Huisonderwijs
In België is er voor kinderen van 5 tot 18 jaar leerplicht, geen schoolplicht. De meeste leerplichtige kinderen volgen les in een door de overheid erkende school, maar huisonderwijs is ook mogelijk.
Huisonderwijs organiseren
- Stap 1
Start bij het begin van het schooljaar
Huisonderwijs start je bij het begin van het schooljaar. Leerlingen kunnen in de loop van het schooljaar niet overstappen van onderwijs op school naar huisonderwijs.
Enkel in uitzonderlijke gevallen kan je kind overstappen tijdens het schooljaar:
- Je domicilieert je kind in de loop van het schooljaar in het Vlaams Gewest of in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
- Je kind vertrekt in de loop van het schooljaar naar het buitenland, maar blijft gedomicilieerd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest of in het Vlaams Gewest.
- Je kind is ingeschreven in een erkende Vlaamse school maar je wil het in de loop van het schooljaar toch laten overstappen naar huisonderwijs. Breng het centrum voor leerlingenbegeleiding (CLB) op de hoogte van je plannen. Je kan alleen starten met huisonderwijs als het CLB geen gemotiveerd bezwaar indient binnen de 10 werkdagen.
Niet combineren met onderwijs op school - Stap 2
Dien een verklaring van rechten en plichten inzake huisonderwijs in
Dien ten laatste op de 3de schooldag van het schooljaar een verklaring van rechten en plichten inzake huisonderwijs in:
- Meld je kind digitaal aan voor huisonderwijs via het Loket Huisonderwijs(opent in nieuw venster)
- Lukt dit niet? Gebruik dan het formulier. Onderteken het en bezorg het per post of e-mail aan AGODI - Cel Huisonderwijs.
Een verklaring van rechten en plichten inzake huisonderwijs geldt voor 1 schooljaar, tot 31 augustus. Elk schooljaar dat je huisonderwijs organiseert, moet je je kind opnieuw aanmelden via het Loket Huisonderwijs of het formulier.
- Stap 3
Organiseer de lessen en bepaal de lesinhoud
Praktische organisatie
- Lesuren en vakanties: Je mag de dag- en jaarindeling (vakanties, verlofdagen) zelf invullen.
- Kwalificaties van de lesgever: De Vlaamse overheid legt geen diplomavereisten op aan de lesgever, ook niet als je als ouder zelf lesgeeft aan je kind.
- Kosten: Je draagt zelf de kosten voor het huisonderwijs van je kind. Je ontvangt geen schooltoeslag.
Inhoudelijke eisen
Huisonderwijs moet beantwoorden aan volgende minimumeisen:
- Het onderwijs moet gericht zijn op de ontplooiing van de volledige persoonlijkheid en talenten van je kind en op de voorbereiding van je kind op een actief leven als volwassene.
- Het onderwijs moet respect bijbrengen voor de grondrechten van de mens en voor de culturele waarden van je kind en van anderen.
De overheid legt geen verplichte vakken, boeken of leerplannen vast voor huisonderwijs.
Om een diploma te behalen, moet je wel de onderwijsdoelen halen. De koepels en netten vertalen die in leerplannen. Je kan ervoor kiezen om je te baseren op een leerplan van een koepel of net. Het is ook belangrijk dat je je laat leiden door het beoordelingskader van de onderwijsinspectie(PDF bestand opent in nieuw venster).
- Stap 4
Neem deel aan de systematische contacten bij het CLB
Leerplichtige kinderen en jongeren die huisonderwijs volgen, moeten deelnemen aan de systematische contacten van het CLB (het vroegere medisch onderzoek). Zo kan het CLB de groei, ontwikkeling en gezondheid van je kind opvolgen.
- Bij een CLB: kies in de verklaring van de rechten en plichten inzake huisonderwijs een CLB uit dezelfde provincie als waar de leerplichtige woont bij de start van dat schooljaar. Je kind kan ook voor vaccinaties terecht bij dat CLB.
- Niet bij een CLB: je kan schriftelijk bezwaar aantekenen en een externe arts inschakelen voor de systematische contacten. Je kan dan nog terecht bij het CLB voor vaccinaties of medische vragen. Het CLB registreert dit in het multidisciplinair dossier.
Werd het systematische contact niet uitgevoerd in het vooropgestelde schooljaar huisonderwijs? Dan kan dit een signaal zijn voor de onderwijsinspectie om sneller een controle uit te voeren.
- Stap 5
Neem deel aan de examens van de examencommissie
Kies je voor huisonderwijs, dan moet je kind op vaste tijdstippen deelnemen aan de examens van de examencommissies voor het basisonderwijs en voor het secundair onderwijs.
Controle van de onderwijsinspectie
Als je voor huisonderwijs kiest, moet je meewerken aan de controle van de onderwijsinspectie op het huisonderwijs. De onderwijsinspectie komt controleren of het (individuele of collectieve) huisonderwijs voldoet aan de minimumeisen. Je kind mag in de toekomst geen huisonderwijs meer volgen als:
- Ouders niet meewerken aan de controle.
- Bij 2 opeenvolgende inspectiebezoeken blijkt dat het huisonderwijs niet voldoet.
Je moet je kind dan inschrijven in een erkende school. Na 6 maanden en onder bepaalde voorwaarden kan je dan een hervatting van huisonderwijs aanvragen.
- Lees waarop de inspectie let en wat je moet meebrengen bij controle op huisonderwijs.(PDF bestand opent in nieuw venster)
Ben je niet akkoord met de beslissing van de onderwijsinspectie dat het huisonderwijs niet aan de minimumeisen voldoet en je kind in een erkende school les moet volgen? Dan kan je terecht bij de klachtencoördinator via het contactformulier.
Hervatting aanvragen
Huisonderwijs hervatten kan alleen op aanvraag, en met toestemming van de onderwijsinspectie.
- Stap 1
Zorg dat je kind minstens 6 maanden (1 semester) ingeschreven is in een erkende school (zomervakantie niet meegerekend) en tijdens dat 1ste semester voldoende aanwezig is:
- Lager en secundair onderwijs: je kind is minder dan 15 halve dagen problematisch afwezig
- Kleuteronderwijs: je kind is meer dan 145 halve dagen aanwezig (of aanvaardbaar afwezig)
- Stap 2
Stuur een aangetekende brief naar de onderwijsinspectie, met je aanvraag voor hervatting van het huisonderwijs. Je aanvraag moet deze gegevens bevatten:
- De volledige identificatiegegevens van je kind
- De school waar je kind momenteel is ingeschreven
- De leslocatie van het huisonderwijs
- De personen die het huisonderwijs zullen geven
- Waarom je het het huisonderwijs wil hervatten (je motivatie)
- Een beschrijving van hoe je het huisonderwijs zal geven en hoe je de vastgestelde tekortkomingen zal aanpakken zodat je huisonderwijs aan de verwachte kwaliteit zal voldoen.
- Stap 3
De onderwijsinspectie onderzoekt je aanvraag en bekijkt of er voldoende garanties zijn voor kwaliteitsvol huisonderwijs.
Je ontvangt de beslissing van de ondewijsinspectie via een aangetekende brief. Is de beslissing gunstig en krijg je toestemming? Dan kan je je huisonderwijs hervatten. In dat geval moet je je kind opnieuw aanmelden via het loket of de verklaring rechten en plichten huisonderwijs.