handicap.

3. Mobiele apparaten

   • Voorbeelden: smartphones en tablets. Die vallen eigenlijk ook al onder computers en besturingssystemen.
   • Eisen: zowel het toestel als het besturingssysteem moeten toegankelijk zijn, dus de hardware én de ingebouwde software.

4. Ticketsystemen, check-in-kiosken en geldautomaten

   • Voorbeelden: automaten op stations om een treinticket te kopen, kiosken om zelf in te checken op luchthavens, geldautomaten om cash op te nemen.
   • Eisen: goed contrast, een scherm dat makkelijk is om te gebruiken, aangepaste mogelijkheden om gegevens in te voeren, zoals verhoogde toetsen en feedback via audio.

5. Elektronische lezers (e-readers)

   • Voorbeelden: apparaten om e-boeken te lezen en de e-boeken zelf.
   • Eisen: zowel het toestel als de inhoud moeten toegankelijk zijn, bijvoorbeeld via een schermlezer. Dat is software die de inhoud hardop voorleest.

6. Apparaten waarmee je naar televisie en andere media kijkt

   • Voorbeelden: digitale televisiedecoders, smart-tv’s met ingebouwde apps, streaming-apparatuur.
   • Eisen: makkelijk te gebruiken menu’s, ondersteuning voor ondertiteling en spraakbesturing.

• Elektronische communicatiediensten

  • Voorbeelden: telefoondiensten, zowel vast als mobiel, sms-diensten, internetproviders, chatdiensten.
  • Eisen: klanten met een handicap moeten al deze diensten en hun bijhorende websites en apps kunnen gebruiken, ook met hulpmiddelen.

• Audiovisuele mediadiensten

  • Voorbeelden: televisiediensten, on-demand videostreaming, andere online videodiensten.
  • Eisen: toegankelijkheid via ondertitels, audiobeschrijving en een toegankelijke interface.

• Bank- en betaaldiensten

  • Voorbeelden: internetbankieren, mobile banking-apps, betaalapps, online kredietaanvragen.
  • Eisen: gebruiksvriendelijk design, duidelijke taal, en je moet ze met een schermlezer kunnen gebruiken.

• E-boekdiensten

  • Verkoop en verdelen van e-boeken via online platformen.
  • Eisen: E-boeken zelf moeten toegankelijke formaten aanbieden, bijvoorbeeld grote lettertypes en ondersteuning voor schermlezers, de platformen die ze verkopen moeten toegankelijk zijn.

• E-commerce

  • Online sites en webshops waarop je een product of dienst kan kopen, of reserveren.
  • Ook kleinere webshops vallen hieronder, tenzij je een micro-onderneming bent. Zie ‘Uitzonderingen’. Maar zelfs dan is het aangeraden om je site zo toegankelijk mogelijk te maken.
    
    Het gaat om alle online diensten waarbij je als consument iets koopt of een contract of abonnement afsluit. En ook als je iets reserveert dat je achteraf betaalt, zoals een taxi of een tafeltje in een restaurant.
    
    Bijvoorbeeld:
    • Online winkels waar je kleding, boeken of huishoudelijke artikelen koopt via een website of app.
    • Platformen waar je een cursus, opleiding of lesmateriaal koopt.
    • Websites of apps waar je een contract afsluit, een abonnement neemt, of iets reserveert, bijvoorbeeld een verzekering, een abonnement op een maaltijdbox of een tijdschrift, of een overnachting in een hotel die je ter plaatse zal betalen.

• Sommige diensten die met vervoer te maken hebben

  • Voorbeelden: online ticketverkoop en check-in-processen voor trein, bus, tram, metro, touringcar, vliegtuig en boot.

  • Eisen: toegankelijkheid van de digitale kant van deze diensten, zoals websites, apps en kiosken om zelf een ticket te nemen.

Bijvoorbeeld parkeerautomaten, een kiosk om een ticket te nemen, een laadpaal.

Deze toestellen vallen onder de European Accessibility Act (EAA).

