Academie+

Het Masterplan Academie+ beoogt de transformatie van de site ‘De Spil’ in Roeselare tot een levendige, multifunctionele kunstencampus. Het project, ontwikkeld in samenwerking met het Vlaams Stedenbeleid en lokale partners, heeft als doel een sterke culturele en educatieve toegangspoort te creëren die onderwijs, cultuur, ontspanning en publieke ruimte integreert. Dit initiatief moet een katalysator zijn voor duurzame stadsontwikkeling en het verhogen van de levenskwaliteit.

De site ‘De Spil’, gelegen ten zuidwesten van het centrum, is een strategische locatie met potentieel als verbinding tussen het stadscentrum en omliggende wijken. Momenteel wordt het gebied gekenmerkt door fragmentatie, met een mix van functies zonder samenhang. Het masterplan biedt een toekomstgerichte visie om de site te transformeren tot een coherente en inclusieve stedelijke ruimte.

Het Masterplan Academie+ biedt aldus een evenwichtige en toekomstgerichte aanpak voor de herontwikkeling van ‘De Spil’. Het plan verenigt onderwijs, cultuur en ontspanning in een duurzame stedelijke omgeving en zet Roeselare op de kaart als koploper in culturele stadsontwikkeling.

De uitgangspunten van de aanvraag zijn juist en de ambities inzake stadsvernieuwing (de ontwikkeling van een artistieke en culturele pool) zijn goed doordacht. Het samenbrengen van drie groeiende partners die bereid zijn ruimtelijk samen te werken is zeer positief. Een onderzoek naar de infrastructurele noden en mogelijkheden tot samenwerken is dus aangewezen.

Om de ambities waar te maken is echter ook een bereidheid nodig om de institutionele grenzen en opdrachten in vraag te stellen, uit routines te stappen, om ook inhoudelijk en methodologisch innoverend te werken en vanuit een echte integratie van werkingen de gevraagde uitstraling te realiseren. Die garanties zijn vooralsnog niet verzekerd. Ze zijn nochtans een voorwaarde om ook verder te kunnen denken aan de werking naar de buurt en de uitbouw van een culturele aantrekkingspool voor de stad. “Cultuur als motor voor stadsontwikkeling” botst vandaag nog te veel op de verkokering en institutionele organisatie van verschillende culturele actoren.

Hoofdlijnen van het ontwerp

• Gebouwen en functies:
  • Het bestaande STAP-gebouw wordt hergebruikt en geoptimaliseerd voor muziekactiviteiten.
  • Het Front-gebouw, een centraal ontvangstpaviljoen, wordt gerealiseerd aan een nieuw stedelijk plein.
  • Het Creërend gebouw zal ruimte bieden voor ateliers, dans- en muziekactiviteiten.
  • Het Ensemble-gebouw wordt ontworpen voor gemeenschappelijke functies zoals theater en ensembles.

• Een nieuw plein bij de Heilig Hart Kerk biedt een centrale ontmoetingsplek voor bewoners en bezoekers.
  • Blauwe en groene structuren vormen een bufferzone en versterken de landschappelijke kwaliteit.
  • Informele speel- en ontmoetingsruimtes worden geïntegreerd over de hele campus.
• Mobiliteit
  • Zachte mobiliteit (fietsers en voetgangers) krijgt prioriteit.
  • Er worden fietsstallingen en verbeterde busverbindingen voorzien.
  • Een ondergrondse parkeergarage zorgt voor een reductie van bovengrondse parkeerdruk en verkeershinder.

Fasering en uitvoering

Het project wordt gefaseerd uitgevoerd:

• Fase 1: Focus op renovatie en optimalisatie van het bestaande STAP-gebouw, realisatie van het Front- en Creërend gebouw, en aanleg van het centrale plein.
• Fase 2: Bouw van het Ensemble-gebouw, uitbreiding van muziekfaciliteiten en logistieke aanpassingen aan het Cultureel Centrum.

Aanbevelingen uit eindrapport

• Ontwikkel een doorwaadbare kunstencampus die verschillende functies naadloos integreert.
• Geef prioriteit aan zachte weggebruikers in de mobiliteitsplanning.
• Hergebruik en optimaliseer bestaande gebouwen om duurzaamheid te waarborgen.
• Creëer een sterke architecturale identiteit met hoogwaardige publieke ruimte.
• Organiseer logistiek en verkeer aan de rand van de site om de stedelijke beleving te versterken.

Het volgende multidisciplinair team werd aangesteld om de studie uit te voeren in opdracht van de stad: CRIT. Architecten in samenwerking met Leidsman en Suunta