Hoe zit het met bestaande toestellen?

• U mag bestaande toestellen blijven gebruiken tot 20 jaar na aankoop.
• Vervangt u het toestel? Dan moet het nieuwe toestel wél toegankelijk zijn.

Wie is verantwoordelijk?

De EAA maakt een onderscheid tussen:

• producten: wie ze op de markt brengt (fabrikant, importeur, distributeur)
• diensten: wie ze aan consumenten aanbiedt

Een lokaal bestuur dat een toestel koopt en gebruikt, is geen fabrikant.
U bent dus niet rechtstreeks verantwoordelijk voor de toegankelijkheid van het product.

Maar let op:

• Als u het toestel gebruikt om een dienst aan te bieden aan inwoners of bezoekers, moet u wel nagaan of het toestel toegankelijk is.
• Koopt u het toestel via een overheidsopdracht? Dan moet u eisen dat het toegankelijk is, volgens de wet op overheidsopdrachten.

Wanneer moet u aan de EAA voldoen?

Alleen als uw bestuur zelf een dienst aanbiedt die onder de EAA valt. Voor lokale besturen is dat zelden het geval.
Maar de meeste toestellen worden gebruikt voor een dienst aan het publiek. Dan is het wel belangrijk dat mensen met een handicap ze ook vlot gebruiken.

Wat moet u dus doen?

Voorbeeld: u koopt parkeerautomaten aan.

• Vraag aan de leverancier of fabrikant of de automaten EAA-conform zijn.
• Zet de toegankelijkheidseisen in uw bestek als u via een overheidsopdracht werkt.
• Verwijs in de technische specificaties naar EN 301 549(PDF bestand opent in nieuw venster). Dat is de Europese norm voor digitale toegankelijkheid.

Zo voorkomt u klachten, en zorgt u ervoor dat iedereen uw dienstverlening kan gebruiken.

Verkoopt u online tickets voor een museum, zwembad, sporthal of evenement? Dan geldt de EAA, want dat is een vorm van e-commerce.

Niet alleen uw website of app moet toegankelijk zijn, maar ook het betaalproces en het e-ticket.

Biedt u een kaart aan die klanten van lokale handelaars vooraf opladen en lokaal gebruiken als betaalmiddel?

Dan biedt u elektronisch geld aan en geldt de EAA ook.

Voor uw websites en apps verandert er niets. Die vallen al onder een andere Europese richtlijn: de Webtoegankelijkheidsrichtlijn (EU 2016/2102). In Vlaanderen is die omgezet via het Bestuursdecreet.

Ze moeten dus al toegankelijk zijn volgens de bestaande regels.

Dit is de belangrijkste Europese norm voor digitale toegankelijkheid(PDF bestand opent in nieuw venster). De norm bevat technische eisen:

• ICT-producten en -diensten, zoals websites, apps, software, hardware.

• Niet-ICT-producten met een digitaal onderdeel, bijvoorbeeld geldautomaten en zelfbedieningsterminals.

De Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.1 op niveau AA vormen de basis voor digitale toegankelijkheid onder de Europese norm EN 301 549.

De EAA vereist dat websites, apps en andere digitale diensten voldoen aan deze richtlijnen.

• Heel kleine bedrijven en organisaties. Als je minder dan 10 werknemers hebt en een jaaromzet of balanstotaal van 2 miljoen euro of minder. De EAA noemt dat een micro-onderneming.

• Bestaande producten: verkoop je producten die al voor 28 juni 2025 op de markt waren? Dan gelden de nieuwe regels nog niet meteen, tenzij je het product sterk aanpast of opnieuw op de markt brengt.

• B2B-verkoop: de EAA geldt ook niet voor de producten en diensten die bedrijven of organisaties rechtstreeks aan elkaar verkopen.

• Als het een onevenredige last zou zijn. Dat betekent dat het echt veel te moeilijk, te duur of technisch niet mogelijk zou zijn om aan de regels te voldoen. Dan moet je wel heel goed kunnen aantonen waarom het echt niet haalbaar is.